Инсон ҳуқуқлари умумий назарияси

7.2. Ўзбекистонда инсон ҳуқуқлари кафолатининг ҳуқуқий 
механизмларини шаклланиши
Ўзбекистон Президенти И. А. Каримов инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилиш 
тўғрисида жонкуярликни ошиб бориши асосида жамиятнинг барқарор демо-
кратик ривожлантиришга қаратилган стратегик йўналишларини қайд этар 
экан, Ўзбекистонда инсон ҳуқуқларининг ҳақиқий ишловчи механизмини 
яратиш асосий вазифалардан бири эканлигини бир неча бор таъкидлаб ўтган. 
Бу ҳолатда жамоат ва нодавлат тузилмаларнинг роли ва аҳамияти вақтнинг 
талаби ва ҳаётни ўзининг эҳтиёжи бўлиши керак.
Бу масалада жамоат ва нодавлат ташкилотларининг роли ва аҳамиятини 
вақтнинг ўзи кўрсатиб турибди, ҳаётнинг ўзи талаб этмоқда. Маҳаллий ва мар-
казий давлат ҳокимияти органлари эса, нафақат мазкур жараёнга тўсқинлик 
қилмаслиги, балки янада кўпроқ инсонлар ижтимоий­сиёсий ҳаётда, фуқаролик 
жамиятини қуриш, бизнинг ҳаётининг туб моҳияти белгилаб бераётган 
қадриятларни шаклланиши жараёнининг ўзида иштирок этишлари учун 
янги демократик ва жамоатчилик тузилмаларни шаклланишига ҳар томонла-

---

99
ма кўмак бериши ва рағбатлантириши лозим. Шундагина, инсон ҳуқуқлари 
ҳақиқий кафолатланган бўлади ва мазкур ҳуқуқ ва эркинликларни таъмин-
лаш механизми самарали ишлай бошлайди.
Ўзбекистонда инсон ҳуқуқлари кафолатларининг ҳуқуқий механизмлари 
шаклланиши ва ривожланишининг асосий йўналишлари демократик институт-
ларни такомиллаштирилишида, улар орқали барчани жамиятимизни қуришга 
жалб этишга, шу орқали уларни ўз тақдири, ўзининг келажагини тўла ҳуқуқли 
хўжайинига айланишида кўринади.
Кафолатларни таснифлаш, конституциявий кафолатларни янада яхши 
ва чуқурроқ тушуниш ва мазмунини очишга, уларнинг қиммати ва камчи-
лигини кўрсатиб беришга, тегишли хулосалар ва тавсиялар қилишга имкон 
беради.
Ҳуқуқ фанида умумий ва махсус (ҳуқуқий) кафолатларга ажратиш қабул