Ingenerlik geodeziyasi

3.2.4.
 Vertikal indeks xatosi 
Vertikal  indeks(i)  –  bu  vertikal  aylananing  nul  pozistiyasi  va 
gorizontal  yo‖nalish  o‖rtasidagi  og`ishdir,  vertikal  burchakni  o‖lchashda 
uni hisobga olsh zarur. Asbob dasturiga bu xatoni korrekstiyalash uchun 
formula ilova qilinadi. 
I. Tekshirish 
Teleskopning  ko‖rish  trubasini  sozlang  va  kollimastion  xatoni 
korrekstiyalang. 
1. Asbobni shtativga o‖nating va aniq nivelirlang. Asbobni buring. 
2.  Kollimator  iplari  kesishmasini  yoki  masofada  teran  ko‖rinib  turgan 
nishonni vizirlang. 
Asbobni  buring.  VA  ±10°  bo‖lishi  lozim.  Vl  chap  burchakni  va  Vr 
o‖ng burchakni o‖rnating. 
3.  Indeks  xatosini  quyidagi formula  bo‖yicha  hisoblang:  :  i  =  (  Vl+Vr-
360°)/2. 
4.  Agar  I<10〞bo‖lsa,  yustirovkalashga  hojat  yo‖q.  Agar  katta  bo‖sa, 

---

 
77 
 
yustirovkalash jarayonini bajaring.