Internet tizimi p65

N A Z O R A T   SA V O LLA R I

1. Axborotlarni qidirish qanday amalga oshiriladi?

2.  Axborotlarni  parametrlari  bo‘yicha  qidirish  qanday  amalga 

oshiriladi?

3. Rasm va musiqa  qidirish yo‘llarini aytib bering.

4. WWW.uz  milliy axborot-qidiruv tizimi haqida gapirib bering.

5.  Ixtisoslashgan  axborot-qidiruv tizimlariga nimalar kiradi?

8-bob.  INTERNET ORQALI  MULOQOT,  XALQARO 

KONFERENSIYA  VA  FORUMLARDA 

ISHTIROK  ETISH

Forum  tushunchasi.  Internet  tarmog‘ida  forumlar  web-sayt 

ko‘rinishida bo‘ladi va Web-forum deb ataladi. Web-forum  — web- 

sayt  tashrif  buyuruvchilarining  o ‘zaro  muloqotini  tashkil  etish 

uchun  m o‘ljallangan  web-sayt  sahifalari  va  uskunalari  majmuyi. 

Qisqacha aytganda,  forum bu web-saytning tashrif buyuruvchilari 

muloqot o‘rnatadigan maydonchasi. Bunda ixtiyoriy foydalanuvchi 

forum web-saytiga tashrif buyurib, o‘zini qiziqtirgan mavzuni o‘rtaga 

tashlashi  va  web-saytning  boshqa  tashrif  buyuruvchilari  bilan 

muhokama qilishlari mumkin.

Forum muloqotning yana bir oddiy turi bo‘lib,  unda ixtiyoriy 

vaqtda ixtiyoriy joydan qatnashish ham mumkin.  Bunda biron-bir

47

---

mavzu  tanlanadi  va  u  muhokamaga  qo‘yiladi.  Qatnashuvchilar 

muzokara  bilan  tanishib,  o‘z  fikrlarini jo ‘natishlari  mumkin.  Bu 

usulda muhokamada qatnashayotganlarni ko‘rmaysiz, faqat ularning 

fikrlari bilan tanishib  chiqish mumkin.  Forumda turli-tuman reja 

m uhokam a  qilinadi.  Bunda  biror  mavzuni  tanlab,  ularning 

muhokamasida ishtirok etish mumkin.

Milliy va xalqaro Internet forumlari.  Internet forumlari alohida 

yo‘nalishlarga  ixtisoslashgan  yoki  umumiy  b o ‘lishi  m um kin. 

Ixtisoslashgan  Internet  forumlariga  tibbiyot,  dasturlash  texno­

logiyalari,  dizayn  va  moda,  kompyuter  o ‘yinlari  va  transport 

vositalariga  bag‘ishlangan  forumlar  misol  bo‘ladi.  Ixtisoslashgan 

forumlarda faqat  m o‘ljallangan sohaga oid reja muhokama qilinadi, 

umumiy forumlarda esa ixtiyoriy mavzuni o‘rtaga tashlash mumkin.

Xalqaro  forumlar  sifatida  quyidagilarni  keltirish  mumkin:

•  Medicinform.ru  forumi  —  tibbiyot  sohasiga  ixtisoslashgan 

bo‘lib, kasalliklar va ularni davolash,  dori vositalar va ularni to ‘g‘ri 

qo‘llash hamda tibbiyot bo‘yicha yuridik maslahat olish mumkin.

• Progz.ru forumi — dasturlash texnologiyalaridan foydalanish, 

kompyuter  dasturiy vositalarini  ishlab  chiqish va  dasturlash bilan 

bog‘liq  yuzaga  kelgan  muammolarni  muhokama  qilishga  m o‘l- 

jallangan.

• Avtomobili.by forumi — avtomobil ishqibozlari forumi bo‘lib, 

unda  avtomobil  brendlari,  rusumlari  va  turlari  hamda  ularni 

ta ’mirlash,  xizmat ko‘rsatish bilan bog‘liq masalalarni muhokama 

qilish  mumkin.

• Stopforum.ru forumi — kompyuter o‘yinlari forumidir. Bunda 

o‘yinlarning turlari, ularni o‘ynash sirlari va yuzaga kelgan muam- 

molar  muhokama  qilinadi.

•  Wild  Design.ru  forumida  dizayn,  moda  va  tasviriy  san’at 

ixlosmandlari  va  ijodkorlari  fikr  almashishadi.  Bundan  tashqari, 

ijodkorlar  asarlaridan  bahramand  bo‘lish  mumkin.

Uforum.uz  —  milliy  forumi.  U forum .uz  —  milliy  forum 

hisoblanib,  u  respublikamizning  axborot  texnologiyalari,  ta’lim, 

madaniyat,  moliya,  sog‘liqni  saqlash  sohalarida  hamda  davlat 

sektori va elektron hukumat tuzilmasida ro‘y berayotgan masalalar 

muhokamasini o‘z ichiga oladi.

Forumlarda ishtirok etish tartibi:

• forumdan ro‘yxatdan o‘tish. Forum qoidalariga va O‘zbekiston 

Respublikasi Qonunlariga rioya qilish shart;

48

---

•  forumdan  ro‘yxatdan  o‘tishda  rasmiy  shaxslar  login  uchun 

o‘zlarining  haqiqiy  m a’lumotlarini  ism-sharifi,  shuningdek,  ish 

joyi va lavozimi ham majburiy shartlarga kiradi;

• m a’lumotlarni kiritish bilan birga foydalanuvchi profil uchun 

avatar  sifatida  surat  ham taqdim  etishi  lozim;

•  m a’lumotlarini  oshkor  qilishni  istamagan  foydalanuvchilar 

esa  o‘zlari  m a’qul  deb  topgan niklarni tanlashlari  mumkin;

•  senzuraga  oid  so‘zlashuv,  haqorat,  fleym,  offtop,  spam  va 

reklama taqiqlanadi;

•  insonlar  shaxsiyatiga  tegadigan,  O ‘zbekiston  Respublikasi 

Konstitutsiyasi  va  qonunlariga  zid  muhokamalar,  resurslarga 

ishoralar,  fayllar  va  tasvirlar  nashr  qilish  taqiqlanadi;

• O‘zbekiston Respublikasi Qonunlariga muvofiq tarzda faoliyat 

olib  borm aydigan  saytlarga  ish o rat  joylash  yoki  shunday 

ma’lumotlarga ega bo‘lgan saytlardan ma’lumot joylash taqiqlanadi.