Informatika va axborot texnologiyalari faniga kirish

 

Operasion tizimlarning tasniflanishi 

 

Operasion tizimlar quyidagi omillar bo’yicha tasniflanadi: 



  Bir vaqtda ishlaydigan foydalanuvchilar: bir (kishi) foydalanuvchi,  ko’p (kishi) 

foydalanuvchilar soniga ko’ra; 



  Tizim  boshqaruvi  ostida bir  vaqtda  foydalanuvchi  jarayonlar: bir  vazifali,  ko’p 

vazifalilar soniga ko’ra; 



 

Qo’llab-quvvatlovchi  jarayonlar:  bir  prosessorli,  ko’p  prosessorlilar  soniga 

ko’ra; 



  OT kodi razryadliligi: 8 razryadli, 16 razryadli, 32 razryadli, 64 razryadliligiga 

ko’ra; 



  Interfeys turi: buyruk (matnli) va ob'ektli-yunaltirilgan (grafik)ligiga     ko’ra; 



  Foydalanuvchining  EXM  ga  kirishi  turi  :paketlt  kayta  ishlash,  vaqt  bilan 

bulinishi, real vaqtga ko’ra;  



  Zahiralardan foydalanish turi: tarmoqli, lokalligiga ko’ra. 

Tasnifning    birinchi  belgisiga  muvofiq,  ko’p  (kishi)  foydalanuvchi  operasion 

tizimlar  bir  (kishi)  foydalanuvchidan  farqli  ravishda  turli  terminallardagi  bir  necha 

foydalanuvchilar  EXM  ning  bir  vaqtdagi  ishini  qo’llab  quvvatlaydi.  Ikkinchi  belgi 

OTni ko’p vazifali va bir vazifaliga bo’lishni ko’zda tutadi. Ko’p vazifalik tushunchasi 

bir hisoblash tizimi doirasida, bir vaqtntng o’zida mavjud bir necha dasturlarni parallel 

bajarishni  qo’llab  quvvatlashni  anglatadi.  Bir  vazifali  OTlar  alohida  vaqt  laxzasida 

faqat  bir  dasturni  bajarish  rejimini  qo’llab-quvvatlaydi.  Uchinchi  belgiga  muvofiq, 

---

ko’p  prosessorli  Otlar  bir  prosessorlidan  farqli  ravishda  u  yoki  bu  vazifani  hal  etish 

uchun  bir  necha  prosessorlar  zahiralari  rejimini  taksimlashni  qo’llab  quvvatlaydi.