Информатика

5.15-jadval. MS DOS va WINDOWS rejimidagi murojaat operatorlari. 

---

 

285 

nomi 

Vazifasi 

S_IWRITE 

Faylga yozishga ro`xsat berish 

S_IREAD 

Fayldan o`qishga ro`xsat berish 

S_ IREAD\ S_WRITE 

O`qish va yozishga ro`xsat berish 

Ko`rsatilgan o`zgarmaslar sys katalogida joylashgan stat.h sarlavhali faylda 

saqlanadi.  Bu  faylni  qo`shish  #  include    direktivasi  orqali  amalga 

oshiriladi.  Agar  murojaat  huquqi  parametri  ko`rsatilmagan  bo`lsa,  faqat  fayldan 

o`qishga ro`xsat beriladi.  

Agar  biror  murojaat huquqi berilmagan bo`lsa o`rniga `_` belgisi  qo`yiladi. 

Agar  fayl  egasiga  hamma  huquqlar,  foydalanuvchi  guruhi  a`zolariga  o`qish  va 

bajarish,  boshqa  foydalanuvchilarga  faqat  bajarish  huquqi  berilgan  bo`lsa, 

murojaat  qatorini  quyidagicha  yozish  mumkin  rwxr-x—x.  Har  bir  `_`  simvol 

o`rniga 0 raqami, aks holda 1 raqami qo`yilib hosil bo`lgan sondagi o`ng tomondan 

boshlab  har  bir  uch  raqamini  sakkizlik  son  sifatida  yozilsa,  murojaat  huquqini 

belgilovchi  sakkizlik  butun  son  hosil  bo`ladi.  Yuqorida  hosil  qilingan  rwxr-x—x 

qatori  ikkilik  111101001  nihoyat  sakkizlik  0751  son  shaklida  yozilib  open  (  ) 

funksiyasida  murojaat  huquqi  parametri  sifatida  ko`rsatiladi.  Faylni  ochishga 

misollar: 

faylni o`qish uchun ochish: 

fd=open ( “ t.txt “ , O_RONLY) 

faylni o`qish va yozish uchun ochish: 

fd = open(“ t.txt “ , O_RDWR) 

faylni yangi ma`lumotlar yozish uchun ochish: 

fd = open(“ new.txt “ ,O_WRONLY_ |O-Creat| O_TRUNK, 0600) 

Sakkizlik o`zgarmas  0600  shaklida berilgan  murojaat  huquqi parametrining 

simvolli  ko`nishi  rw  bo`lib,  fayl  egasiga  o`qish  va  yozish  huquqi,  qolgan 

foydalanuvchilarga hech qanday huquq berilmaganligini bildiradi . Faylni ochishda 

kelib  chiqadigan  xato  turini  aniqlash  uchun  errno.h  sarlavhali  faylda  saqlanuvchi 

errno  o`zgaruvchisi  xizmat  qiladi.  Agar  bu  o`zgaruvchi  qiymati  shu  sarlavhali 

---

 

286 

faylda  saqlanuvchi  EEXIST  o`zgarmasiga  teng  bo`lsa,  ochilayotgan  fayl 

mavjudligini bildiradi.  

open()  funksiyasi  bitta  faylga  bir  necha  dasturlardan  murojaat  qilish 

imkonini  beradi.  Albatta  dasturlar  faylga  faqat  o`qish  rejimida  murojaat  qilishi 

mumkin.  Faylni  ochish  uchun  yana  Creat()  funksiyasi  mavjud  bo`lib  quyidagi 

open() funksiyasini chaqirishga mos keladi. 

Open ( fayl nomi, O_creat |O_TRUNK| O_WRONLY); 

Bu  funksiya  yangi  fayl  yaratadi  va  yozish  uchun  ochadi.  Quyi  darajada 

fayllarni  yopish  uchun  close  ()  funksiyasidan  foydalanish  lozim.  Bu  funksiya 

ko`rinishi quyidagichadir: 

Int close (fayl deskriptori); 

Funksiya muvoffaqiyatli bajarilganda 0 qaytaradi. Xato bo`lganda – 1.