Iqtisodiy tahlil va audit

Respublika byudjetidangina moliyalashtiriladigan xarajatlarga quyidagilar kiradi:

• y) O'zbekiston Respublikasining davlat qarziga xizmat qilish va uni qaytarish;
• k) davlatning qimmatbaho metallari va moddiy zaxiralarini to'ldirish;
• l) saylovlar va referendumlar o'tkazish;
• m) hukumat investitsion dasturlarini moliyalashtirish;
• n) respublika hukumatining qarorlari bajarilishini ta' minlash;
• o) respublika sub'ektlarini moliyaviy qo'llab-quvvatlash;
• p) boshqa xarajatlar.

4. Byudjet defitsiti va uni moliyalashtirish

• Byudjet xarajatlarining byudjet daromadlaridan ko'p bo'lishiga byudjet defitsiti deyiladi.
• byudjet defitsiti vujudga kelishining eng umumiy sabablari quyidagilardan iborat bo'lishi mumkin:
• favqulodda hodisalarning mavjudligi;
• iqtisodiyotdagi krizisli holatlar, uning yemirilishi;
• moliya-kredit aloqalarining yetarli darajada samarali emasligi;
• hukumatning mamlakatdagi moliyaviy holatni yetarli darajada nazorat qilolmasligi;

byudjet defitsiti vujudga kelishining eng umumiy sabablari quyidagilardan iborat bo'lishi mumkin:

• ijtimoiy ishlab chiqarishning samaradorligi nisbatan pastligi;
• tashqi iqtisodiy aloqalarning natijasi nisbatan kamligi;
• byudjet xarajatIari tarkibiy tuzilishi (strukturasi)ning oqilona emasligi;
• mamlakat miqyosida mavjud bo'lmagan mablag'lar hisobidan yashashga intilish;
• harbiy xarajatlar darajasining nisbatan kattaIigi;
• real ichki Imkoniyatni yetarli darajada hisobga olmagan holda boshqa mamlakatlarga yordam berilishi;

Byudjet defitsitini moliyalashtirishning barcha manbalarini ikki guruhga bo'lish qabul qilingan:

• 1) ichki manbalar;
• 2) tashqi manbalar.

1) ichki manbalar;

• mamlakat hukumati tomonidan shu mamlakatning milliy valyutasida kredit tashkilotlaridan olingan kreditlar;
• mamlakat hukumati nomidan qimmatbaho qog'ozlarni chiqarish orqali amalga oshirilayotgan davlat zayomlari;
• davlat mulkiga tegishli bo'lgan mol-mulkni sotishdan olingan tushumlar;
• davlat zaxiralari va rezervlar bo'yicha daromadlarning xarajatlardan o'sgan qismi summasi;

2) tashqi manbalar

• mamlakat hukumati nomidan qimmatbaho qog'ozlarni chiqarish orqali xorijiy valyutada amalga oshirilgan davlat zayomlari;
• xorijiy valyutada taqdim etilgan va mamlakat hukumati tomonidan jalb qilingan xorijiy davlatlar, banklar va firmalar, xalqaro moliyaviy tashkilotlarning kreditlari.