Iqtisodiyot asoslari

milliy mudofaani ta’minlash dasturi; 
•
ishchi o’rinlarini saqlab qolish; 
•
yosh tarmoqlarni xorijiy raqobatdan himoya qilish. 
Tarixiy tajriba bu argumentlarni ishonchli tarzda inkor etib kelmoqda. 
Proteksionistik savdo siyosatini ro’yobga chiqarish xarajat-lari undan olinayotgan 
foydadan ortiq qiymatni tashkil etadi. 

Asosiy tushunchalar va terminlar: 
a)
Eksport. 
b)
Import. 
Xalqaro aloqalarni rivojlantirish nuqtai 
nazaridan O’zbekistonning juda katta 
yutug’i shundaki, respublika rivoj-langan 
energetika, kommunikasiya, va suv 
tizimlariga, yagona, bir - birini to’ldiradigan 
temir yo’l va avtomobil’ yo’llari tarmog’iga 
ega. O’zbekiston xalqaro 
aviasiya 
kommunikasiyalarini rivojlantirish jihatidan 
ham qulay o’rinda joylashgan. 
I. Karimov

---

61 
c)
Mutloq ustunlik. 
d)
Taqqoslanma afzallik. 
e)
Savdo imkoniyatlari chizig’i. 
f)
Savdo shartlari. 
g)
Proteksionizm. 
h)
Notarif to’siqlar. 
i)
Demping. 
j)
Eksport subsidiyasi. 
k)
Import kvotasi. 
1.
Biror mahsulotga ixtisoslashuv va shu mahsulotni ayriboshlashda mamlakatda 
mavjud bo’lgan tanlov variantlarini ko’rsatadi. 
2.
Mamlakatning biror bir tovar yoki xizmatni o’z savdo sheriklariga nisbatan past 
bo’lgan muqobil xarajatlar bilan ishlab chiqara olish qobiliyati. 
3.
Bojxona bojlarini istisno qilgan holda, xalqaro savdoni cheklovchi barcha 
to’siqlar: import kvotalari, maxsus lisenziyalar va h. k. 
4.
Hukumat mahalliy ishlab chiqaruvchilar – mahsulot eksportchi-larini uning 
yordamida rag’batlantiruvchi savdo siyosati vositasi. 
5.
Boshqa mamlakatlardan tovarlarni olib kirish uchun belgilangan miqdoriy limit 
(cheklov). 
6.
Xorijiy bozorlarda tovarlarni o’z tannarxidan past bo’lgan narxlarda sotish. 
7.
Erkin savdo yuliga to’siqlar o’rnatish. 
8.
Bir mamlakatning tovar va xizmatlarini ikkinchi bir mamlakat fuqaro va 
korxonalariga sotish. 
9.
Mamlakatning tovar va xizmatlarini boshqa savdo sheriklari bilan 
takkoslaganda, resurslarni kam xarajat qilish bilan ishlab chiqara olish 
qobiliyati. 
10.
Mamlakatning boshqa mamlakat fuqaro va firmalaridan tovar va xizmatlarni 
sotib olishi. 
11.
Eksport narxlarining import narxlariga nisbati. 
