Innovation in the modern education system

 
 
INNOVATION IN THE MODERN EDUCATION SYSTEM 
469
qo‗shqator usulida ekib parvarishlashda tup son qalinliklari va uni g‗o‗za 
hosildorligiga ta‘siri bo‗yicha etarlicha ilmiy izlanishlar olib borilmaganligini 
sabali , resurs tejovchi agrotexnologiyalarni e‘tiborga olgan holda, 
gektariga 150-160; 170-180; 190-200; 210-220 ming tup son miqdorini yaratish 
maqsadida Samarqand viloyati Pastdarg‗om tumanining Usto Temir ATM ga 
qarashli xo‗jaligi dalalarida tajriba o‗tkazdik. Dala tajribalari tipik bo‗z 
tuproqlarida olib borildi. Tajribada g‗o‗zaning davlat reestriga kiritilgan
Omad navi o‗rganildi. Barcha agrotexnologik jarayonlar xo‗jalikda qabul 
qilingan reja asosida bajarib borildi. 
С.Н.Рыжов [1.53 – 60-b]malumotlariga ko‗ra, qadimdan dehhqonchilik 
bilan shug‗ullanib kelingan dehqonchilik xo‗jaliklarida olib boriladigan ilmiy-
tadqiqot ishlari tuproqning suv-fizik hossalarini o‗rganishdan boshlanishi 
muhimligini ta‘kidlagan. 
Shuni nazarda tutgan holda tadqiqot avvalida tajriba dalasining suv-
fizik hususiyatlari, hususan mexanik tarkibi, agregat tarkibi, hajm massasi, 
g‗ovakligi, cheklangan dala nam sig‗imi va suv o‗tkazuvchanligi dastlabki 
ma‘lumot sifatida hamda tajriba dalasi tuprog‗ining umumiy tavsifi sifatida 
aniqlandi. 
O‗tkazilgan tadqiqotlardan tajriba dalasi tuprog‗ining mexanik tarkibi 
o‗rtacha qumoq ekanligi aniqlandi. Tajriba dalasi tuprog‗ining agregat 
tarkibi tuproqning 0 – 100sm qatlamida aniqlandi. 
Bizga ma‘lumki, mineral zarrachalarning chirindi va boshqa birikmalar 
ta‘sirida donador holatga o‗tish jarayonida agregatlar yoki strukturali 
tuproqlar hosil bo‗ladi. S.N.Rыjov [1.53-60-b] tuproqlarda 70-80 foizni tashkil 
etadigan mikroagregatlarning ahamiyatiga alohida baho berib, uglerod, 
azot va fosforning eng ko‗p miqdori aynan shu agregatlarda to‗planishi, 
shuning uchun sug‗orma dehqonchilikda bu agregatlarning ahamiyati katta 
ekanligini ta‘kidlagan. 
Umuman olganda, tajriba dalasi tuprog‗ida agronomik nuqtai-
nazaridan maqbul hisoblangan 10 – 0,25 mm.li agregatlar miqdori 63 – 71 
foizni tashkil etadi. 
Ushbu tadqiqotlarda aniqlanishicha, tuproq hajm massasi xaydov 
qatlamida 1,2 – 1,3 g/sm3 ni tashkil etib, g‗o‗zaning maqbul o‗sib-rivojlanishi 
uchun qulay tuproq sharoitini vujudga keltirgan. Xuddi shunday tuproq 
sharoitida g‗o‗za ildizi yaxshi rivojlangan. Tuproq aeoratsiyasi mo‗tadillashib, 
havo rejimi yaxshilangan, tuproqning mikrobiologik va nitrifikatsiya 
jarayonlari faollashgan. Shu sababli mazkur tadqiqotda ekish usullarini 
tuproqning agrofizik hususiyatlariga ta‘siri o‗rganildi. Tajriba yillarida chigit 
ekish usullarining tuproq hajm massasiga turlicha ta‘siri natijasida o‗simliklar 

---