Iqtisodiy xavfsizlikning mohiyati va milliy xavfsizlikda tutgan o’rni

Iqtisodiy xavfsizlikning quyidagi indikatorlari ajratib ko’rsatiladi:

• - yalpi ichki mahsulot hajmining o’sishi;
• - aholining turmush darajasi va sifati;
• - inflyatsiya darajasi;
• - ishsizlik darajasi;
• - iqtisodiyot tarkibi;
• - davlat qarzi;
• - jamiyatning mulkiy tabaqalanishi;
• - iqtisodiyot va jamiyatning kriminallashuvi;
• - ishlab chiqarishning texnik va texnologik holati;
• - raqobatbardoshlik;
• - importga bog’langanlik;
• - xufiyona iqtisodiy faoliyat miqyosi;
• - oltin valyuta zahiralari.

L. Abalkin
«iqtisodiy xavfsizlik»
tushunchasining uchta asosiy elementini ajratib ko’rsatgan. Bular: iqtisodiy
mustaqillik, milliy iqtisodiyotning barqarorligi, mamlakatning o’z-o’zidan rivojlanish
va taraqqiy etishga qodirligi.
Iqtisodiy xavfsizlik darajalari
Xalqaro daraja
Global xavfsizlik
Mintaqaviy xavfsizlik
Milliy daraja
Davlat xavfsizligi
Mintaqa xavfsizligi
Jamiyat xavfsizligi
Xususiy
Shaxs xavfsizligi
Firma xavfsizligi

Xalqaro iqtisodiy xavfsizlik – bu har bir davlat, ya’ni dunyo hamjamiyati a’zosining o’z ijtimoiy va iqtisodiy taraqqiyoti strategiyasini erkin tanlash va amalga oshirish imkoniyatlarining ta’minlangandagi holatidir.

• Xalqaro iqtisodiy xavfsizlik – bu har bir davlat, ya’ni dunyo hamjamiyati a’zosining o’z ijtimoiy va iqtisodiy taraqqiyoti strategiyasini erkin tanlash va amalga oshirish imkoniyatlarining ta’minlangandagi holatidir.
• Milliy iqtisodiy xavfsizlik iqtisodiyot va hokimiyat institutlarining milliy manfaatlarni kafolatli himoyalanganligi, mamlakat rivojlanishining ijtimoiy yo’naltirilganligi, yetarli iqtisodiy va mudofaa salohiyatining ta’minlangandagi holatini ifodalaydi.
• Korxona (firma)ning iqtisodiy xavfsizligi – ma’muriyat va personal tomonidan amalga oshiriladigan huquqiy, tashkiliy- iqtisodiy va injener-texnik chora tadbirlartizimi tufayli vujudga keltirilgan hayotiy muhim iqtisodiy manfaatlarning ichki vatashqi xavf-xatarlardan himoyalanganlik holatidir1