Iqtisodiy va ijtimoiy geografiya

 

III.4. SANOATNING HUDUDIY MUJASSAMLASHUV DARAJASINI 

ANIQLASH 

Mujassamlashuv  yoki  ishlab  chiqarishning  markazlashuvi,  yig‘ilishi 

iqtisodiyotning  barcha  tarmoqlariga  tegishlidir.  Ammo  geografik  jihatdan  u  eng 

avvalo  sanoat,  qishloq  xo‘jaligi  va  transport,  ya‘ni  moddiy  sohalarda  yaqqol 

namoyon bo‘ladi. 

---

IQTISODIY VA IJTIMOIY GEOGRAFIYA 

 

435 

 

Qolaversa, 

iqtisodiy 

geografiya 

fanining 

obyektini, 

aynan, 

shu 

tarmoqlarning  hududiy  tashkil  etilishi,  ularning  joylashish  xususiyatlari  belgilab 

beradi.  

Xususan,  sanoatning  hududiy  mujassamlashuv  darajasini  (M

h

)  aniqlash 

uchun quyidagi ifodadan foydalaniladi: 

 

h 

 

     

     

 

Bu yerda, 

M

h

 = sanoatning hududiy mujassamlashuv darajasi; 

a = hudud yalpi sanoat mahsulotining respublika YaSM dagi ulushi; 

 

 

b  =  hududdagi  sanoatda  band  aholining  respublika  sanoatda  band 

aholi sonidagi ulushi; 

 

 

n = o‘rta arifmetik qiymat bo‘yicha, ko‘rsatkichlar soni; 

 

 

G = hudud maydonining mamlakat maydonidagi ulushi (%).