Innovation in the modern education system

 
 
INNOVATION IN THE MODERN EDUCATION SYSTEM 
510
нозиклиги билан ажралиб туради. Улар ўз хусусиятига кўра сопрано 
ѐки дискант (ў
ғ
ил болалардаги энг ю
қ
ори овоз) ва альтларга бўлинади. 
Сопрано ѐки дискант – болаларнинг энг ю
қ
ори овози. Енгил, ўзгарувчан, 
юмшо
қ
янграйдиган овоз бўлганлиги сабаб, 
қ
ўши
қ
да асосий куй йўлини 
таъсирчан ижро этади. Альт эса болаларнинг пастки овози бўлиб, бир 
мунча йў
ғ
онлиги ва кучли тембрга я
қ
инлиги билан ажралиб туради. 
Aйтиб ўтиш жоизки, Республикамизда ярим аср мобайнида болалар 
хор санъатининг ривожланишида му
ҳ
им а
ҳ
амият касб етган, 
мамлакатимиз маданий-маърифий 
ҳ
аѐтида профессионал санъатни 
тар
ғ
иб етишнинг таъсирчан воситасига айланган, 1970-йилда 
―Бойчечак‖ (кейинчалик ―Булбулча‖га айлантирилади) болалар хор 
студияси ташкил этилади. Тани
қ
ли хор дирижѐри ва композитор 
Ш.Ёрматов ташкил этган бу хор Ўзбекистонда болалар хор 
ижрочилигининг янги бос
қ
ичини яратади. Енг му
ҳ
ими, жамоанинг 
болалар 
қ
ўши
қ
ларида миллий о
ҳ
анг устувор а
ҳ
амият касб етиб, 
болаларни ба
ғ
рикенглик, ватанпарварлик ру
ҳ
ида тарбиялашга хизмат 
қ
илиб келмо
қ
да. 
Бугунги 
кунда 
болалар 
хор 
санъатининг 
ривожланишида турли хил ―Томоша‖, ―Севинч‖, шунингдек, Р.Глиер ва 
В.Успенский номидаги Республика ихтисослаштирилган муси
қ
а 
академик лицейлари каби бош
қ
а келажакка интилган ўрта ва муси
қ
а 
мактабларининг хор жамоаларини Республика ми
қ
ѐсида амалга 
ошираѐтган ижодий фаолиятини ало
ҳ
ида мамнуният билан таъкидлаш 
лозим. Шу тари
қ
а болалар хор муси
қ
аси ривожланиб, янги жанрлар 
яратила бошланди. Бу жараѐн Ш.Ёрматов, Н.Норхўжаев, А.Мансуров, 
Р.Абдуллаев, Х.Хасанова каби композиторлар ижодида намоѐн бўлди. 
Композиторлар болалар учун хор 
қ
ўши
қ
лар, хор сюиталари ва 
контаталар, хор миниатюралар, a caрpella ва болалар учун 
қ
айта 
ишланган хор асарларларини ярата бошладилар. 
Ҳ
ар бир композитор 
хал
қ
қ
ўши
қ
ларига, фольклорга мурожаат 
қ
илдилар. Ўзбекистон 
композиторлари ижодида болалар хори учун ѐзилган асарларнинг 
асосий ма
қ
сади ѐш авлодни миллий муси
қ
а меросимизга мухлис 
қ
ила оладиган, 
ҳ
амда умумбашарий муси
қ
ий 
қ
адриятларини идрок эта 
оладиган маданиятли инсон даражасида вояга етказишдан иборатдир. 
Бугунги кунда юртимизда болалар хор санъатига бўлган эътибор 
жуда яхши йўлга 
қ
ўйилган. Республикамизда болалар хор санъати 
ҳ
ам 
кенг ривожланиб, ижрочилик ма
ҳ
орати юксакларга кўтарилди. Бунга 
сабаб – мунтазам ўтказилиб келинаѐтган ―
Қ
ўши
қ
байрамлари‖, муси
қ
а 
фестиваллари ва танловлардир. Фестиваллар хор санъатининг 
ҳ
озирги 
а
ҳ
воли, унинг замонавий муси
қ
а маданиятининг асл манбаи ва 

---