Iqtisodiy va texnologik taraqqiyotning yangi bosqichi sifatida namoyon bo‘layotgan raqamli inqilob insoniyat hayotini shiddat bilan o‘zgartirib, keng imkoniyatlar yaratish bilan birga


Axborot tizimlarining ta’minotlari



Download 4,09 Mb.
bet11/70
Sana24.03.2022
Hajmi4,09 Mb.
#507906
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   70
Bog'liq
ma\'ruza1

4.Axborot tizimlarining ta’minotlari
Qo’llash sohasidan qat’i nazar, axborot tizimlari ma’lumotlarni qayta ishlashning deyarli barcha tizimlari ta’minlash turlari deb ataladigan tarkibiy qismlar ( komponentlar ) to’plamini o’z ichiga oladi. Ularni dasturiy, texnik, huquqiy, axborot, tashkiliy, matematik va lingvistik ta’minotlarga ajratilishi qabul qilingan. Shulardan eng asosiylarini yaqqolroq ko’rib chiqamiz.
Axborot ta’minoti - axborot tizimlari ichki mashina axborot bazasini yaratishning tasniflash va kodlashtirish tizimlari, hujjatlashtirishning unifikasiyalashgan tizimlari, hujjat aylanmasi va hujjatlar shakli uslublarini rasional holga keltirishni o’z ichiga olgan axborotni joylashtirish va tashkil qilish bo’yicha uslublar va vositalar yig’indisidir. Qabul qilinadigan boshqaruv qarorlarining ishonchliligi va sifati ko’p jihatdan ishlab chiqilgan axborot ta’minoti sifatiga bog’liq.
Dasturiy ta’minot- hisoblash texnikasi vositasida ma’lumotlarni qayta ishlash tizimi ( MKIT )ni yaratish va foydalanish dasturiy vositalari yig’indisidir. Dasturiy ta’minot tarkibiga bazaviy ( umumtizimli ) va amaliy (maxsus) dasturiy mahsulotlar kiradi.
Bazaviy dasturiy vositalar- inson va kompyuterning o’zaro harakatlarini avtomatlashtirish, ma’lumotlarni qayta ishlash, namunaviy proseduralarni tashkil etish, MKIT texnik vositalari ishlashi nazorati va diagnostikasi uchun xizmat qiladi.
Amaliy dasturiy ta’minot- axborot tizimi funksional vazifalarni hal etishni avtomatlashtirish uchun mo’ljallangan dasturiy mahsulotlar yig’indisini o’zida namoyon etadi. Ular ham universal vositalar ( matn muharrirlari, elektron jadvallar, ma’lumotlar bazasi boshqaruv tizimlari ) va ham maxsus vositalar - funksional kichik tizimlarni amalga oshiruvchi ( biznes jarayonlar ) turli xil obyektlar ( iqtisodiy, muhandislik, texnik va boshqalar ) sifatida ishlab chiqilishi mumkin.
Texnik ta’minot- ma’lumotlarni kayta ishlash tizimini funksiyalashtirish uchun kullanuvchi texnik vositalar kompleksidir, u ma’lumotlarni kayta ishlovchi, namunaviy operasiyalarni amalga oshiruvchi kurilmalarni uz ichiga oladi, turli sinflardagi EXMdan tashkarida xam (axborotni yigish, ruyxatdan utkazish, boshlangich boskichida kayta ishlash, tashki (periferiya ) texnik vositalari, turli xil orgtexnika, telekommunikasiya va aloka vositalari ), EXMning uzida xam shu operasiyalarni bajaradi.
Huquqiy ta’minot- axborot tizimini yaratish va funksiyalashtirishni tartibga soluvchi huquqiy me’yorlar yig’indisini o’zida namoyon etadi. MKIT ishlashining huquqiy ta’minoti: hisoblash texnikasini qo’llash yordamida olinadigan hujjatlarga huquqiy kuch jihatini berish shart-sharoitlari; bu texnik vositalarda ishlovchi shaxs majburiyati va ma’suliyati, shu jumladan axborotni o’z vaqtida va aniq qayta ishlashi huquqlari; axborotdan foydalanish qoidalari va uning ishonchliligi bo’yicha bahslarni hal etish tartibi va boshqalarni o’z ichiga oladi.
Lingvistik ta’minot inson va EHM muloqotini ishlab chiqish va ta’minlash samaradorligini oshirish uchun MKIT ni yaratish va foydalanishning turli bosqichlarida ishlatiladigan til vositalari yig’indisini o’zida namoyon etadi.
Axborot tizimlari ma’lumotlari bilan ishlash mutaxassislarga keng yordam beradi. Muxandislar va loyihachilar ishi samaradorligini oshiradi. Bunday axborot tizimlarining vazifasi - tashkilotlarga yangi ma’lumotlarni integrasiyalash va qog’oz hujjatlarni qayta ishlashga yordam berishdir.
Sanoat jamiyati axborot jamiyatiga aylanib borar ekan, iqtisodiyot mahsuldorligi borgan sayin bu tizimlar rivojlanishi darajasiga bog’liq bo’la boradi. Bunday tizimlar ayniqsa ishchi stansiyalar va ofis tizimlari ko’rinishida bugungi kunda biznesda eng tez rivojlanib bormoqda.
Axborot tizimlarining bu sinfida ikki guruhni ajratib ko’rsatish mumkin:

  • ofisni avtomatlashtirish axborot tizimlari;

  • bilimlarni qayta ishlash axborot tizimlari.


Download 4,09 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   70




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish