Interferensiyasi



Download 125,62 Kb.
bet5/7
Sana24.06.2022
Hajmi125,62 Kb.
#698216
1   2   3   4   5   6   7

Yorug’likning yutilishi.


Elektromagnit to‟lqin moddadan o‟tgan to‟lqin energiyasining bir qismi elektronlar tebranishini uyg‟otishga sarf bo‟‟ladi. bu energiya qisman elektronlar uyg‟otgan ikkilamchi to‟lqin tarzida nurlanishga qaytadi: qisman esa boshqa turdagi energiyaga aylanadi. Yorug‟lik moddadan o‟tganda uning intensivligi kamayadi – yorug‟lik moddada yutiladi.
Elektronlarning majburiy tebranishi va yorug‟likning yutilishi rezonans chastotada ayniqsa intensiv bo‟ladi. yorug‟lik intensivligining dl masofada o‟zgarishi shu masofada va shu intensivlik kattaligiga proporsional:
dJ = - xJdl
bunda x - yutuvchi modda xususiyatiga bog‟liq bo‟lib, utilish koeffisenti deb ataluvchi o‟zgarmas kattalik. Minus ishora dJ va dl lar turli ishorali bo‟lganlari uchun qo‟yilgan. Yorug‟likning yutuvchi qatlamaga kirish paytida intensivligi J0 ga teng bo‟lsin. Moddaning 1 qalinlikdagi qatlamidan o‟tgan yorug‟likning J intensivligini topaylik. Buning uchun (16) ifodani o‟zgaruvchilarga ajratib, so‟ng integrallaymiz
j l
dj

j
x dl
j 0 0
Natijada: ℓnJ=ℓnJ0=xℓ hosil bo‟ladi, bundan J = J0 e –ex
munosabat Buger qonuni deb ataladi. Bu qonunga asosan yorug‟lik intensivligi yutuvchi moddada eksponensial kamayadi. L=1/x bo‟lganda J intensivlik J0 ga nisbatan e marta kam bo‟ladi. shunday qilib, yutilish koeffisenti o‟tayotgan yorug‟lik intensivligining e marta kamaytiradigan qatlam qalinligiga teskari bo‟lgan kattalikdir.
Yutilish koeffisenti λ to‟lqin uzunligiga bog‟liq. Atom yoki molekulalari deyarli o‟zaro ta‟sirlashmaydigan holatdagi moddalarga yutilish koeffisenti ko‟pchilik to‟lqin uzunliklari uchun nolga yaqin va faqat juda qisqa spektral sohalarda keskin bo‟gan maksimumlarga ega. Bu maksimumlar atom ichidagi elektronlar tebranishlarining rezonans chastotalariga mos keladi. Atom massasi elektron massasidan bir necha o‟n ming marta katta bo‟lgani sababli molekulyar chastotalar atom chastotalaridan ancha kichik bo‟ladi.
Ular spektrning infraqizil sohasiga to‟g‟ri keladi. Qattiq jismlar, suyuqliklar va gazlar yuqori bosimda anch ayutilishi polosasiga ega bo‟ladi. gazlarning bosimi orta borgan sari yutilish maksimumlari avval juda ingichka bo‟lib, so‟ng kengayib boradi. Metallar yorug‟lik uchun shaffof emas ( shisha uchun x ≈ 10 -2 sm-1). Bu holni metallardagi erkin elektronlarning mavjudligi yuzaga keltirgan.Yorug‟lik to‟lqinining elektr maydoni ta‟sirida erkin elektronlar harakatga keladi - metallarda Joul‟-Lens issiqligini vujudga keltiruvchi tez o‟zgaruvchan toklar hosil bo‟ladi. natijada, yorug‟lik to‟lqinlarining energiyasi tez kamayib, metallarning ichki energiyasiga aylanadi.

  1. Download 125,62 Kb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish