Internetda axborot izlash

Malumotlar bazasi
Ma'lumotlar bazasi yoki qidiruv tizimining indekslari - bu ma'lumotlarni saqlash tizimi, indekslash moduli tomonidan yuklab olingan va qayta ishlangan barcha hujjatlarning maxsus konvertatsiya qilingan parametrlarini saqlaydigan ma'lumot massividir.
Serverni qidirish
Qidiruv serveri butun tizimning muhim elementi hisoblanadi, chunki qidiruvning sifati va tezligi bevosita uning ishlashi asosidagi algoritmlarga bog'liq.
Qidiruv tizim quyidagicha ishlaydi:

• 
  Foydalanuvchidan olingan so'rov morfologik tahlildan o'tkaziladi. Ma'lumotlar bazasida joylashgan har bir hujjatning axborot muhiti yaratiladi (keyinchalik bu shaklda, ya'ni qidiruv natijalari sahifasida so'rovga mos keladigan matnli ma'lumotda ko'rsatiladi).
  
• 
  Qabul qilingan ma'lumotlar kirish parametrlari sifatida maxsus diapazonli modulga uzatiladi. Barcha hujjatlar uchun ma'lumotlarni qayta ishlash amalga oshiriladi, natijada har bir hujjat uchun foydalanuvchi tomonidan kiritilgan so'rov va ushbu qidiruv tizimining indeksida saqlanadigan turli xil tarkibiy qismlarning dolzarbligini tavsiflovchi o'z reytingi hisoblanadi.
  
• 
  Foydalanuvchining tanloviga qarab, ushbu reytingni qo'shimcha shartlar bilan sozlash mumkin (masalan, "kengaytirilgan qidiruv" deb nomlangan).
  
• 
  Keyinchalik, parcha hosil bo'ladi, ya'ni har bir topilgan hujjat uchun sarlavha, so'rovga eng mos keladigan qisqa izoh va hujjatning o'ziga havola hujjatlar jadvalidan olinadi va topilgan so'zlar ajratib ko'rsatiladi.
  
• 
  Olingan qidiruv natijalari foydalanuvchiga SERP (Search Engine Result Page) - qidiruv natijalari sahifasi ko'rinishida uzatiladi.
  

Foydalanilgan adabiyotlar:
1. S.S.G’ulomov va boshqalar. Axborot tizimlari va texnologiyalari. Toshkent ,2000 y

2. Кenjaboev O. Zamonaviy axborot texnologiyalari. T. 1999 y.

3. Шафрин Ю. Основ компьютерное информационное технологии. M., 1999 г.

4. Норалиев Н.Х. ва бош=. Информатика. Ы=ув =ылланма Тошкент 2004 й.

5. Автоматизированное информационное технологии в экономике: Учебник. Под.ред. Проф. Г.А.Титоренко. M :Компьютер, 1998 г

6. Raxmonqulova S. IBM PC kompyuterlaridan foydalanish. Toshkent 2000 y

7. Информатика. Базовой курс. Под. ред. С.В,Симоновича - СПБ. 2003 г

8. Информационное технологии бухгалтерского учета. Учебник - СПБ-2002 г.

9. Maraximov A.R., Raxmonqulova S.I., Internet va undan foydalanish asoslari. T. 2001y.