2.3 Bug’doynio foydali xususiyatlati
Bug‘doyning foydali xususiyatlari haqida ma’lumot beramiz.
Qadimda turli xalqlar undirilgan bug‘doy, javdar, tariq, suli, arpa va dukkaklilar (mosh, loviya, no‘xat, yasmiq, yashil no‘xat, soya) yeryong‘oq, pista urug‘i shifobaxsh xususiyatga egaligini yaxshi bilgan. Undirilgan donli va dukkakli o‘simliklar tarkibida kaliy, kalsiy, kremniy, xrom, selen, mis, rux, temir, yod, B5, E, C, D, P vitaminlari va foliy kislotasi ko‘p bo‘ladi.
Bug‘doy ovqat hazm bo‘lishini yaxshilaydi. Organizmdagi xolesterin miqdorini bir maromda ushlaydi. Tarkibidagi YE vitamini tufayli zararli xolesterin miqdorining kamayishiga, qorin dam bo‘lishining oldini olishga yordam beradi.
Bug‘doydan tayyorlangan taomlarni iste’mol qiladigan kishilarda miya faoliyati, yurak qon tomir tizimida ijobiy o‘zgarishlar seziladi.
Tarkibidagi foydali moddalar insondagi quvvat manbaini tiklab turadi.
Bug‘doy kepagi ozishga yordam beradi. Iste’mol chog‘ida bug‘doy kepagi organizmdagi yog‘ni shimadi va hazmni yaxshilaydi.
Bug‘doy tarkibidagi pektin moddasi oshqozondagi xavfli va zararli moddalarni shimadi, oshqozonda paydo bo‘lgan yallig‘lanishlarning tez bitishiga ko‘maklashadi.
Ushbu don mahsulotidagi YE vitamini va selen moddasi qarish jarayonini sekinlashtiradi.
V12 moddasi asab tizimini yaxshilaydi.
Bug‘doy tarkibida V12 moddasi va fosforning ko‘pligi insonning o‘z ruhiy holatini to‘g‘ri boshqara olishiga yordam beradi.
Undagi fitoestrogenlar saratonning ba’zi turlari, xususan, ko‘krak, bachadon va prostata saratoni rivojlanishining oldini oladi.
Bug‘doydagi magniy moddasi va F vitaminining o‘zaro ta’siri qondagi qand miqdorini bir maromda ushlab turadi.
Kaliy moddasi esa tanadagi mushaklar, shu bilan birga, yurak mushaklarining ish faoliyatini yaxshilaydi.
Ko‘kartirilgan bug‘doyning suvi yuzga surtilsa, yuzdagi dog‘lar, ajinlarni ketkizadi. Teri silliqlashib, oqaradi.
3 mm. uzunlikdagi undirilgan oqish rangdagi bug‘doy maysasining sharbatidan yarim-bir stakandan har kuni nahorda och qoringa bir oy davomida iste’mol qilish organizmni ortiqcha va zararli xiltlardan tozalaydi.
Me’da va o‘n ikki barmoq ichak yara kasalliklari mavjud bemorlarga bu mahsulot tavsiya etilmaydi. Shuningdek, ushbu shifobaxsh tabiiy ne’mat iste’mol qilingan davrda sutli mahsulotlar, asal, gul changi, mo‘miyo, jenshen (“oltin ildiz”) kabilardan parhez qilish zarur.
Xalq tabobatida undirilgan oqish maysa xavfli va xavfsiz o‘smalar, turli shishlar va yog‘li tiqilmalarning so‘rilib ketishi uchun tavsiya etiladi. Chunki organizm xiltlardan tozalansa, turli yallig‘lanish o‘choqlari o‘z-o‘zidan so‘rilib ketad
Bug'doy kepagi tarkibidagi moddalar inson tanasiga foydali ta'sir ko'rsatadi:
1. Oshqozonda bir marta ular kattalashadi, bu esa to'yish hissi tug'diradi. Ushbu xususiyat vazn yo'qotishni istaganlar uchun ayniqsa muhimdir. Bundan tashqari, ichakdagi barcha keraksiz narsalarni - toksinlar, shilimshiqlarni yo'q qilishga yordam beradi. Bu ich qotishi, shuningdek yo'g'on ichak saratoni rivojlanishining ehtimolini kamaytiradi. Shuning uchun ich qotishi uchun bug'doy kepagi ko'plab ovqatlanish mutaxassilari tomonidan tavsiya etiladi.
2. Donning qobig'ida ko'p miqdorda bo'lgan tolalar, siz disbiyozdan xalos bo'lishga imkon beradi. B vitaminlari me'da shirasining shakllanishini rag'batlantiradi.
3. Kepak yurak va qon tomir tizimidagi muammolarga yordam berishi ma'lum. Mahsulotdan foydalanish qondagi xolesterin miqdorini normallashtirishga yordam beradi. Miyokard infarkti yoki aritmiya, taxikardiya kabi yurak kasalliklari ehtimoli kamayadi.
4. Tarkibi juda xilma-xil bo'lgan bug'doy kepagi oshqozon-ichak trakti muammolari uchun ajralmas hisoblanadi. Ulardan foydalanish sizga eng qisqa vaqt ichida ovqat hazm qilish jarayonini normallashtirishga imkon beradi.
5. Kaloriya miqdori juda past bo'lgan bug'doy kepagi ham semirishga qarshi kurashda yordam beradi. Elyaf qo'shimcha funtlarni engishga yordam beradi, bu organizm tomonidan uglevodlarni sekin so'rilishiga hissa qo'shadi. To'yinganlik hissi paydo bo'ladi, rejalashtirilganidan ko'ra ko'proq ovqatlanish allaqachon qiyin. Shuning uchun, vazn yo'qotish uchun bug'doy kepagi oddiy, ammo samarali vositadir. Shu bilan birga, kepek diabet kasalligi uchun ham tavsiya etiladi, chunki ulardan foydalanish qondagi glyukoza miqdorini ko'paytirish jarayonini sezilarli darajada sekinlashtirishi mumkin.
5. Kepak ham ayol, ham erkak tanasi uchun bir xil darajada foydalidir. Foydali yog 'kislotalari, xususan Omega-3 va Omega-6, estrogen miqdorini yaxshi holatda saqlashga imkon beradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |