Intellektual va ekspert tizimlarining arxitekturasi

Intelllektual tizimlar

Sun`iy intellektli tizimlarga: axborot - qidiruv tizimlari (savol-javob tizimlari), hisob - mantiq tizimlari va ekspert tizimlari kiradi.

Intellektual axborot - qidiruv tizimlari kompyuter bilan muloqot jarayonida foydalanuvchilarning tabiiy tilga yaqin bo’lgan kasb tillarida so’nggi foydalanuvchilar (dastur tuzmaydiganlar) bilan ma`lumotlar, bilimlar manbalari o’rtasida o’zaro muloqotni ta’minlaydi. Bu tizimlar sun`iy intellekt tizimlarining dastlabkilaridan bo’lib, ular ustida olib borilgan tadqiqotlar hisoblash texnikasi rivojlanishi bilan uzviy bog’liq bo’lgan.

Hisob-mantiq tizimlari amaliy matematika va dasturlashtirish sohasida mutaxassis bo`lmagan so`nggi foydalanuvchilarni murakkab matematik usullar va shunga mos amaliy dasturlardan foydalanib o’zaro muloqot shaklida o’zlarining masalalarini kompyuterda yechishni ta’minlaydi.

Intelllektual tizimlar

AI ning qo’llanilish sohalariga quyidagilar kiradi:

• Teoremalarni isbotlash;
• O’yinlar;
• Tasvirlarni tanish;
• Qaror qabul qilish;
• Adaptiv (moslashuvchan) dasturlash;
• Mashinada musiqalarini bastalash;
• Tabiiy tilda ma’lumotlarni qayta ishlash;
• O’qituvchi to’rlar (neyroto’rlar);
• Og’zaki konseptual o’qitish.

Intelllektual tizimlar

Sun’iy intellektni kelajakda qo’llash sohasidagi rejalar:

• qishloq xo’jaligida kompyuterlar ekinlarni zararkunandalardan himoya qilishi;
• daraxtlarni kesish va tanlash xususiyatiga asoslanib parvarishlash;
• tog’ sanoatida kompyuterlar insonlar uchun o’ta xavfli bo’lgan sharoitlarda ishlashi;
• ishlab chiqarish sohasida hisoblash mashinalari (HM) yig’ish va texnik nazoratning turli xil masalalarini bajarishi
• tashkilotlarda HM lari jamoa va alohida xodimlar uchun jadval tuzish;
• yangiliklar haqida qisqacha ma’lumot berish bilan shug’ullanish;
• o’quv yurtlarida HM lari talabalar yechadigan masalalarni ko’rish, undagi xatolarni izlash va ularni bartaraf qilish masalarini hal qilish;
• shifoxonalarda HM lari be’morlarga tashxis qo’yish, ularni kerakli bo’limga yuborish va davolash davomida ularni nazorat qilish.
• uy ishlarida HMlari ovqat tayyorlash, maxsulot xarid qilish bo’yicha maslahatlar berish va tayyorlash.