Республика аҳолисини ижтимоий муҳофаза қилиш қуйидагиларни ўз ичига олган маханизм асосида амалга оширилди:
ногиронлар, етим қолган болалар, ёлгъиз қарияларни ижтимоий таъминлашни ўз ичига олган тизим;
кам таъминланган оилаларга ижтимоий ёрдам тизими;
аҳолининг алоҳида гуруҳлари учун ижтимоий имтиёзлар тизими;
пенсия таъминоти тизими;
пенсия тизими орқали қамраб олинмаган кекса кишиларга нафақа тўлаш тизими;
ишсизларни ижтимоий ҳимоя қилиш тизими
Иқтисодий хавфсизликни таъминлашда ижтимоий соҳадаги ислоҳотларни амалга ошириш босқичлари:
Мамлакатимизда амалга оширилган ислоҳотларнинг биринчи босқичида инсон ва оила ҳаётининг барча соҳаларини таъминлашга, умуман, аҳолининг турмуш даражасини оширишга қаратилган ва бир-бирини тўлдирувчи чора-тадбирларнинг бутун бир тизими шаклланди.
Бу даврда нархлар эркинлаштирилиши ва пулнинг қадрсизланиш даражаси ортиб бориши муносабати билан даромадларнинг энг кам ва ўртача даражасини мунтазам ошириш ижтимоий ҳимоялаш чора-тадбирлари тизимидаги энг устувор йўналишлардан бири бўлиб келди.
Республиканинг ички истеъмол бозорини ҳимоя қилиш ҳамда озиқ-овқат маҳсулотлари ва ноозиқ-овқат моллари асосий турлари истеъмолини муайян даражада сақлаб туриш чора-тадбирлари кўрилганлиги аҳолини ижтимоий жиҳатдан ҳимоялаш ва уларнинг турмуш даражасини оширишнинг иккинчи энг муҳим йўналиши бўлди.
Ислоҳотлар чуқурлаша борган сари республика аҳолиси манфаатларини ҳимоя қилишнинг мутлақо янги тизимига ўтиш бошланди. Бунда ички нархларни жаҳон нархлари даражасига тез тенглаштириб олиш ва аҳоли даромадларини шунга мувофиқ равишда ошириш йўли билан ҳимоялаш чора-тадбирлари кўрилди.
Республика аҳолисини турмуш даражасини ошириш ва шу орқали мамлакатда ижтимоий ва иқтисодий хавфсизликни таъминлашда фаол ижтимоий сиёсатнинг учинчи йўналиши катта ўрин тутди.
Бунда аҳолини кам таъминланган табақаларини ижтимоий ҳимоялаш ва қўллаб-қувватлаш борасида кучли чора-тадбирлар ўтказилди.
Бундай сиёсат аҳолининг ижтимоий жиҳатдан ночор табақалари – пенсионерлар, ногиронлар, кўп болали ва кам даромадли оилалар, ишсизлар, ўқувчи ёшлар ва аҳолининг шунга ўхшаш бошқа гуруҳларини ҳимоя қилиш давлатнинг асосий вазифаси, деган қоидадан келиб чиқиб амалга оширилди.
Mamlakat moliyaviy xavfsizligini ifodalovchi ko’rsatkichlar.
Jahon iqtisodiyotining globallashuvi va kapital harakatining xalqaro tizimida davlat chegaralarining rasmiylashtirilishi sharoitida har qanday boshqa davlat uchun moliyaviy taʼminot masalasi eng muhim masalalardan biriga aylanib bormoqda. Jahon moliyaviy barqarorligi nuqtai nazaridan, faqat barqaror xalqaro moliya tizimi resurslarni samarali taqsimlaydi, moliyaviy xatarlarni baholaydi va boshqaradi, bandlikni tabiiy darajaga yaqin darajada ushlab turadi, shuningdek real va moliyaviy aktivlar narxlarining harakatini tartibda boshqaradi moliyaviy va real bozorlarning beqarorlashuvining oldini oladi.Xalqaro moliyaviy xavfsizlikning past darajasi sarmoyalar hajmining pasayishi, fuqarolarning milliy moliya tizimiga boʼlgan ishonchsizligini kuchayishi kabi hodisalarga olib kelishi mumkin, bu esa birgalikda mamlakat iqtisodiyotining turgʼunlashishiga sharoit yaratadi. Xalqaro moliyaviy xavfsizlik tizimi xalqaro moliyaviy munosabatlarning barcha sohalarini qamrab oladi va murakkab tuzilishga ega hisoblanadi.
Xalqaro moliyaviy xavfsizlik:
Xalqaro qarz xavfsizligi
Xalqaro valyuta xavfsizligi
Xalqaro iqtisodiy aloqa ishtirokchilarining byudjet xavfsizligi
Xalqaro investitsion xavfsizlik
Xalqaro monetar xavfsizlik
Xalqaro bank sektori xavfsizligi
Fond bozorlari xavfsizligi
Xalqaro sug’urta bozori xavfsizligi
Qarz xavfsizligi -jahon iqtisodiyotini muammoli qarzlarning paydo boʼlishi bilan bogʼliq tahdidlardan himoya qilish holati va milliy iqtisodiyotlarning tashqi va ichki qarzlarining xavfli darajasi orqali namoyon boʼladi, shu jumladan unga xizmat koʼrsatish xarajatlari va qarzlardan foydalanish samaradorligi; pirovardida xalqaro moliya tizimining endogen va ekzogen xatar va tahdidlarga boʼlgan barqarorligini saqlab qolish, milliy iqtisodiyotlarning mustaqilligi va suverenitetini taʼminlash hamda qarzni yoʼqotmasdan toʼlash qobiliyatini saqlab qolish imkonini beradigan uning turlari oʼrtasidagi maqbul nisbat boʼlib, mamlakatlarning talab qilinadigan toʼlov qobiliyati va kredit reytingini belgilaydi.Fiskal xavfsizlik -bu davlatlar va mahalliy byudjetlarning daromadlari va xarajatlari balansi hamda byudjet mablagʼlaridan iqtisodiy inqirozga qarshi kurashish, mamlakat iqtisodiyoti rivojlanishini taʼminlash uchun samarali foydalanish asosida xalqaro iqtisodiy munosabatlarda ishtirok etadigan mamlakatlarning toʼlov qobiliyatini taʼminlash holati. Natijada, global iqtisodiy oʼsishga erishiladi.Valyuta xavfsizligi -bu tovar va xizmatlarni eksport qilish va import qilishning samarali jarayoni orqali milliy iqtisodiyotning evolyutsion rivojlanishi uchun maqbul shart-sharoitlar yaratadigan, mamlakatlar oʼrtasida investitsiyalarning uzluksiz oqishini va integratsiyani taʼminlaydigan jahon valyuta tizimi va jahon valyuta bozorlarining holati, milliy iqtisodiyotning jahon iqtisodiy tizimiga qoʼshilishi, shuningdek, kelibchiqishi turli xil boʼlgan salbiy taʼsirlarni neytrallashtiradi. Investitsiya xavfsizligi -bu mamlakatlar va mintaqalar oʼrtasida investitsiya resurslarini toʼplashni, taqsimlashni va qayta taqsimlashni taʼminlaydigan va axborot assimetriyasining pasayishi tufayli investorlarning vahimasi, moliyaviy infeksiya va boshqalar kabi tahdidlarga qarshi kurashadigan xalqaro investitsiya bozorining holati.Pul xavfsizligi -bu pul birligining barqarorligi, kredit resurslari, shu jumladan jahon bozorlarida mavjudligi va global iqtisodiy oʼsishni taʼminlaydigan inflyatsiya darajasi bilan tavsiflangan milliy iqtisodiyot va integratsiya birlashmalarining pul tizimlarining holati, aholining real daromadlarining oʼsishidir. Bank sektorining xavfsizligi -milliy bank tizimlari va davlatlararo birlashmalar tizimining holati, bunda moliyaviy resurslarni bank muassasalari va bozorlarining oʼzaro taʼsiri orqali qayta taqsimlash taʼminlanadi, bank tizimi oʼzining vositachilik funktsiyalarini samarali bajaradi va yetarli darajada iqtisodiy oʼsishni taʼminlash va jahon moliya tizimini real va potensial tahdidlardan himoya qilish uchun likvidlik darajasidir.Qimmatli qogʼozlar bozorining xavfsizligi -bu emitentlar, aksiya egalari, xaridorlar, savdo tashkilotchilarining barqaror moliyaviy holatini taʼminlashga qodir boʼlgan xalqaro bozorni (unda taqdim etilgan qimmatli qogʼozlar, ularning tuzilishi va likvidlilik darajasini hisobga olgan holda) optimal hajmi, savdogarlar, qoʼshma investitsiyalar institutlari, vositachilar (brokerlar), maslahatchilar, roʼyxatga oluvchilar, depozitariylar, saqlovchilar va umuman jahon iqtisodiyoti, narxlarning tabiiy darajadan haddan tashqari chetga chiqishi va “aksiyalar pufakchalarini puflash” ga qarshi kurashishdir.Sugʼurta bozorining xavfsizligi -bu sugʼurta kompaniyalariga mumkin boʼlgan zararlarni qoplash va majburiyatlarni toʼliq toʼlash uchun yetarli miqdordagi moliyaviy resurslarni taqdim etadigan jahon sugʼurta bozorining rivojlanish darajasidir .Shunday qilib, xalqaro moliyaviy xavfsizlik-bu muvozanatlashishi uning barcha elementlarining bir tekis rivojlanishi sharoitida mumkin boʼlgan murakkab tuzilgan tizimdir.Soliq xavfsizligi -bu eʼlon qilingan iqtisodiy taʼlimot talablariga muvofiq eng maqbul boʼlgan soliq tushumlari hajmi taʼminlaydigan davlat. Shu bilan birga, soliq solish darajasi optimallashtirilishi kerak. Soliq xavfsizligi koʼrsatkichlari -davlat va shaxsning fiskal manfaatlarini, soliq toʼlovchilarning korporativ manfaatlarini optimal ravishda birlashtira oladigan davlat soliq siyosatining samaradorligidir.Mintaqaning moliyaviy xavfsizligi-bu iqtisodiyotning barqarorligini, mintaqaviy resurslardan samarali foydalanishni, rivojlanish va taraqqiyot imkoniyatlarini taʼminlaydigan mintaqaning holatidir.Mamlakatning moliyaviy xavfsizligiga tahdidlar -milliy moliyaviy va iqtisodiy manfaatlarni amalga oshirishga toʼsqinlik qiladigan yoki tahdid soladigan omillardir
Davlatning mamlakat iqtisodiy strategiyasini amalga oshirishdagi eng muhim asosiy tarkibiy qismlar nimalarni qamrab oladi?
O’zbekiston Respublikasi aholi turmush darajasi indikatorlarini 2020-2021 yillar uchun zarur statistik raqamlar asosida tahlil eting?
Xalqaro moliyaviy xavfsizlikning turlari qanday?
Xalqaro moliyaviy xavfsizlikning past darajasi sarmoyalar hajmining pasayishi, fuqarolarning milliy moliya tizimiga boʼlgan ishonchsizligini kuchayishi kabi hodisalarga olib kelishi mumkin, bu esa birgalikda mamlakat iqtisodiyotining turgʼunlashishiga sharoit yaratadi. Xalqaro moliyaviy xavfsizlik tizimi xalqaro moliyaviy munosabatlarning barcha sohalarini qamrab oladi va murakkab tuzilishga ega hisoblanadi.
Xalqaro moliyaviy xavfsizlik:
Xalqaro qarz xavfsizligi
Xalqaro valyuta xavfsizligi
Xalqaro iqtisodiy aloqa ishtirokchilarining byudjet xavfsizligi
Xalqaro investitsion xavfsizlik
Xalqaro monetary xavfsizlik
Xalqaro bank sektori xavfsizligi
Fond bozorlari xavfsizligi
Xalqaro sug’urta bozori xavfsizligi
Xalqaro moliyaviy xavfsizlik qoʼyidagi turlarni oʼz ichiga oladi:
-xalqaro qarz xavfsizligi;
-xalqaro valyuta xavfsizligi;
-xalqaro iqtisodiy aloqa ishtirokchilarining byudjet xavfsizligi;
-xalqaro invetistsion xavfsizlik;
-xalqaro monetar xavfsizlik;
-xalqaro bank sektori xavfsizligi;
-xalqaro fond bozorlari xavfsizligi;
-xalqaro sugʼurta bozori xavfsizligi
Mamlakat iqtisodiy xavfsizligini ta’minlashda davlatning iqtisodiyotni tartibga solishdagi asosiy yo’nalishlarni sanang.
Mamlakat iqtisodiy manfaatlarini himoya qilish va uning xavfsizligini taʼminlashda davlat markaziy oʼrin egallaydi. Bu boradagi davlatning vazifalari quyidagilarda oʼz ifodasini topadi:
-davlatning mikro va makro darajada iqtisodiy tartiblash koʼlamlarini oʼz ichiga oladigan tik hamda strategik qarorlarni asoslash, qabul qilish uchun dastaklar bilan taʼminlash;
-iqtisodiy va maʼmuriy dastak, vosita hamda usullar yordamida iqtisodiy strategiya va joriy dasturlarni amalga oshirish, erishilgan natijalarni tahlil qilish va baholash, mavjud sharoitlarga mos ravishda koʼrilayotgan chora-tadbirlarga tuzatishlar kiritish;
-boshqa mamlakatlar bilan oʼzaro aloqalar tizimida himoyalanishni ragʼbatlantirish rejimlarini koʼzda tutadigan qonunlar va meʼyoriy hujjatlarni hayotga tadbiq etish orqali mamlakatning iqtisodiy suverenitetini huquqiy va siyosiy jihatdan himoyalashni taʼminlash;
-iqtisodiyotni yuzaga keladigan muammoli vaziyatlarni tezlikda hal qilish uchun davlat boshqaruvi organlari hamda mansabdor shaxslarning huquqlari, vazifalari masʼuliyatini oqilona taqsimlash va ularning oʼzaro bir oʼlchamdagi faoliyatini uygʼunlashtirish.
Mamlakat iqtisodiy xavfsizligini taʼminlashga qaratilgan boshqaruv ishlari ikki, oʼzaro bogʼliq yoʼnalishda olib boriladi:
-iqtisodiy huquqbuzarliklarning manbalari va ularning subʼektlariga qarshi kurashish;
-barcha qonun, meʼyoriy hujjatlar hamda boshqaruv qarorlarini iqtisodiy xavfsizlikni mustahkamlash talablariga mosligini aniqlash uchun ekspertizadan oʼtkazish.
Iqtisodiy xavfsizlikni taʼminlashning muhim sharti ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlarni boshqarishning bozor iqtisodiyotini davlat tomonidan tartibga solishning samaradorligini oshirish hisoblanadi. Zero mamlakat iqtisodiy xavfsizligi darajasi uning iqtisodiy salohiyati bilan belgilanadi. Bu salohiyat milliy iqtisodiyot resurslari, zaxiralari, amalga oshirilayotgan iqtisodiy siyosatning samaradorligi, bozor strukturasi, boshqarish tizimi, sanoatni tashkil etish hamda tashqi bozor konьyunkturasining oʼzgarishlarga moslashuvchanligi boshqa mamlakatlarning qoʼllab-quvvatlashi, xalqaro uyushma va tashkilotlarda ishtirok eta olishi bilan ifodalanadi.Shuningdek, milliy tovar ishlab chiqaruvchilarning manfaatlarini ichki va tashqi bozorda himoya qilishga qaratilgan oqilona protektsionizm siyosatini amalga oshirish lozim.
O’zbekiston Respublikasi hududlari bo’yicha umumiy daromadlar dinamikasini 2020-2021 yillar uchun zarur statistik raqamlar tahlil eting.
Mamlakatning moliyaviy xavfsizligiga qanday tahdidlar mavjud?
Mamlakatning moliyaviy xavfsizligiga tahdidlar -milliy moliyaviy va iqtisodiy manfaatlarni amalga oshirishga toʼsqinlik qiladigan yoki tahdid soladigan omillardir
Mamlakatning moliyaviy xavfsizligiga tahdidlar tashqi va ichki boʼlinishlarga boʼlinadi.Tashqi tahdidlar davlatdan tashqarida kelib chiqadi.
Ularning manbalari qoʼyidagilardir:
•globallashuv;
•ulkan kapital massasining doimiy oʼsishi, uning haddan tashqari harakatchanligi keskin vaziyatni keltirib chiqaradi;
•makroiqtisodiy darajada ham, global miqyosda ham moliyaviy resurslarning yuqori darajada konsentratsiyasi;
•muhim moliyaviy kuchga ega sub-davlat subʼektlarining avtonomiyalarining oʼsishi, ularning iqtisodiy komplekslarga taʼsir qiladigan alohida mamlakatlar;
•eng soʼnggi axborot texnologiyalariga asoslangan moliyaviy bozorlarning yuqori darajada harakatchanligi va oʼzaro bogʼliqligi;
•moliyaviy vositalarning xilma-xilligi va ularning yuqori darajadagi dinamikasi;
•davlatlarning ichki va tashqi siyosatining misli koʼrilmagan interpretatsiyasi;
•davlatlar oʼrtasida iqtisodiy va boshqa sohalarda raqobatning kuchayishi, jahon iqtisodiy makonini zabt etish uchun kuchli iqtisodiy strategiyalardan foydalanish;
•milliy iqtisodiyotlarning xorijiy qisqa muddatli spekulyativ kapitalga haddan tashqari qaramligi, bu ularning moliyaviy tizimlarini oʼta zaiflashtiradi;
•jahon moliya tizimidagi beqarorlikning global oʼsishi, tahlikali inqiroz tendentsiyalari paydo boʼlishi, zamonaviy moliya institutlarining ularni samarali nazorat qila olmasliklari.
Mamlakatning moliyaviy xavfsizligiga tashqi tahdidlar tashqi raqobatchilarning bozorlardan chiqib ketishi tufayli iqtisodiy pozitsiyalarni yoʼqotishi va davlatning tashqi moliyaviy qarzining koʼpayishi, natijada uning tashqi aloqalarga bogʼliqligini kuchayishi misol boʼla oladi. Ichki tahdidlar davlatning oʼzida paydo boʼladi. Ularning manbalari:
•notoʼgʼri moliyaviy-iqtisodiy siyosat;
•davlat moliya tizimini boshqarishdagi xatolar, suiisteʼmol va boshqa ogʼishlar.
Mamlakatning moliyaviy xavfsizligiga ichki tahdidlarning misollari sifatida iqtisodiy inqirozning uzoq davom etishi yoki undan xalos boʼlishning kechikishi, iqtisodiyotning ijtimoiy yoʼnaltirilganligining past darajasi, aholining toʼlov qobiliyatining pasayishi, iqtisodiy munosabatlarning jinoiy javobgarligi, iqtisodiy jinoyatchilikning oʼsishi, korruptsiya va boshqalar.
Iqtisodiy xavfsizlikni ta’minlashda davlatning ichki boshqaruv mexanizmi qanday ishlashi lozim?
Bugungi kunda aholi turmush darajasini oshirish bo’yicha hukumat tomonidan amlaga oshirib kelinayotgan islohotlar va dasturlarni tahlil eting.
AHOLINING TURMUSH DARAJASINI YAXSHILASH, BANDLIGINI TA’MINLASH, KAMBAG‘ALLIKNI QISQARTIRISH, TADBIRKORLARNING MUAMMOLARINI HAL ETISH BORASIDA QORAQALPOG‘ISTON RESPUBLIKASIDA AMALGA OSHIRILAYOTGAN ISHLARNING HOLATINI O‘RGANISH YAKUNLARI TO‘G‘RISIDA
Aholining turmush darajasini yaxshilash, bandligini ta’minlash, kambag‘allikni qisqartirish, tadbirkorlarni qiynab kelayotgan muammolarni hal etish bo‘yicha Qoraqalpog‘iston Respublikasida amalga oshirilayotgan ishlarning holatini o‘rganish yakunlarini muhokama qilib, O‘zbekiston Respubilkasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasining Kengashi ta’kidlaydiki, xalq deputatlari Kengashlari, mahalliy ijro etuvchi hokimiyat organlari, sektorlar rahbarlari tomonidan bu borada muayyan ishlar amalga oshirilgan.
O‘rganishlar davomida pandemiya sharoitida iqtisodiyot tarmoqlari va sohalarining uzluksiz ishlashini ta’minlash, aholini ijtimoiy qo‘llab-quvvatlash va daromadlari keskin pasayib ketishining oldini olish bo‘yicha davlatimiz rahbari tomonidan qabul qilingan farmon va qarorlarda belgilangan vazifalarni amalga oshirish yuzasidan respublikada qator choralar ko‘rilayotganligi ma’lum bo‘ldi.
Joylarda budjet tushumlari, respublika budjetidan ajratilayotgan transfertlar va boshqa mablag‘lar birinchi navbatda koronavirus infeksiyasi tarqalishiga qarshi kurashish tadbirlariga, jumladan dori vositalari, tibbiyot buyumlari, oziq-ovqat mahsulotlarini sotib olishga, shuningdek ish haqi, pensiyalar va nafaqalarni o‘z vaqtida to‘lashga, kommunal to‘lovlar va boshqa kechiktirib bo‘lmaydigan xarajatlarning o‘rnini qoplashga yo‘naltirilmoqda.
Koronavirus infeksiyasi tarqalishiga qarshi kurashish ishlariga jalb qilingan tibbiyot, sanitariya-epidemiologiya xizmati xodimlari hamda boshqa xodimlarni ijtimoiy va moddiy jihatdan qo‘llab-quvvatlash uchun maxsus rag‘batlantiruvchi to‘lovlar, bir yo‘la beriladigan qo‘shimcha to‘lovlar amalga oshirib kelinmoqda.
Xususan, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 3-apreldagi PF-5978-sonli Farmonida iqtisodiyot tarmoqlari faoliyat ko‘rsatishining barqarorligini ta’minlash va ayrim xo‘jalik yurituvchi subyektlarni qo‘llab-quvvatlash maqsadida taqdim etilgan imtiyozlar asosida 1 968 ta mikrofirma, kichik korxona va yakka tartibdagi tadbirkorga keyinchalik 12 oy davomida teng ulushlarda to‘lash sharti bilan aylanmadan olinadigan soliq, mol-mulk solig‘i, yer solig‘i, suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliqlarni jami 3 980,7 mln. so‘m mablag‘ hajmida foizsiz kechiktirish (bo‘lib-bo‘lib to‘lash) huquqi taqdim etilgan.
Shuningdek 11 932 nafar yakka tartibdagi tadbirkor uchun 2020-yil 1-apreldan 1-oktabrgacha bo‘lgan davrda ijtimoiy soliq miqdori, 5 197 ta tadbirkorlik sube’ktiga qishloq xo‘jaligida suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliq stavkalari 50 foizga qadar kamaytirilgan. Natijada jami 35,5 mlrd. so‘m mablag‘ tadbirkorlar ixtiyorida qoldirilgan.
Mamlakatimiz Prezidentining koronavirus pandemiyasining salbiy oqibatlarini yumshatish, bu davrda aholi va tadbirkorlarni qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan 2020-yil 19-martdagi va 3-apreldagi farmonlari ijrosini ta’minlash maqsadida 3 332 ta yuridik shaxs maqomiga ega bo‘lgan tadbirkorlik subyektining 680,0 milliard so‘mlik, 136 131 ta jismoniy shaxsning 447,0 milliard so‘mlik, 1 856 ta yakka tartibdagi tadbirkorning 28,0 milliard so‘mlik kredit mablag‘lari bo‘yicha to‘lov muddatlari uzaytirilgan.
Shuningdek tijorat banklari tomonidan 141 319 ta kredit shartnomasining 1 trillion 154 milliard so‘mlik kredit mablag‘lari bo‘yicha to‘lov muddatlari ham kechiktirilgan.
Qoraqalpog‘iston Respublikasida 14 yoshgacha bolalari bo‘lgan oilalar, bola ikki yoshga to‘lguniga qadar bola parvarishi bo‘yicha nafaqa va moddiy yordam oluvchi oilalar soni 1-apreldan e’tiboran 6 102 taga oshirilib, ularga shu oyda jami 2,0 mlrd. so‘m mablag‘ ajratilgan. Pensiya, nafaqa va boshqa to‘lovlar uchun mablag‘lar o‘z vaqtida moliyalashtirilgan.
Shu bilan birga, o‘rganishlar jarayonida Qoraqalpog‘istonda Respublikasida hali o‘z yechimini kutayotgan qator muammolar, e’tibor qaratilishi kerak bo‘lgan masalalar ham mavjudligi aniqlandi.
Mamlakat moliyaviy xavfsizligiga ichki va tashqi tahdidlarga nimalar kiradi?
Mamlakat iqtisodiy xavfsizligini ta’minlashda tashqi iqtisodiy mexanizmini amalga oshirishning asosiy yo’nalishlari qanday?
Rivojlangan davlatlarda aholi turush darajasi o’sib borishiga ta’sir etuvchi omillar nima va bu mamlakat iqtisodiy xavfsizligini qay tarzda ta’minlaydi?
Do'stlaringiz bilan baham: |