«informatika va axborot texnologiyalari»

 .
Yorliq
– qandaydir ob‘ektga havola bo‘lib, ushbu ob‘ektning ikkilamchi tasviri 
hisoblanadi. Yorliqda ob‘ektning jorylashgan o‘rni (yo‘li) ko‘rsatiladi. Yorliq hujjat, dastur yoki 
ilovalarni tez ishga tushirish
 
uchun ishlatiladi. Odatda ob‘ekt va uning yorlig`i turli joyda 
saqlanadi.
Yorliq sig`imi 1 Kbayt bo‘lgan maxsus faylda saqlanadi. Uni osonlik bilan yaratish va 
o‘chirish mumkin. Biroq yorliq bilan bog`langan ob‘ekt o‘chirilgan bo‘lsa, undan foydalanishda 
xatolik yuzaga keladi. Yorliq ustida faylga o‘xshash turli amallarni bajarish mumkin. Yorliqning 
xususiyatini ko‘rsatuvchi oynada ushbu yorliq kaysi ob‘ekt bilan bog`langanligini ko‘rish 
mumkin. 
Windows tizimida papkalarning iyerarxik strukturasining yuqori pog`onasida 
Rabochiy 
stol 
(ish stoli) joylashgan. Keyingi pog`onada 
Moy kompyuter, Moi dokumentы 
va
Korzina 
joylashtirilgan
. 
Ushbu papkalar tizimli papkalar bo‘lib, ularni o‘chirish, qayta nomlash yoki 
boshqa sohaga ko‘chirib, o‘tkazish mumkin emas. Ular boshqa papkalar singari Windows 
ob‘ektlarini saqlash uchun ishlatiladilar. 
Ilova
— ob‘ektlarni (hujjatlarni) yaratish, ularga ishlov berish hamda muayyan turdagi 
ob‘ektlarni boshkarish imkonini beradigan o‘zaro bog`langan dasturlar to‘plami. 
Ilova tashqi xotirada mos nom bilan saqlanadigan bir yoki bir necha fayldan iborat bo‘lishi 
mumkin Masalan, o‘yin ilovasi (dasturi) bita faylda, Word matn protsessori ilovasi o‘zaro 
bog`langan bir necha fayllar majmuasidan iborat. Ushbu fayllar ichida ilovaning ishga 
tushirilishini ta‘minlaydigan bosh (yetakchi) fayl mavjud. Bunday fayl ishga tushiriladigan fayl 
deyiladi. Bunday fayl o‘ziga xos belgiga ega. Masalan, MS Word ilovasining belgisi 
, MS 
Power Point ilovasining belgisi 
va hokazo.
Hujjat
— Windows muhitida ilova yordamida yaratilib, muayyan ko‘rinishdagi (turdagi) 
axborotdan iborat Windows ob‘ekti.. 
Windows muhiti bilan ishlashda «
masala
» atamasi ko‘p ishlatiladi. Ushbu tushuncha «ilova» 
tushunchasi bilan chambarchas bog`liq. Ilova ishga tushirilgach, masalaga aylanadi. Ilovani ikki 
usul yordamida ishga tushirish mumkin : bevosita ilova asosiy faylini belgilab ishga tushirish, va 
ilovada yaratilgan biror hujjatni ochish orqali. Faol ishlayotgan masalalar ro‘yxatini chiqarish 
uchun , , klavishalarini birgalikda bosish kerak.. Ilova yoki foydalanuvchi 
tashabbuskorligida yoki Windows tashabbuskorligida ishga tushirilishi mumkin. Har bir masala 
u yoki bu shaklda ekranda tasvirlanadi. 
Masala
– joriy seans oralig`ida kompyuter resurslaridan: operativ xotira, protsessor vaqti, 
tashqi xotira qurilmalariga yo‘lni va shu kabilardan foydalanuvchi ilova (dastur).