Informatika va axborot texnologiyalari fanini o’qitishda ilg’or xorijiy tajribalar Reja

An’anaviy ta’lim metodlari:
Ma’ruza – katta xajmdagi o‘quv materialini nisbatan uzoq vaqt davomida monologik bayon etishdir.
Bu metodning asosiy vazifasi – ta’lim berish, o‘rgatish. Belgilari:

• 
  qat’iy tuzilmaga ega;
  
• 
  nutqiy-mantiqiy bayon qilish;  berilayotgan axborotning ko‘pligi.
  

Ma’ruzalar o‘qituvchilarga o‘quvchilar tajribasizlik tufayli e’tibor bermaydigan fanning muhim lahzalarini ajratib ko‘rsatish imkonini beradi.
O‘quvchilar bilan o‘qituvchining birgalikdagi ushbu faoliyatini tashkil etishning samarali shartlari quyidagilardan iborat:

• 
  ma’ruzaning batafsil rejasini tuzish;
  
• 
  ma’ruza rejasini eshittirish;
  
• 
  rejaning har bir punktini yoritishdan so‘ng qisqacha umumiy xulosa qilish;
  
• 
  ma’ruzaning bir qismidan boshqa qismiga (bo‘limiga) o‘tishda mantiqiy bog‘liqlikni ta’minlash;
  
• 
  muammoli bayon qilish;
  
• 
  yozib olish zarur bo‘lgan joylarni ajratish (yozdirish);
  
• 
  ma’ruzalarni uning alohida holatlarini batafsil tahlil qilish imkonini beruvchi seminar-mashg‘ulotlari va amaliy mashg‘ulotlar bilan qo‘shib olib borish.
  

Ma’ruza metodidan foydalanganda ma’lumotlar, tushuntirishlar (izohlar) va faktlar ratsional ravishda taqdim etiladi. Ma’ruza metodining afzalliklari:

• 
  aniq ilmiy bilimlarga tayanadi;
  
• 
  vaqtdan unumli foydalaniladi;
  
• 
  o‘qituvchi tomonidan o‘quv jarayonini to‘liq nazorat qilish imkoniyati paydo bo‘ladi.
  

Hikoya – uncha katta bo‘lmagan, ta’riflovchi harakterga ega bo‘lgan o‘quv materialini monologik hikoya qiluvchi, xabar beruvchi bayon.
Tushuntirish – bayon qilinayotgan turli holatlarni taxlil qilish, tushuntirish izoh berish va isbotlash yordamida o‘quv materialini bayon qilish.
To‘rt pog‘onali metod – amaliy ko‘nikmalarni o‘zlashtirish jarayonining to‘rt pog‘onasi dorasida kechadigan metoddir. Bu metod quyidagi bosqichlardan iborat:

• 
  Tushuntirish;
  
• 
  Nima qilish kerakligini ko‘rsatib berish; -Ko‘rsatilgan tarzda qaytarish; -Mashq qilish.
  

To‘rt pog‘onali metodning asosiy belgisi – o‘quvchilarning harakatlari o‘qituvchi ko‘rsatib bergan harakatlar doirasi bilan cheklanganligidir.