«informatika va axborot texnologiyalari»

Turbo.tpl 
- Turbo Paskalning rezident modullari (Resident units);
Tptour.exe 
- integrallashgan muhitda ishlashni tanishtiruvchi dastur. 
Bulardan tashqari,
D 
: \
TP 
\ 
BGI
katalogida Paskalning grafik rejim ishini ta‘minlovchi 
fayllar mavjud:
Graph.tpu 
- Turbo Paskalning barcha grafik dasturlarini ishlashi uchun zarur bo‗lgan 
modul; 
BGI 
kengaytmali bir nechta fayl-videosistemalarning turli tiplari bilan ishlashni 
ta‘minlovchi drayverlar; 
CHR 
kengaytmali bir nechta fayl - vektorli shriftlarni o‗z ichiga oluvchi fayllar.
 
6. Paskal muhitida ishlash
Bugungi kunda kasb-xunar kollejlarida va oliy ta‘lim muassasalarida Turbo Paskalning 5-
7 versiyalari keng tarqalganligini va undan foydalanish qulayligini hisobga olingan holda, quyida 
Turbo Paskalning shu versiyalari uchun umumiy bo‗lgan tomonlarini ko‗ramiz. 

---

144 
Turbo Paskal muhiti 
Turbo.exe 
faylidan ishga yuklanib, uning asosiy vazifasi Paskal 
tilidagi programmani taxrirlash va mashina kodiga o‗tkazishdan iboratdir. 
Turbo Paskal muhitini yuklash natijasida bosh menyu hosil bo‗lib, uni aktivlashtirish 
uchun, 
F10 
tugmachasidan foydalaniladi. 
Bosh menyu quyidagi bo‗limlarni o‗z ichiga oladi: 
File
*.pas kengaytmali fayllari va Turbo Paskalga tegishli bulgan kataloglar 
ustida turli amallar bajaradi 
Edit
yuqori menyudan matnlarni taxrirlash oynasiga qaytish; 
Run
programmani turli ko‗rinishda ishga yuklaydi va natijalar oynasiga o‗tishni 
ta‘minlaydi 
Compile
programmani kompilyasiya qilish va uni tekshirishni ta‘minlaydi