Inson va tuproq” kitobi “Jayron” ekologik markazi

Turon pasttekisligi- Oʻrta Osiyoning shimoli-gʻarbiy va markaziy qismi hamda Qozogʻistonning janubi-gʻarbida joylashgan tekislik. Shimoli-gʻarbda Ustyurtning shimoli-gʻarbi boʻylab Sharqiy Yevropa tekisligi, Janubiy Ural, shimolida Gʻarbiy Sibir, Qozogʻiston past togʻlari bilan, shuningdek, Betpaqdala choʻli, Balxash-Olakoʻl botigʻining shimoliy chekka qismlari boʻylab chegaralanadi. Janubiy-sharqda va janubida Oʻrta Osiyo togʻlari, gʻarbda Kaspiy dengizi bilan chegaradosh. Turon tekisligi berk havza, uning markaziy qismida Orol dengizi botigʻi joylashgan. Tekislikning oʻrtacha balandligi 150– 200 m. Gʻarbiy qismi dengiz sathidan 28 m pastda, baʼzi bir botiqlar —132 m. Sharqqa tomon tekislikning balandligi ortib boradi.Turon tekisligida Oʻrta Osiyoning yirik qumli, gilli, toshloq, choʻllari joylashgan. Turon tekisligida Oʻrta Osiyoning yirik daryolari: Amudaryo, Sirdaryo, Zarafshonning toʻrtlamchi davrda tentirab oqishi natijasida kelib chiqqan qadimgi oʻzanlari (Oʻzboʻy, Janadaryo, Aqchadaryo, Moxondaryo va boshqalar) saqlanib qolgan.

Turp- ikki yillik sabzavot o`simligi. Uning ildizmevasi yumaloq, uzunchoq shaklda bo`lib, oq, qora, kulrang, sariq, yaltiroq qizil ranglarda bo`ladi. Turp sovuqqa chidamli o`simlik bo`lib, nam va salqin sharoitda yaxshi o`sadi. Turp ovqatga faqat xom holda ishlatiladi. Ta`mi achchiqroq, o`tkir, ba`zilari serqand bo`ladi. U urug`idan ekiladi, 90 kunda yetiladi.