Injenerlik konstruksiyalari 5340700 «Gidrotexnika qurilishi

t_w=t₀ + 0,2) = 14 + 0,2 = 14,2 m.

Zulfinninng hisobiy oraliq masofasini (7.14) formuladan foydalanib,quyidagicha aniqlayimiz: £ _ej- = £₀ + 2 с = 1 4 + 2 - 0 , 3 = 1 4, 6 m.

Zulfinga suv bosimi ta’sir kuchning (yukning) hisobiy qiymatini (7.2) formula

orqali aniqlaymiz: F_sz = ^{H £ w Ys} = ^{8 4}’^{2 1 0} = 1 1 3 6 kN

8 8

O‘rta oraliq uchun zulfin rigelining (to‘sininig) taxminiy balandligi quyidagicha

1 1

aniqlanadi: /г_г = - £ _ej- = - • 1 4, 6 = 1 , 8 m = 1 8 0 sm.

Zulfin ustunlari orasidagi teng masofani £_zu aniqlash uchun rigel uzunligini 6

1 1

ga bo‘lamiz, shunda £_zu = - •£ _ej- = - • 1 4, 6 = 2 , 4 2 m = 242 sm .

Loyiha konstruksiyasi quyidagi shartni bajarishi kerak:


126



h_r < £_tо < 2 h_r 1 8 0 < 2 42 < 3 60, demak shart bajariladi.

Suv sathidan tashqariga chiqib turadigan zulfinning to‘liq balandligi quyidagicha aniqlanadi: h = H + a₃ = 8 + 0,3 = 8 ,3 m.

bu yerda a ₃- yuqori b’efdagi suv sathidan zulfinning yuqori uchigacha bo‘lgan masofa, m (a₃ = 0 ,3 ... 0 ,4 m).

Zulfin rigelining pastki uchidagi masofa, g‘ildirakli zulfinlar uchun a₂ = 0 ,6 ... 1,2 m oraliqda bo‘ladi, biz uningqiymatini a₂ = 0 ,8 m = 8 0 sm deb olamiz.

Zulfin sirtiga ta’sir etuvchi kuchlarning yig‘indisi suv tubidan z masofada joylashgan bo‘ladi, uning qiymatini (7.5) formuladan foydalanib aniqlanadi:

z = H / 3 = 8 / 3 = 2 , 6 7 m.

Rigellar orasidagi masofa (7.20) formula orqali aniqlanadi: a = 2 ■ (z — a₂) = 2 ■ (2,67 — 0,8) = 3,74 m.

Zulfinning yuqorigi konsol qismining balandligi (7.21) formula orqali aniqlanadi:

QMQ talablariga asosan zulfin rigellari teng masofalarda joylashtirish, konstruktiv talablariga asosan yordamchi to‘sinlarni hisob bo‘yicha joylashtib chiqiladi.

Zilfinning rigellari orasiga 5 dona yordamchi to‘sinlar joylashtiriladi, ularning yuqori qismidagi uchtasining uzunliklari bir xil masofada, ya’ni £₅ = £₆ = £₇ =

1. 
   ,7 m dan, qolganlari esa £₈ = 0 ,6 m; £₉ = 0 ,5 5 m; £_±0 = 0,5 m dan qilib olinadi.
   

Zilfinning yuqori konol qismini bir xil masofada, ya’ni £₂ = £₃ = £₄ = 0,9 m dan qilib olinadi.

Konsolning uch qismidagi masofa £_± ni quyidagicha aniqlaymiz:

= a_± — 3 ■ £₂ — 3,76 — 3 ■ 0,9 = 1,06 m.

Yuqorida aniqlangan masofalarning o‘rtalariga zulfin sirtiga suv bosimi ta’sir qiladi, suv sathidan zulfin sirtiga ta’sir qiluvchi bosimgacha bo‘lgan tegishli chuqurliklar quyidagicha aqniqlanadi:

₌ £1-03 ₌ ^^б-°,з _{= 0 38}

¹ 2 2

h₂ = £₁-a₃+^ = 0,76 + y= ¹'^{21 m}-

127



7 7 i^2|^3 -in-1 I 0.9 0,9 _ . .

ho — hn H 1— — 1,21 H 1 — 2,117П.

⁶ * 2 2 2 2

i i , , *4 о -1 , °-⁹ , °-⁹ oo-i

h* — ho H 1— — 2,1 H 1 — 3,01 772.

^{4 15} 2 2 2 2

h ₅ = h 4 + ^ ^ = 3,01 + — + — = 3,81 7n.

^{b 4} 2 2 2 2

h₆ = h₅ + ^ ^ = 3,81 + ^ + y ^{= 4}'⁵¹

h ₇ = h ₆ + ^ ^ = 4,51 + — + — = 5,21771.

^{7 b} 2 2 2 2

/i₈ = /i₇ + у + у = 5,21 + y + Y ^{= 5}'^{86 m}- h₉ = h_Q + ^ ^ = 5,86 + Y + ^ = 6,43 772.

1 1 ^9 ^10 /">10 0,54 0,5 - л p­

/iio — hg + у H—— — 6,43 H—-—I—— — 6,95 772.

1. 
   i i ^io i /- nr i 0.5 . 0,8 „ ,
   

/in — ^10 ^— ^<95 + — + — — 7,60 772.

h₁₂ = H = 8 772.

Ushbu masofalarga mos keladigan tegishli gidrostatik bosimni (7.1) formula yordamida aniqlaymiz:

Pi — Ys ' — 0,01 ■ 0,38 = 0,0038 MPa.

P_2=Ys-h₂ = 0,01 ■ 1,21 = 0,0121 MPa.

P_3=Ys-h₃ = 0,01 ■ 2,11 = 0,0211 MPa.

P4 — y_s ■ /14 — 0,01 ■ 3,01 = 0,0301 MPa.