Intellektual bayliq

INTELLEKTUAL BAYLIQ
Aqili ka’mil ilimi zor

Bilimli el bolmaydi qor.

BERDAQ G’ARG’ABAY U’LI

Men biykarg’a Berdaq babamizdin’ u’lli pikiri menen basladim. Sebebi insan tabiyatdin’ inami alla taala basqa janzatlardan ayirmashiliq retinde insang’a sana sezim, oylaw, soyley aliw qa’biliyeti menen jaratqan.

Bu’l insaniyat dunyasi bir du’nya baxit bolip esaplanadi. Menin’ soz etejag’im bul insannin’ intellektual baylig’I bolip esaplanadi. Ha’r bir insan oylay aliw aqliy miynetler isley aliw qa’biletine iye. Biraq barliq insanlarda intellektual bilimge de erisebermeydi. Bugingi da’wir talabida ane sonda jaslardin’ intellektual baylig’in arttiriw. Olardin’ oylaw qabiletin ja’nede rawajlandiriw bolip esaplanadi.

Intellektualliq – bul aqilliliq, kishipeyillilik, kemterlilik, a’deplilik, gozzalliq, insannin’ ha’r ta’repleme rawajlang’anlig’I bolip esaplanadi.

Xalqimizda sonday gap bar: suliwliq haywanlarda da bar biraq intellektual aqil tek g’ana insanlarg’a berilgen degen danalarimiz. Sebebi insan sirtqi korinisi gozzal bolg’ani menen sol insan intellektual insan bolip qalmaydi.

Intellektual insan degende biz ba’rshemizge belgili olar sol da’rejege jetiw ushin kop miynet etken etkenler dep oylawimiz mumkin. Bilesizbe biraq intellektual bilimge iye insanlar basqasha qa’siyetlerge iye:

• 
  Ha’r bir aytqan sozinizdi oylanip soylen’. Ju’da a’sten soylemen’, ju’da kop da soylemen’.
  
• 
  Sirtqi korinisinizge itibar berin’.
  
• 
  Tin’lawdi u’yrenin’. Esite alin’ ha’m kerekli sorawlardi qoyin’.
  
• 
  Este saqlaw qa’biletiniz u’stinde kobirek islen’. Aqilli insanlar a’dette ku’shli este saqlaw qa’bileti menen ajiraliq turadi.
  
• 
  Teren’ dem alin’. Ozinizge ja’nede kushli isengen koriniwin’iz ushin tez-tez teren’ dem alin’
  
• 
  Dunyag’a koz –qarasin’izdi ozgertirin’. Insannin’ aqillilig’I dunyag’a koz-qarasinin’ ken’ligi menen baxalanadi. Tu’rli a’debiy shig’armalar oqin’. Sheklenip qalman’. Tek ozinizdin’ tarawini’zdan emes basqa tarawg’a tiyisli kitaplardida oqisan’iz hesh ziyan etpeydi.
  

Usinday qa’siyetkerdi ozinde saqlag’an insanlardi intellektual insan dep atasaq boladi.

Intellektual jetisken insan ha’r ta’repleme jetisken ata-ananin’ qa’dirine jete alatin olardi siylaytug’in maqtanishli perzent bola aladi.

Ata-aqil, Ana-miyriman

Ba'rshemiz ata ulli, ana bolsa mexriban insan dep bilemiz. Sebebi, ha'r bir insan ushin atadan ulli ha'm qa'dirli, anadan bolsa mexriban ha'm jaqin adam bolmasa kerek. Haqiyqatinda da, ata-ana ulli insanlar. Olar siz benen bizdi du'nyaga keltirip, ko'z qarashiginday abaylap-asirap kamalga jetkerip qoymastan, quyash kibi o'mirimizge o'zlerinin' biybaha nurlarin shaship turadi, ja'ne de ay siyaqli tu'nimizdi jarqin, jolimizdi bolsa aydin qiladi. Sol sebebli, en' gozzal dastanlar, en' jaqsi, jag'imli qosiqlar a'ne usi ulli insanlarg'a bag'ishlang'anlig'in biliw qiyin emes. Ata-ana qa'diri, olarg'a beriwmiz kerek bolg'an mexribanliq, muxabbatliq tuyg'ilari da xaliq awizeki do'retpelerinde kewilden, aniqliq penen aytilip o'tilgen.

<> dep bilgen xalqimiz olardin' qa'dirine jetiw, olarg'a ayriqsha hu'rmet-izzet ko'rsetiw, basimizg'a ko'teriw, atamizdin' isenimin, anamizdin' mexriban su'ttin ahlawimiz ha'r bir ul-qizdin' o'z hu'jda'ni ha'm perzentlik waziypasi ekenligin ayriqsha aytadi.

Quyashdan sorapti: <>?

<>.

O'limnen sorapti: <>?

<>.

A'lbette, Ana mexri tasti eritedi, qa'hri tawdi qulatadi, daryani bekkemley aladi...

Quyash-jilliliqti, Ay-nurdi, O'mir-gozzalliqti Anadan alg'an, deydi xaliq.

Dunyada bir ajayip so'z bar, men onnan artiq ha'm jag'imli so'zdi bilmeymen. Bul - << Ata-anan'a raxmet>> degen jag'imli so'z.