Investitsiyalar auditi va baholash

IV-Bob. MOLIYAVIY INVESTITSIYALAR HISOBI 
 
4.1. Moliyaviy investitsiyalarning mohiyati va ularni hisobga olishning 
vazifalari 
Bozor iqtisodiyotiga o’tish munosabati bilan korxona, tashkilot va 
muassasalarda mavjud mablag’lardan samarali foydalanish, korxona ixtiyoridagi 
aktivlarning samaradorligini maksimal darajada ko’tarish asosiy vazifa bo’lib 
hisoblanadi. Chunki mablag’lardan samarali foydalanish korxona aktivlari 
unumdorligini oshirishda va bu orqali maksimal darajada foyda olishda muhim 
ahamiyat kasb etadi. 
Iqtisodiyotni bozor munosabatlariga bosqichma-bosqich o’tkazish va 
tarmoqlar iqtisodiyotni izchil rivojlantirish investitsiyalardan foydalanish 
samaradorligini oshirish bevosita bog’liqdir. Bugungi kunda investitsiyalarni bozor 
iqtisodiyotiga moslashtirish va (investitsion faoliyatni boshqarish o’zgacha 
yondoshishlarni talab etmoqda. Chunki xo’jalik yuritishning zamonaviy yo’lini 
tanlash investitsion siyosatni xam tubdan o’zgartirishni talab qiladi. Investitsion 
siyosatni amalga oshirishda bozor munosabatlariga mos dastaklardan foydalanish, 
ya’ni investitsion jarayon qatnashchilarining huquq va majburiyatlarini belgilab 
berish mamlakatda investorlar uchun to’laqonli raqobatni ta’minlash; moliyaviy, 
moddiy va aqliy boyliklarni boshqarishda batamom erkin xarakat qilish va shunga 
tenglashtirilgan tadbirlarni amalga oshirishni talab etadi. 
Investitsiya inglizcha investment so’zidan olingan bo’lib, sarmoya qo’yish 
degan ma’noni anglatadi. O’zbekiston Respublikasining «Investitsiya faoliyati 
to’g’risida»gi Qonuning 2-moddasiga binoan, investitsiyalar -iqtisodiy va boshqa 
faoliyat ob’ektlariga kiritiladigan moddiy va nomoddiy ne’matlar xamda ularga 
doir huquqlar. 
Moliyaviy investitsiyalar - daromad olish (xuddi foizlar, royalti, dividendlar 
va ijara xaqi singari) va asosiy kapital qiymatini ko’paytirish maqsadida uning 
tasarrufida bo’lgan korxona aktivlaridir. 
Bozor iqtisodiyoti sharoitida moliyaviy investitsiyalar muhim axamiyatga 

---

62 
ega hisoblanadi. Moliyaviy investitsiyalar yuridik va jismoniy shaxslarning 
ixtiyorida mavjud bo’lgan bo’sh po’l mablag’laridan samarali foydalanishni 
ta’minlaydi. 
Moliyaviy investitsiyalar muddatiga ko’ra qisqa muddatli va uzoq muddatli 
bo’ladi.