Informatika va programmalash



Download 1,53 Mb.
bet30/74
Sana13.07.2022
Hajmi1,53 Mb.
#786339
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   74
Bog'liq
Informatika va programmalash

Tur

Qiymatlar
oraliqlari

Xotirada egallagan o‘rni

Shortint

-128..127

1 bayt

Integer

-32768..32767

2 bayt

Longint

-2147483648..2147483647

4 bayt

Byte

0..255

1 bayt

Word

0..65535

2 bayt

Jadvalning chap ustunida butun sonli turdagi o‘zgaruvchilarni e’lon qilish uchun ishlatiladigan Tupbo-Paskal tilining kalit so‘zlari keltirilgan. Ikkinchi ustunda har bir turdagi o‘zgaruvchilarni qabul qilishi mumkin bo‘lgan qiymatlar oraliqlari keltirilgan.


Jadvalning o‘ng tomonidagi ustunida har bir turdagi o‘zgaruvchining son qiymatining xotirada egallagan joyini uzunligi keltirilgan.
Agar o‘zgaruvchilarni son qiymatlari o‘zgarish oraliqlari katta bo‘lsa, uni xotirada egallagan o‘rni ham uzun bo‘ladi. Ikkinchi tomondan, son qiymatlari kichik oraliqlarda o‘zgaradigan o‘zgapuvchilar LONGINT turlari bilan e’lon qilish ma’noga ega emas.
Haqiqiy (real) tur. Haqiqiy turiga haqiqiy sonlar to‘plamidagi qiymatlar (amalga oshirishga bog‘liq) kiradi. Real turi tartiblanmaganligi uchun succ, pred, ord funksiyalarini qo‘llash mumkin emas. EHMda har bir haqiqiy son qandaydir xatolik bilan saqlanadi, shuning uchun ularni ustida tenglikka taqqoslash amallari bajarilganda, to‘g‘ri natija bermasligi mumkin. Ular ustida 4 asosiy amallar bajariladi: qo‘shish (), ayirish (-), ko‘paytirish (*), bo‘lish (/). Bo‘lish amallini bajarganda ikkita operand butun bo‘lganda ham, natija haqiqiy bo‘ladi.
Quyidagi funksiyalarni argumenti real yoki integer bo‘lganda ham natijasi haqiqiy bo‘ladi: sin(x)-sinus, cos(x)-kosinus, arctan(x)-arktangens, ln(x)-natural logarifm, exp(x)-eksponenta, sqrt(x)-x-ni kvadrat ildizi. abs va sqr funksiyalari esa argumenti haqiqiy bo‘lgandagina haqiqiy natija beradi.
Haqiqiy o‘zgarmaslar o‘nli sanoq sistemasida beriladi. Ular fiksirlangan nuqta va suzuvchi nuqta ko‘rinishida yoziladi. Birinchi ko‘rinishida sonni butun va kasr qismlari nuqta bilan ajratiladi. Ikkinchisida esa son quyidagicha yoziladi:
::=< ishorasiz butun son>E< butun son > yoki
< fiksirlangan nuqta bilan yozilgan son >E< butun son >
::= yoki E
Masalan : 0. 002; 3.14; 22.0; 0.2E-5; 6E3; 29.; 839E-09; 24E+03 .
Haqiqiy turdagi o‘zgaruvchilarni e’lon qilish uchun quyidagi kalit so‘zlar ishlatiladi: REAL, SINGLE, DOUBLE, EXTENDED, COMP.
Agar matematik soprotsessordan, ya’ni son qiymatlar doirasini kengaytiradigan va hisoblash tezligini oshiradigan qo‘shimcha qurilmadan, foydalanilsa, u holda quyidagi jadvalda keltirilgan turlarni hammasini Turbo-Paskal qo‘llaydi:




Download 1,53 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   74




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish