Iqtisod-moliya



Download 248,29 Kb.
bet7/57
Sana24.07.2021
Hajmi248,29 Kb.
#127382
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   57
Bog'liq
Iqtisod-moliya-fayllar.org

Chiniqish va chidamlilik

Insonning amaliy faol harakatlari, shuningdek, jismoniy sifatlar ta- na (gavda) a’zolarining funksiyalari (faoliyati) bilan bevosita bog‘liqdir. Ya’ni barcha faol harakatlar inson tanasining tez harakat qilishini, ya’ni nafas olish, yurak urishi, qon aylanishi, ichki a’zolarda moddalarning al- mashishini ta’minlaydi. Shu asosda juda ko‘p biologik, kimyoviy va fi- ziologik o‘zgarishlar sodir bo‘ladi. Bunday faol harakatlar negizida chi- niqishga doir mashqlar alohida o‘rin tutadi.

Chiniqish chidamlilik deganda, ijtimoiy turmush sharoiti, jismoniy tarbiya darslari, sport mashg‘ulotlari (trenirovka) hamda sport musoba- qalarida uchraydigan katta-kichik qiyinchiliklarga bardosh berish, chi- dash va uni engish jarayonlari tushuniladi. Tabiiyki, bunday ijtimoiy- tarbiyaviy xususiyatlar o‘z-o‘zidan paydo bo‘lmaydi yoki tug‘ma omil emas. Chiniqish, chidamlilik belgilari va sifatlari juda ko‘p mashqlarni takrorlash, uzoq vaqtlar mashg‘ul bo‘lishni talab etadi.

Ularda nafas olish, nafasni ichda saqlab turish, mushaklar va bar- cha bo‘g‘inlarning og‘ir-engil harakatlarni bajarishga odatlanishi ustuvor turadi. Chidamlilik belgilari va sifatlar ko‘proq quyidagi faol harakat- larda uchraydi va belgilanadi:


  1. Yengil atletikaning qisqa, o‘rta va ayniqsa, uzoq masofalarga (10-20 km. va undan ortiq) yugurish jarayonlarida nafas olishning qiyinlashishi, oyoqlar va qo‘llarning charchashi, holsizlanishi sodir bo‘ladi. Bu qiyinchiliklarga chidash uchun juda ko‘p yugurish, mashq


qilish lozim bo‘ladi. Bu sifatlarni o‘zlashtirish uchun suvda suzish, piyoda yurish, sayohatlar bilan qo‘shimcha shug‘ullanish tavsiya etiladi.


  1. Kurash, boks, shtanga, qo‘l ku’chini sinash kabi sport turlarida mushaklar harakati (dinamik holat) yoki harakatsiz (statistik holat) ush- lab turish (shtangani ko‘krakda tutish) mashqlarida tana a’zolari (mu- shak, bo‘g‘in, nafasni saqlash, chiqarish va h.k.) zo‘riqadi. Natijada nafas olish tezlashishi, qon tomirlari - yurak urishi kuchayishi kabi fi- ziologik jarayonlar yuzaga keladi. Ayniqsa, qo‘llar, yelka, bel va oyoq- lardagi mushaklar charchaydi. Juda ko‘p mashq (trenirovka) qilish nati- jasida yuqoridagi faoliyatlar yengil o‘tishi yoki ularga chidash imkoni- yatlari yaratiladi.


  2. Suvda suzish, futbol o‘yini (90 daqiqa davomida yugurish, to‘p surish) va boshqa sport turlarida ham u yoki bu darajada toliqish, char- chash, holsizlanish kabi jarayonlar sodir bo‘ladi. Ularni yengish va bar- dosh berish uchun har bir shug‘ullanuvchi ko‘proq mashg‘ul bo‘lishi talab etiladi.


O‘quvchi – yoshlar va talabalar jismoniy tarbiya darslarida (yengil atletika, gimnastika, kurash va h.k.) charchashi, toliqishi tabiiydir. Chun- ki ko‘pchilik yoshlarda jismoniy tayyorgarlik va maxsus tayyorgarlik ji- hatlari to‘la yetishmaydi. Shu sababli, ular eng avvalo jismoniy rivojla- nish va maxsus jismoniy tayyorgarliklarga ega bo‘lishi lozimdir.



    1. Download 248,29 Kb.

      Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   57




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish