Iqtisodiyot asoslari fani predmeti vazifasi va ahamiyati

Iqtisodiy tuzum O‘zbekiston misolida

O‘zbekiston Markaziy Osiyodagi strategik muhim davlat bo‘lib, u uzoq muddatga mo‘ljallangan, yaxshi o‘ylangan o‘z kompleks milliy rivojlanish strategiyasini taklif qildi. O‘zbekiston rivojlanishi o‘zining bazaviy iqtisodiy ijtimoiy va madaniy qatlamlariga mos keluvchi aniq modelini hayotga joriy etmoqda. Sxematik ko‘rinishda o‘zbek modelini ikki sektorli modelga kiritish mumkin. Davlat sektori ustidan qattiq nazoratni saqlagan holda hukumat tartibga solmaydigan bozor sektorining rivojlanishi uchun asoslar yaratadi.

Bozor munosabatlariga bosqichma-bosqich o‘tish tamoyilini joriy qilish, bir tomondan, respublikaga meros bo‘lib tekkan boyliklarga tejamkorlik va ehtiyotkorlik bilan munosabatda bo‘lishni, boshqa tomondan esa, isloh qilishning asosiy bosqichlarini ajratish, ularning har biri uchun aniq maqsadlarni belgilashni taqozo etadi. Faqat bir bosqichni yakunlagandan keyingina yangi bosqichga kirishish mumkin.

Birinchi bosqich yangi iqtisodiy tizimning huquqiy asoslarini yaratishga davlatchilikni shakllantirish va mustahkamlashga yo‘naltirilgan edi.

Isloh qilishning butun jarayonining boshlanishi strategik maqsadlarini tanlash bilan bog‘liq edi.

Bu maqsadlarga quyidagilar kiradi:

 ijtimoiy yo‘naltirilgan bozor iqtisodiyotini bosqichma-bosqich shakllantirish, dinamik rivojlanuvchi iqtisodiy tizimni yaratish;

 ko‘p ukladli iqtisodiyotni yaratish, xususiy mulkning davlat himoyasini ta’minlash;

 korxonalar va fuqarolarga keng iqtisodiy imkoniyatlar taqdim etish, davlatning xo‘jalik faoliyatiga to‘g‘ridan-to‘g‘ri aralashudan voz kechish iqtisodiyotni boshqarishning ma’muriy buyruqbozlik usullariga barham berish;

 iqtisodiyotning moddiy, tabiiy va mehnat resurslaridan samarali foydalanishni, raqobatga bardoshli mahsulot ishlab chiqarishni, jahon iqtisodiy tizimiga integratsiyalashishni ta’minlaydigan tuzilmaviy-tarkibiy qayta tuzilishini amalga oshirish.