Iqtisodiy bilim asoslari

Iqtisodiy erkinlik — iqtisodiyot qatnashchilarining mustaqil va erkin iqtisodiy 

qarorlar qabul qilishi; 

•

 

Iqtisodiy samaradorlik — minimal xarajat qilib, maksimal foyda olish;

•

 

Iqtisodiy tenglik — barcha iqtisodiy xatti-harakatlarni adolatli amalga oshirish; 

•

 

Iqtisodiy xavfsizlik – aholini iqtisodiy bo‘hronlardan, qashshoqlik, ishsizlik, 

inflatsiya oqibatlaridan himoya qilish; 

•

 

Iqtisodiy o‘sish – tovar va xizmatlar ishlab chiqarish hajmini tobora oshirish.

BOZORNING NOQOBILLIGI

Shunday muammo va vazifalar borki, ularni bozorning o‘zi hal qila olmaydi. 

Shu bois, bu vazifalar davlat zimmasiga yuklanadi. Bular quyidagilar: halol raqobat 

muhitini yaratish, bozor haqida ma’lumotlar olishda hammaga birdek imkoniyatlar 

yaratish, qo‘shimcha tashqi ta’sirlarni tartibga solish, ijtimoiy tovar va xizmatlarni ishlab 

chiqarish. Mamlakat xavfsizligini ta’minlash, atrof-muhitni himoya qilish, ta’lim, fan, 

sog‘liqni saqlash sohalarini rivojlantirish kabi qator ijtimoiy xizmatlar borki, ularni 

tashkil qilish hamda boshqarishni faqat markazlashgan holda amalga oshirish zarur. 

Ulardan faqat birgalikda foydalanish mumkin. Bu xizmatlarni faqat haqini to‘laganlarga 

ko‘rsatib, boshqalarni esa  bundan foydalana olmaydigan qilib, cheklab bo‘lavermaydi. 

Bu ijtimoiy tovar va xizmatlarning cheklab bo‘lmaslik xususiyatidir. Bundan tashqari, 

bunday faoliyat natijasi har doim ham bevosita foyda olishga qaratilgan bo‘lmayadi. 

Shuning uchun ham bu ijtimoiy ne’matlarni yaratish, bozor iqtisodiyoti sharoitida 

tadbirkorlar e’tiboridan chetda qoladi va u bilan davlat shug‘ullanadi.