Inson huquqlari bo`yicha qonunchilik taraqqiyoti bosqichlari qaysi davrdan boshlab o`rganib kelinmoqda?



Download 21,71 Kb.
Sana19.02.2022
Hajmi21,71 Kb.
#458679
Bog'liq
Inson huquqlari bo


  1. Inson huquqlari bo`yicha qonunchilik taraqqiyoti bosqichlari qaysi davrdan boshlab o`rganib kelinmoqda?

Inson huquqi — shaxsning hayotiy ehtiyoji, yashashi, komil topishi uning jamiyat, davlat va boshqa shaxslar bilan aloqasi uchun zarur boʻlgan xususiyatlari.

Inson huquqi logotipi


Inson huquqlari va erkinliklari tizimi oʻz yaralish ibtidosi va rivojlanish mantiqiga ega. Adabiyotlarda „inson huquqlarining uch avlod“ bosqichi haqida koʻrsatilgan.
Ular quyidagilardan iborat.
Inson huquqlarining „birinchi avlodi“ — fuqarolik va siyosiy huquqlar hisoblanadi.
Inson huquqlarining „ikkinchi avlodi“ — bir qator obʼektiv va subʼektiv omillar taʼsiri ostida shakllandi. XIX asr oxiri XX asr boshlarida sanoati rivojlangan koʻpgina mamlakatlarda iqtisodiyot sohasida sezilarli siljishlar roʻy berdi.
Nihoyat, inson huquqlarining „uchinchi avlodi“ — „hamjihatlik huquqlari“ deb atalib, ular davlatlardan ustun turuvchi va kollektiv xarakterga ega. Umumiy eʼtirof etilgan qoidaga koʻra bu huquqlar: tinchlikka boʻlgan huquq, bexavotir tabiiy atrof muhitga boʻlgan huquq, insonniyatning iqtisodiy va madaniy merosidan foydalanish huquqi va boshqalar.
Insonning oʻz erkinlaiklari, huquqlari va manfaatlari uchun davom etgan uzoq kurashi umuminsoniy ahamiyat darajasiga koʻtarilgan quyidagi meʼyoriy-huquqiy hujjatlarda oʻzining moddiy ifodasini topgan:

  • Erkinlikning buyuk xaritiyasi (1215 yil);

  • huquq toʻgʻrisidagi petitsiya (1628 y);

  • „Habea Cozpus AKT“ (1679 yil);

  • huquqlar toʻgʻrisidagi bill (1689 yil);

  • Amerika Virginiyasi huquqlari Deklaratsiyasi (1776 yil);

  • Amerika Qoʻshma Shtatlarining mustaqillik Deklaratsiyasi (1776 yil);

  • Fransuz inson va fuqaro huquqlari Deklaratsiyasi (1789 yil);

  • Inson huquqlari Umumjahon Deklaratsiyasi (1948 yil);

  • Iqtisodiy, ijtimoiy va madaniy huquqlar toʻgʻrisida xalqaro Pakt (1966 y) va boshqalar.


2-Inson huquqlari Umumjahon deklaratsiyasi haqida ma’lumot bering

Inson huquqlari umumjahon deklaratsiyasi


1948 yil, 10 dekabrda Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasining 217 A (III) ko'rsatmasi orqali qabul qilingan va e'lon qilingan. Bosh Assambleya
mazkur Inson huquqlari umumjahon deklaratsiyasini barcha xalqlar va barcha davlatlar bajarishga intilishi lozim bo’lgan vazifa sifatida e’lon qilar ekan, bundan muddao shuki, har bir inson va jamiyatning har bir tashkiloti doimo ushbu Deklaratsiyani nazarda tutgan holda ma’rifat va ta’lim yo’li bilan bu huquq va erkinliklarning hurmat qilinishiga ko’maklashishi, milliy va xalqaro taraqqiyparvar tadbirlar orqali ham uning bajarilishi ta’minlanishiga, Tashkilotga a’zo bo’lgan davlatlar xalqlari o’rtasida va ushbu davlatlarning yurisdiktsiyasidagi hududlarda yashayotgan xalqlar o’rtasida yalpisiga va samarali tan olinishiga intilishlari zarur.

3-Naturalizatsiya ma'nosi nimalarni anglatadi?


Naturalizatsiya – faoliyat ustaligi.

4-Reintegratsiya ma'nosi nimalarni anglatadi?


Qayta tiklash

5-Teng huquqlilik tushunchasi nimani anglatadi?
Teng huquqlilik - konstitutsionalizmning asosiy prinsiplaridan va demokratiyaning muhim elementlaridan biri; fuqarolarning davlat, qonun, sud oldida tengligini rasman eʼtirof etishni bildiradi. Unga koʻra, muayyan davlat fuqarolari jinsi, irqi, millati, tili, ijtimoiy kelib chiqishi, yashash joyi, dinga munosabati, eʼtiqodi, jamoat birlashmalariga taalluqligi, shuningdek, boshqa holatlaridan qatʼi nazar, teng huquq, erkinlik va majburiyatga ega boʻladilar. T.gʻ.ning realligi jamiyat va davlat tuzumining qanchalik demokratiyaliligini anglatadi.

6-O`zbekiston fuqarolarining konstitutsiyaviy dam olish huquqlari qaysi qonun bilan belgilanadi?


38-modda.
Yollanib ishlayotgan barcha fuqarolar dam olish huquqiga egadirlar. Ish vaqti va haq to‘lanadigan mehnat ta’tilining muddati qonun bilan belgilanadi.

7-O`zbekiston fuqarolarining ko`chib yurish huquqi qaysi konstitutsiyaviy huquq turiga kiradi?



Fuqarolarning Konstitutsiya va qonunlarda mustahkamlangan huquq va erkinliklarini amalga oshirishni davlat tomonidan ta'minlashga yordam beradigan vositalar, usullar va shart- sharoitlar majmui kafolat tushunchasini beradi. Kafolatning asosiy vazifasi, fuqarolarni huquq va erkinliklarni amalga oshirish jarayonida vujudga keladigan to`siqlarni bartaraf etish bilan bog`liq bo`lgan majburiyatlarning bajarilishini ta'minlashdir. O`zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 43- moddasida “Davlat fuqarolarning Konstitutsiya va qonunlarda mustahkamlangan huquqlari va erkinliklarini ta'minlaydi” deyilgan.

8-O`zbekistonda har kim erkinlik va shaxsiy daxlsizlik huquqiga ega. Bu so`zning ma'nosini ochib bering.
Hech kim qonunga asoslanmagan holda hibsga olinishi yoki qamoqda saqlanishi mumkin emas. Hechkim birovga hechsabab zo’ravonlik hukm qilishi mumkinmas.

9- O`zbekiston fuqarolarining burch va majburiyatlarini aytib bering



Burch vatanga xizmat qilish , sodiq qolish.
Majburiyatlari. Davlat beligilagan qonunga qatiy rioya qilish

10- O`zbekiston Respublikasida fuqarolik masalalari bilan qaysi davlat organlari shug`ullanadi?

Fuqarolik masalasi konstitutsiyaviy institut bo‘lganligi uchun unga taalluqli ko‘pgina masalalar Konstitutsiyada belgilangan, bularga yuqorida to‘xtalib o‘tdik. Fuqarolik masalalarini hal qi-lishda O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti alohida rol o‘ynaydi. Konstitutsiyamizning Prezidentning vazifa va vakolatlari belgi­langan 93-moddasi 22-bandida Prezidentning Respublika fuqaro-ligi masalasini hal qilish vakolati ko‘rsatilgan.


“Fuqarolik to‘g‘risida”gi Qonunning 29-moddasida fuqarolik to‘g‘risidagi ishlarni yurituvchi respublika davlat idoralari ro‘yxati berilgan.143
Unga asosan fuqarolik ishlari quyidagilar tomonidan yuritiladi:
- O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti;
- O‘zbekiston Respublikasining Ichki ishlar vazirligi;
- O‘zbekiston Respublikasining Tashqi ishlar vazirligi, Respub­likaning diplomatik vakolatxonalari va konsullik muassasalari.
Qonunda ularning vakolatlari ko‘rsatib qo‘yilgan.
Download 21,71 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish