506
tugmasi bilan o`chiriladi, [Cancel] tugmasi bilan bekor qilinadi.
Mathcaddagi vektor va matritsa orqali quyida jadvalga keltirilgan amallarni
bajarish mumkin.
10.7-rasm. Mathcad matematik amallar
Amal
Yozilish
tugma
Vazifasi
Matritsani songa
ko‘paytirish
A•n
*
A ning har bir elementini n ga
ko‘paytiradi
Skalyar ko‘paytma
u•v
*
u va v ning uzunligi teng
Matritsali ko‘paytma
A•B
*
A ustunlar soni B qatorlar soniga
teng
Matritsani vektorga
ko‘paytirish
A•v
*
A ustunlar soni v ning satrlar
soniga teng bo‘lishi kerak
Matritsani songa bo‘lish
n
A
/
Har bir massiv elementi n ga
bo‘linadi
Vektor va matritsaning
yig‘indisi va ayirmasi
A+B, u+v
A-B, u-v
+
-
Massivlar bir xil satr va bir xil
ustunga ega bo‘lishi kerak
Skalyar yig‘indi
A+n
+
A ning har bir qiymatiga n
qo‘shiladi
Skalyar ayirma
A-n
-
A ning har bir qiymatidan n
ayiriladi
Ishorani almashtirish
-A
-
A ni –1 ga ko‘paytiradi
Matritsa darajasi
M
n
^
n-darajali kvadrat matritsa M
-1
, M
ga teskari matritsa
Vektor uzunligi
|v|
Shift+\
Vektor uzunlikni hisoblaydi
Determinant
|M|
Shift+\
Determinantni hisoblaydi
Transponirlash
A
T
Ctrl+1
Satr elementlarini ustun
elementlariga almashtiradi
Vektor ko‘paytma
Uxv
Ctrl+8
u va v lar uchun ko‘paytmani
hisoblaydi.
Yuqori daraja
A
Ctrl+6
Matritsaning n – ustuni
507
10.10-rasm. Vektor va matritsalar ustida amallar bajarish
Mathcadda vektor va matritsalarning ba`zi xususiyatlarini aniqlash va
ulardan foydalanish mumkin.
10.8-jadval. Funksiyalar
Funksiya nomi
Hosil bo‘ladi
rows(A)
satrlar soni
cols(A)
ustunlar soni
length(V)
vektorning elementlar soni
last(V)
vektor elementining oxirgi indeksi
max(A)
massivning eng katta elementi
min(A)
massivning eng kichik elementi
identity(n)
nxn birlik matritsa
Re(A)
Kompleks matritsa elementining aniq
qismiga tegishli massiv
Im(A)
Kompleks matritsaning mavhum qismiga
tegishli massiv
diag(v)
Vektorni matritsa diagonalida joylashtiradi
geninv(A)
Teskari matritsa
rref(A)
A matritsani bosqichli formasi
augment(A,B)
ketma-ket joylashtiradi. A va B ning satr
elementlari teng bo‘lishi kerak.
stack(A,B)
tagma-tag joylashtiradi. A va B ning ustun
elementlari teng bo‘lishi kerak.
508
Funksiya nomi
Hosil bo‘ladi
Submatrix(A,m,n,i,j)
A-matritsaning m…n satr va i…j ustun
elementlaridan iborat.
sort(V)
V- vektor elementlarini o‘sib borish
tartibida joylashtirish.
reverse(V)
V- vektor elementlarini kamayib borish
tartibida joylashtirish.
csort(M,n)
M-matritsa n-qator elementlarini saralsh
rsort(M,n)
M-matritsa n- ustun elementlarini saralash
Do'stlaringiz bilan baham: