Информатика

Kalkulyator dasturi. Windows OT yaratilgandan buyon kalkulyator dasturi 

takomillashtirib  kelinmoqda.  Windows  7  tizimining  Kalkulyator  dastur  juda 

ko`plab  amallarni  bajaradi.  Windowsning  oldingi  variantlarida  Kalkulyatorning 

ikki  xil  ko`rinishi  bor  edi.  Windows  7  tizimida  kalkulyatorning  «Обычный» 

oddiy,  «Инженерный»  injenerlik,  «Программист»  dasturlovchi,  «Статистика» 

statistik, «Преобразование  единиц» birliklarni  akslantirish,  «Вычисление  дате» 

vaqtlarni hisoblash, «Листы» turli hisoblar  kabi ko`rinishlari bor. Kalkulyatorning 

har  ko`rinishi  tanlanganga  uning  ko`rinishi  o`zgaradi.  Windows  7  tizimida 

kalkulyator  17  xonagacha  hisoblaydi  va  undan  kattalarini  1e+16  ko`rinishida 

taqdim etadi.  



   Oddiy kalkulyator – oddiy  matematik amalar ([+], [-], [*], [/]) bilan birga 

ildiz  olish  (

),  ishora  almashtirish  ( ),  sonning  teskarisini  topish  (

)ga 

o`xshash amallarni bajaradi. Masalan, 4 sonidan kvadrat ildiz olish uchun avval 4 

---

 

339 

sonini  yozamiz  va 

  tumasini  bosamiz.  Kalkulyator  ekranida  sqrt(4)=2  hosil 

bo`ladi. 



  Injenerlik  kalkulyator  –  oddiy  kalkulyator  amallari  bilan  birgalikda 

trigonometrik funksiyalar, 

, log, int, Mod kabi amallarni bajaradi. 

Masalan, int(9.3)=9, 5!=120 hosil bo`ladi. 



  Dasturchining  kalkulyatori  –  injenerlik  kalkulyatori  va  matematik  mantiq 

amallarini    va  4  ta  sanoq  sistemadagi  amallar,  natijalarni  xotiraga  olish  kabi 

amallarni bajaradi. Masalan, 101

(2)

+100

(2)

= ni bajarish uchun, avval bir tanlaniladi 

va 101+100 va enter yoki tenglik bosiladi va natija 1001 hosil bo`ladi 



  Statistik  kalkulyator  –  oddiy  kalkulyator  amallari  bilan  birga  sonlar 

massivining  yig`indisi,  o`rta  arifmetrigi,  kvadrat  yig`ingisi,  kvadrat  o`rta 

arifmetigini  hisoblash  kabi  amallarni  bajaradi.  Masalan,  (4,  5,  6,  8)  massivning 

yg`indisini  hisoblash  uchun  avval  lentaga  4,  5,  6  8  ni  kiritamiz  (add  yoki  enter 

orqali).   tugmasini bosamiz va ekranga 5,75 hosil bo`ladi 



  Birliklarni  akslantiruvchi  kalkulyator  –  birliklarni  o`lchash  imkoniyatini 

beradi. Bu kalkulyatorda [og`irlik], [vaqt], [bosim], [uzunlik], [bardoshlik], [hajm], 

[maydon],  [tezlik],  [temperatura],  [burchak],  [energiya]  larning  o`lchov  bikliklari 

bor  va  ularni  hisoblash  qulay.  Masalan,  1  litr  0.001  metr  kub,  10  sm 

3,937007874015748 dyum.