Institutí NÓkis filialí «Veterinariyada kàsip etikaSÌ»

18-Tema. Haywanlardi saqlawda veterinariya qa’nigelerinin’ ka’siplik etikasi
Xaliqtin’ sharwashiliq o’nimlerine bolg’an talabin ja’nede jaqsiraq qandiriw ma’mleketimiz agrar siyasatinin’ tiykarg’i maqsetlerinin’ biri esaplanadi. Respublikamiz Prezidentinin’ “Jeke ja’rdemshi, diyqan ha’m fermer xojaliqlarinda sharwa mallar ko’beyttiriwdidi xoshametlewdi ku’sheyttiriw ha’mde sharwashiliq o’nimlerdi islep shig’ariwdi ken’eyttiriw boyinsha qosimsha shara-ilajlar haqqinda”g’i qararinda Respublikamizda sharwashiliqti jeke mu’lkshilik tiykarinda jedel rawajlandiriw ha’m rentabelli tarawlardan birine aylandiriw, xaliq turmis da’rejesin asiriw, ishki bazardi go’sh, su’t siyaqli turmisliq tiykarg’i aziq-awqat o’nimleri menen turaqli toltiriwdin’ tiykarg’I faktori sipatinda rawajlandiriwg’a u’lken itibar qaratilg’an.
Sharwashiliq o’nimlerin jetistiriw en’ da’slep haywanlardi jetik texnologiyaliq usillar tiykarinda asraw, sapali ha’m toyimli aziqliqlar menen aziqlandiriw, olardan na’sil aliwdi ko’beyttiriw ha’mde pa’nnin’ jetik ta’jriybelerine su’yengen halda na’silshilik islerin jetilistiriwge baylanisli boladi. Bunda haywanlardin’ na’sildarlig’in asiriw, olardan salamat ha’m na’sillik o’zgeshelikleri joqari bala aliw ha’m olardi asrawg’a itibar qaratiliwi kerek.
Padani toltiriw ko’p jaqtan erkek ha’m urg’ashi na’sildar haywanlardan o’nimli paydalaniwdin’ sho’lkemlesken sistemasin quriw, aymaqlardin’ sha’rayati ha’m olarda qollanilatug’in texnologiyaliq usillardi esapqa alg’an halda zooveterinariya ilajlarin rejeli tiykarda sho’lkemlestiriw ha’m o’tkiziwge baylanisli. Haywanlar ha’m u’y quslarin saqlaw binalari dezinfeksiyasi eki izbe-iz orinlanatug’in usillardi o’z ishine aladi: tazalaw ha’m dezinfeksiya o’tkiziw.
Tazalaw – bul birinshi, dezinfeksiya o’tkiziw ushin tayarliq basqishi esaplanadi. Mexanik tazalaw ja’rdeminde aziq, shig’indi ha’m basqa pataslaniwlardan toliq tazalanadi, sol menen birgelikte mikroorganizmlerdin’ tiykarg’I ha’m sezilerli mug’dari da tazalanadi. Tazalaniw na’tiyjesinde ximiyaliq qurallardin’ betinde(yuzada) qalg’an kesellik qozg’atiwshilarina jetip bariwi ushin sha’rayat jaratiladi.