Ingliz tili grammatikasi

INFINITIVNING to YUKLAMASI BILAN KELISHI
1. Odatda infi nitivdan  oldin  to yuklamasi keladi: to speak, to buy. 
Agar gapda ikkita infi nitiv bo‘lib, ular and yoki or bog‘lovchisi bilan bog‘-
langan bo‘lsa, ikkinchi infi nitivdan oldin to yuklamasi qo‘yilmaydi:
I intend to call on him and dis-
cuss this question.
Men unikiga borib bu masalani 
muhokama qilmoq chiman.
I asked him to telephone to me 
on Monday or wire.
Men undan dushanba kuni telefon 
qilishini yoki telegramma berishini 
so‘radim.
2. Quyidagi fe’llardan keyin har doim infi nitiv  to yuklamasi bilan
ishlatiladi:
afford qurbi yetmoq 
manage  eplamoq
agree kelishmoq, 
mean  ko‘zda tutmoq
ko‘nmoq, rozi bo‘lmoq 
need  kerak bo‘lmoq
appear ko‘rinmoq 
offer  taklif qilmoq
arrange uyushtirmoq 
plan   rejalashtirmoq
ask so‘ramoq 
prepare   tayyorlamoq
attempt urinmoq 
pretend   mug‘ambirlik qilmoq
beg yalinmoq 
promise  va’da bermoq
care qiziqmoq 
refuse   rad etmoq
claim da’vo qilmoq 
regret   afsuslanmoq
consent rozi bo‘lmoq 
remember eslamoq
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

36
decide qaror qilmoq 
demand talab qilmoq
deserve arzimoq
desire qattiq istamoq
expect kutmoq
fail muvaffaqiyatsizlikka uchra moq
forget unutmoq
hesitate ikkilanmoq
hope umid qilmoq 
intend  niyat qilmoq
learn  o‘rganmoq
seem bo‘lib ko‘rinmoq
strive  harakat qilmoq
struggle  kurashmoq, urinmoq
swear   ont ichmoq
tend   o‘ch bo‘lmoq
threaten  qo‘rqitmoq
try  urinmoq
volunteer yordamini taklif qilmoq
wait  kutmoq
want  istamoq
wish  istamoq, xohlamoq
I can’t  afford to buy it.
Buni sotib olishga mening  qur-
bim yetmaydi. 
She appeard to be tired.
U charchagan ko‘rinadi.
They agreed to help us.
Ular bizga yordam berishga rozi 
bo‘lishdi.
I’ll arrange to meet you at the air-
port. 
Men sizni aeroportda kutib olish-
ni uyushtiraman.
He asked to come with us. 
U biz bilan borishini so‘radi.
The President will attempt to re-
duce infl ation.
President infl atsiyani kamayti rish-
ga harakat qiladi.
He begged to come with us.
U biz bilan bormoqchi bo‘lib 
yalindi.
I  don’t care to see 
that 
show.
Men bu tomoshani ko‘rishga 
qiziq mayman.
She  claims to know a famous 
movie star.
U mashhur fi lm yulduzini taniy-
man deb da’vo qiladi.
She fi nally  consented to marry 
him.
Nihoyat u unga turmushga chi-
qishga rozi bo‘ldi.
I have decided to leave on Mon-
day.
Men dushanba kuni jo‘nashga 
qaror qildim.
I demand to know who is respon-
sible.
Kim javobgarligini bilishni talab 
qilaman.
I promise not to be late.
Kechikmaslikka va’da beraman.
I refuse to believe his story.
Uning hikoyasiga ishonishdan bosh 
tortaman.
I  regret to tell you that you 
failed.
Sizning  muvaffaqiyatsizlikka uch -
ra 
ganingizni aytishdan afsuslana-
man.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

37
I remembered to lock the door.
Eshikni qulfl aganim esimga  tush-
di.
He pretends not to under-
stand.
U o‘zini tushunmaganga  solyap-
ti.
He volunteered to help us.
U o‘z ixtiyori bilan bizga  yordam 
bermoqchi.
I will wait to hear from you.
Men sizdan xabar kelishini kuta-
man.
I want to tell you something.
Men sizga bir nima aytmoqchi-
man.
She wishes to come with us.
U biz bilan borishni xohlaydi.
That cat seems to be friendly.
O‘sha mushuk o‘zini do‘stona 
tutmoqda.
I struggled to stay awake.  
Men uxlab qolmaslikka harakat 
qildim.
She swore to tell the truth.
U haqiqatni aytishga qasam ich-
di.
She  threatened to tell my par-
ents.
U meni ota-onamga aytish bilan 
qo‘rqitdi.
She deserves to win the prize.
U mukofotni yutsa arziydi.
I expect to enter graduate school 
in the fall.
Men kuzda aspiranturaga kirishni 
umid qilaman.
She failed to return the book to 
the library in time. 
U kitobni kutubxonaga vaqtida qay-
tara olmadi.
I forgot to mail the letter.
Men xatni jo‘natishni unutibman.
Don’t hesitate to ask  for my 
help.
Mendan yordam so‘rashga ikki-
lanmang.
Jack hopes to arrive next week.
Jek kelasi hafta qaytib kelishga 
umid qiladi.
He learned to play the piano.
U pianino chalishni o‘rgandi.
She managed to fi nish her work 
early.
U ishini erta tugatishga muvaffaq 
bo‘ldi.
I  didn’t mean to hurt your fe-
elings.
Men sizning dilingizni og‘ritmoq-
chi emas edim.
They offered to help us.
Ular bizga yordamlarini taklif 
qilishdi.
We prepared to welcome them.
Biz ularni kutib olishga tayyorgar-
lik ko‘rdik.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

38
John expects to begin studying law 
next semester.
Jon keyingi semestrda huquqni 
o‘rganmoqchi.
Mary  learned to swim when she 
was very young. 
Meri juda yoshligida suzishni 
o‘rgangan.
The budget committee decided to 
postpone this meeting.
Budjet qo‘mitasi bu yig‘ilishni 
kechiktirishga qaror qildi.
The President will attempt to re-
duce   infl ation in the next four 
years.
Prezident keyingi to‘rt yilda 
infl 
a 
tsiyani kamaytirishga ha-
rakat qiladi.
The sportsmen are preparing to at-
tack the record.
Sportchilar rekordga hujum qi-
lishga tayyorgarlik ko‘rishyapti.
3. Quyidagi orqasidan ot (yoki olmosh) kelgan fe’llardan keyin har doim 
infi nitive to yuklamasi bilan keladi:
  advise maslahat bermoq
  allow  ruxsat bermoq
  ask so‘ramoq 
  beg yalinmoq
  cause sabab bo‘lmoq
  challenge chaqirmoq
  convince ishontirmoq 
  dare  botinmoq
  encourage undamoq
  
expect umid qilmoq
forbid  taqiqlamoq
force  majbur qilmoq
hire  yollamoq
instruct ko‘rsatma ber moq
invite  taklif qilmoq
need kerak (zarur) bo‘l moq
order  buyurmoq
permit  ruxsat bermoq
persuade  ishontirmoq  re-
mind  eslatmoq
require  talab qilmoq
teach o‘qitmoq, o‘r gatmoq
tell   aytmoq, demoq
urge undamoq, ishontirmoq 
want  istamoq
warn  ogohlantirmoq
She  advised me to wait until to-
morrow.
U menga ertagacha kutishni 
maslahat qildi.
She allowed me t o use her car.
U menga mashinasini ishlatish-
ga ruxsat berdi.
I asked John to help us.
Men Jondan bizga yordam beri-
shini so‘radim.
They begged us to come.
Ular  bizning kelishimizni ilti-
mos qilishdi.
Her laziness caused her to fail.
Uning dangasaligi uning muvaf-
faqiyatsizligiga sabab bo‘ldi.
I couldn’t convince  him to accept 
our help.
Men uni yordamimizni qabul qi -
li sh ga  ko‘ndira  olmadim.
He encouraged me to try again.
U meni yana urinib ko‘rishga 
da’ vat  etdi.
I  expect you to be on time.
Men sizning vaqtida kelishin-
gizga umid qilaman.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

39
I forbid you to tell him. 
Buni unga aytishingizni ta-
qiqlayman.
They forced him to tell the truth.
Ular uni haqiqatni aytishga maj-
bur qilishdi.
She hired a boy to mow the lawn.
U maysani o‘rish uchun bir 
bolani yolladi.
He instructed them to be careful.
U ularga ehtiyot bo‘lishga ko‘r-
satma berdi.
Harry invited the Bells to come to 
his party.
Harri Bellarni ziyofatiga kelish-
ga taklif qildi.
We needed Chris to help us fi gure 
out the solution.
Bizga Kris yechimni hisoblab 
chiqish uchun kerak edi.
The judge  ordered me to pay a 
fi ne.
Sudya menga jarima to‘lashni 
bu yurdi.
He permitted the children to stay 
up late.
U bolalarga kech yotishga rux-
sat berdi.
I  persuaded him to come for a 
visit.
Men uni mehmonga kelishga 
ko‘ndirdim.
She reminded me to lock the door.
U menga eshikni qulflashni 
eslatdi.
Our teacher requires us to be on 
time.
O‘qituvchimiz bizdan vaqtida 
ke lishni talab qiladi.
My brother taught me to swim.
Mening akam menga suzishni 
o‘rgatdi.
The doctor told me to take these 
pills.
Doktor menga bu dorilarni 
ichish  ni  aytdi.
I urged her to apply for the job.
Men uni ishga kirish uchun ariza 
yozishga undadim.
I want you to be happy.
Men sizning baxtli bo‘lishingizni 
istayman.
I warned you not to drive too fast.
Men sizni mashinani juda tez hay-
damang deb ogohlantirgan edim.
4. Quyidagi sifatlardan keyin infi nitiv to yuklamasi bilan keladi:
anxious 
able
boring 
common
dangerous
diffi cult
eager 
easy
qattiq istovchi
qodir
zerikarli 
oddiy
xavfl i
qiyin
intiluvchi
oson
good
hard 
pleased
prepared
ready
strange
usual
yaxshi
qattiq, og‘ir 
xursand
tayyor
tayyor
begona,  g‘a la ti
odatiy
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

40
Muhammad is anxious to see his 
family.
Muhammad oilasini ko‘rishni qat tiq 
istaydi (oilasidan tashvishlanadi).
It is dangerous to drive in this 
weather.
Bunday havoda mashina haydash 
xavfl i.
We are ready to leave now.
Biz hozir jo‘nashga tayyormiz.
It is diffi cult to pass this test.
Bu testdan o‘tish qiyin.
It is uncommon to fi nd such good 
crops in this section of the count-
ry.
Mamlakatning bu qismida bunday 
hosilni uchratish g‘ayrioddiy.
Ritsuko was pleased to be admitted 
to the college.
Ritsuko kollejga qabul qilinganidan 
xursand.
5. to stop, to remember, to forget, to try fe’llaridan keyin infi nitiv ham, 
gerund ham ishlatilishi mumkin, faqat ma’no ozroq o‘zgaradi:
John stopped studying.
Jon o‘qishni to‘xtatdi (boshqa 
o‘qimaydi.).
John stopped to study.
Jon o‘qish uchun to‘xtadi.
I remembered to lock the door be-
fore I left but I forgot to shut the 
windows.
Men uydan chiqayotganimda eshik-
ni qulfl ash esimga keldi, lekin dera-
zani yopishni unutibman.
I clearly remember locking the door 
before I left.
Uydan chiqqanimda eshikni qulf-
laganim aniq esimda.
Please remember to post the letter.
Iltimos, xatni jo‘natish esingizda 
tursin (unutmang).
I was very tired. I tried to keep my 
eyes open but I couldn’t.
Juda charchagan ekanman. Men 
ko‘zlarimni ochib turishga hara-
kat qilardim lekin bu qo‘limdan 
kelmasdi.
Please  try to be quiet when you 
come home.
Iltimos uyga borganingizda og‘ir-
roq bo‘lishga harakat qiling.
— I can’t fi nd anywhere to live. 
— Why don’t you try putting an ad-
vertisement in the newspaper?
— 
Yashashga hech qayerdan joy 
topa olmayapman.
— Nega gaze tada e’lon berib sinab 
ko‘r maysiz?
— I’ve got a terrible headache. I 
tried taking an aspirin but it didn’t 
help.
Boshim qattiq og‘ridi. Men aspirin 
ichib sinab ko‘rdim, lekin u yor-
dam bermadi.