Informatika va axborot texnologiyalari fani haqida



Download 3,34 Mb.
Pdf ko'rish
bet182/225
Sana31.12.2021
Hajmi3,34 Mb.
#237591
1   ...   178   179   180   181   182   183   184   185   ...   225
Bog'liq
informatika va axborot texnologiyalari

Solishtirish amali 
belgisining Pascaldagi 
yozilishi 
Amalning 
matematik ifodasi 
Amalning ma„nosi 


Teng 
<> 

 
Tengmas 


Kichik 
<= 

 
Kichik yoki teng 


Katta 


99 
 
>= 

 
Katta yoki teng 
Ajratgichlar guruhini quyidagi belgilar tashqil qiladi: 
:= . 

 , 

 : 

 ; 

 ( 

 ) 

 [ 

 ] 

 { 

 } 

 ' 

 := 
Ajratgichlarning vazifalarini tilni o‘rganish davomida aniqlab boramiz. 
Xizmatchi  so‘zlar  guruhi  juda  keng,  shuning  uchun  bu  so‘zlarni  hammasini  birdaniga  yodlab, 
eslab qolish shart emas, balki ulardan foydalanish davomida ketma-ket eslab qolinaveradi: 
:=and 

 array 

 begin 

 case 

 const 

 div 

 do 

 downto 

 else 

 end 

 for 

 function 

 goto 

 if 

 in 

 label 

 mod 

 nil 

 not 

 of 

 or 

 packed 

 program | procedure 

 record 

 repeat 

 set 

 then 

 to 

 
type 

 until 

 var 

 while 

 with 
 
O p e r a t o r l a r  
Operator  tushunchasi  tilning  eng  asosiy  tushunchalaridan  biri  bo‘lib,  har  bir  operator  tilning 
yakunlangan jumlasi hisoblanadi va ma‗lumotlar tahlilining tugallangan bosqichini ifodalaydi. 
Operatorlarni  ikki  guruhga  ajratish  mumkin.  1-guruh  operatorlarining  tarkibida  boshqa 
operatorlar qatnashmaydi va bu operatorlarni asosiy operatorlar deb ataladi. Asosiy operatorlar jumlasiga 
quyidagi operatorlar kiradi: o‘zlashtirish operatori, protsedura operatori, o‘tish operatori, bo‘sh operator. 
2-guruh  operatorlarining  tarkibida  esa  boshqa  operatorlar  ham  qatnashib,  ular  tarkibiy  operatorlar  deb 
ataladi.  Ular  jumlasiga  quyidagi  operatorlar  kiradi:  tashqiliy  operator,  tanlov  operatori,  takrorlash 
operatori, ulash operatori. 
Masalani yechish algoritmida yuqoridagi ikki guruh operatorlarining ketma-ketligi cheklanmagan 
miqdorda qatnashishi mumkin. Bu ketma-ketlikdagi operatorlar o‘zaro ";" ajratish belgisi orqali ajratiladi, 
ya‗ni  dastur  matnining  yozuvi  alohida  operatorlarga  bo‘linadi.  Shunday  qilib,  S  orqali  ixtiyoriy  yozish 
mumkin  bo‘lgan  operatorni  belgilasak,  masala  yechilishining  algoritmi  quyidagi  ketma-ketlik  bo‘yicha 
ifodalanishi mumkin: 
S; S; ...;S. 
Operatorlarning  bu  ketma-ketligi  ularning  dasturda  yozilish  tartibi  bo‘yicha  bajariladi.  Shunday 
qilib,  operatorning  izdoshi  undan  keyin  yozilgan  operator  hisoblanadi.  Operatorlar  bajarilishining  bu 
tabiiy  ketma-ketligini  faqat  o‘tish  operatori  yordamida  buzish  mumkin.  Tarkibiy  operatorlarda  esa 
operatorlarning bajarilish tartibi o‘ziga xos qoidalar bilan aniqlanadi. 

Download 3,34 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   178   179   180   181   182   183   184   185   ...   225




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish