Iqtisodiy bilim asoslari

15-MAVZU

DAROMAD SOLIG‘I

JISMONIY SHAXSLARDAN UNDIRILADIGAN DAROMAD SOLIG‘I

Har bir fuqaro o‘z daromadlaridan soliq to‘lashi shart. Soliq to‘lovlari davlat

budjetiga  kelib  tushadi  va  soliq  to‘lovchilarga  ta’lim,  tibbiy  xizmat,  mudofaa,

jamoat tartibini saqlash, nafaqa, pensiya, stipendiya va boshqa davlat korxonalari

tomonidan ko‘rsatiladigan xizmatlar va yordam pullari ko‘rinishida qaytib keladi.

Shu bois, soliqlarni o‘z vaqtida to‘lash har bir fuqaro uchun ham qarz, ham farz.

Daromad solig‘i davlat solig‘i bo‘lib, to‘g‘ri soliqlar sirasiga kiradi. Daromad

solig‘i jismoniy shaxslarning jami yillik daromadidan olinadi. Demak, jismoniy

shaxslarning jami yillik daromadi soliq solish obyekti hisoblanadi. Ma’lumki, har

bir kishining yillik daromadi: ish haqi, mukofotlar, mulk ijarasidan olingan daro-

mad, bankka qo‘yilgan omonatdan kelgan foizlar, aksiyadan olingan dividendlar

va tadbirkorlik faoliyatidan olingan daromadlardan tashkil topishi mumkin.

Jismoniy shaxslar aksiya va boshqa qimmatli qog‘ozlardan oladigan dividend-

laridan, omonat foizlaridan 10 foizli stavkada soliq undiriladi. Mahalliy hokimiyat

tomonidan berilgan maxsus ruxsatnoma – patent asosida yakka tartibda tadbirkorlik

faoliyati bilan shug‘ullanuvchi jismoniy shaxslar tadbirkorlikdan olgan daromad-

1. Rasmlardagi fuqarolarning qanday daromad manbalari bo‘lishi mumkin?

2. Nima sababdan bu fuqarolar o‘z daromadlaridan davlatga soliq to‘lashlari shart?

3. Jismoniy shaxslardan undiriladigan daromad solig‘i uni to‘lovchilarga qanday

ko‘rinishlarda qaytib keladi?

4. “Kim ko‘p daromad qilsa, o‘sha ko‘proq soliq to‘lashi lozim”, degan fikrga

o‘z munosabatingizni bildiring.