Informatika va axborot texnologiyalari faniga kirish

Demak,  xulosa  qilib,  shuni  aytish  mumkinki,  berilganlarni  katakchada 

tahrirlash,  nushalash,  nusxani  katakchaga  joylash,  katakchalarni  formatlash  (unda 

qo’yidagi  parametrlarni  o’zgartirish  mumkin:  shrift,  shrift  stili,  shrift  rangi,  shrift 

o’lchami, katakchalardagilarni to’grilash, katakchani tekislash, katakchani turli rang va 

bezaklar  bilan  to’ldirish),  katakchalarni  tozalashda  o’chirish  va  tozalash  amallarini 

bajarish mumkin. 

Ro’yxat  o’xshash  ma'lumotlardan  iborat  ishchi  varag’idagi  ketma-ketlikdir. 

Masalan,  firma  mijozlarining  telefon  nomerlari  yoki  hisob  raqamlari  yozilgan  ketma-

ketlik.  Ushbu  mashg’ulotda  ko’plab  ro’yxatlarni  o’rganuvchilarning  o’zlaridan  ham 

foydalanib  keltirish  mumkin.  Bu  ro’yxatlar  ma'lumotlar  bazasi  bo’lib  ham  xizmat 

qiladi. Ro’yxatlar ustida qo’yidagi amallarni o’tkazish mumkin: 

izlash;  saralash;  yakunlash;  ro’yxatdagi ma'lumotlarni filtrlash. 

Shuni  ta'kidlash  lozimki,  EXCEL  bu  amallarni  bajarayotganda,  ro’yxatni 

ma'lumotlar  bazasi  sifatida  tushunadi.  Ro’yxat  bilan  ishlash,  izlash,saralash  va  turli 

malumotlar bilan ishlashni birmuncha yengillashtiradi. 

Ro’yxat bilan ishlashni tashkil etish. 

Ma'lumotlar  firmasi  yordamida  ro’yxatlarni  kiritish  (o’rganuvchilarning  o’zlari 

to’zgan  telefon  ro’yxati  asosida  bo’lsa  yaxshi  bo’lardi).  Ma'lumotlar  firmasi 

(«Ma'lumotlar»  menyusidagi  forma  buyrug’’i)  ro’yxatdagi  yozuvni  osonlik  bilan 

ko’rish,  o’nga  qo’shimchalar  kiritish  va  shu  bilan  birga  ma'lum  belgi  bilan  yozuvni 

qidirish  imkonini  beradi.  Mazkur  buyruqlarni  bajarish  davomida  ekranda  malumotlar 

formasining muloqot oynasi chiqadi. Ma'lumotlar esa birin-ketin kiritiladi. Ma'lumotlar 

oynaga kiritilgach, mos ravishda katakchadagi ro’yxat o’zgaradi. 

Bu  yerda  shuni  alohida  aytish  kerakki,  mazkur  buyruqlarni  ishlatish  vaqtida, 

albatta,  ustunlarninng  belgisi  bo’lishi  shart.  Yozuvlarga  qo’shish  uchun  yozuv 

qo’shilishi  kerak  bo’lgan  ro’yxat  katakchasi  tanlanib,  so’ng  «Ma'lumotlar» 

menyusidan  «Forma»  buyrug’’i  tanlanadi  va  «Tuzatish»  tugmasi  bosiladi  yangi 

yozuvni qo’shish uchun malumotlar kiritilgandan qiyin ENTER ni bosish kifoya. Ishni 

tugatish uchun «Yoping» tugmasini bosish kerak bo’ladi.  

---