O'ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O'RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
NIZOMIY NOMIDAGI TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI
INFORMATIKA KAFEDRASI
Informatika va raqamli texnologiyalar fanidan
1-laboratoriya ishi
1-kurs 101-guruh talabasi
Bajardi: Shaxriyor Baratov Tekshirdi: Ravshan Mallayev
Shaxsiy kompyuterning asosiy va qo’shimcha qurilmalari
Kompyuterning asosiy va qo’shimcha qurilmalari bilan oldin tanishib olamiz .
Asosiy qurilmalarga sistema bloki, monitor va klaviatura kiradi. Qo'shimcha qurilmalarga "sichqoncha" manipulyatori, printer, plotter, skaner, nurli pero va boshqalar misol bo'ladi.
B ular shaxsiy kompyuterning asosiy qurilmalari edi. Endi qo’shimcha qurilmalari bilan tanishib o’tamiz .
Sistema blok
Uning asosiy vazifasi turli ma’lumotlarni qayta ishlashdan iboratdir. Avallo shuni aytish lozimki, ko`pchilikning tushunchasida go`yoki biz kundalikda foydalanadigan faqat shaxsiy kompyuter bor, xolos. ... Sistema bloki – ShK asosini tashkil etuvchi qismi hisoblanib, unda kompyuterning asosiy qismlar joylashgan bo`ladi. Sistema bloki ichida joylashgan qurilmalar ichki qurilma, unga tashqi tomonidan ulanadigan qurilmalar tashqi qurilmalar deyiladi. Tashqi qo`shimcha qurilmalar ma’lumotni kiritish va chiqarish uchun xizmat qiladi.
Monitor
Kompyuter monitori(monitor) — grafik, matnli ma’lumotlarni ekranga chiqarib berish uchun xizmat qiladigan qurilmadir, ekranga chiqarish monitor displeyi orqali amalga oshiriladi. Raqamli signallar (0 va 1) videokarta orqali video signallarga aylantirilib, monitor orqali odamlar tushunadigan ko‘rinishda namoyon bo‘ladi. Bundan ko‘rinib turibdiki, monitor mashina va odam orasidagi bog‘lovchidir. ... Muayyan vazifalar uchun qanday monitör turini yaxshiroq baholashda, interfeysi amalga oshirishni aniqlash to'g'ri bo'ladi.
Klaviatura
Klaviatura foydalanuvchi uchun muhim qurilma bo’lib, uning yordamida ShK ga qiymatlar, buyruqdar va boshqarish tasirlari kiritiladi. Klavishalarga lotin va rus alfaviga harflari: unli raqamlar; matеmatik, grafik va maxsus xizmat bеlgilari; tinish bеlgilari; ba'zi buyruqlar, jadvallar nomlari bеlgilangan. ShK tipiga bog’liq ravishda klavishalarning vazifalari, ularning bеlgilanishi va joylashishi o’zgarib turishi mumkin.
Printer
Printer turli xil matnli hujjatlar, fotosuratlar yoki rasmlarni chop etish uchun mo'ljallangan. U simlar bilan tizim blokiga yoki noutbukga ulangan, shundan so'ng oddiy manipulyatsiyalar yordamida kerakli matnni istalgan vaqtda chop etishingiz mumkin. ... Ko'pgina kompyuter foydalanuvchilari ba'zan printerni ham sotib olishni xohlashadi. Qurilma juda qulay va kompyuter yoki noutbukning imkoniyatlarini sezilarli darajada kengaytiradi. Bu maktab o'quvchisi yoki talabasi uchun ajralmas yordamchiga aylanishi mumkin.
Modem
Modemning asosiy vazifasi raqamli signalni analogga va aksincha aylantirishdir. Modem - bu ikkita qurilmaning kombinatsiyasi - modulator va demodulyator . The modulator ma'lumotlar kompyuter tomonidan yuborilganda raqamli ma'lumotlarni analog ma'lumotlarga o'zgartiradi. The demodulyator analog ma'lumot signallarini kompyuter qabul qilganda raqamli ma'lumotlarga o'zgartiradi.
Projektor
Projektorlar-bu katta ekranga uzatiladigan yoki ularga Yuklangan ma'lumotlarni loyihalashtiradigan qurilmalar. Ular turli xil video yoki tasvirlarni ko'rishdan yoqimli tuyg'u yaratish uchun yaratilgan. Asosan, projektorlar ta'lim muassasalarida yoki ofislarda taqdimotni namoyish qilish uchun ishlatiladi, shuningdek, uy kinosi uchun ham qo'llanilishi mumkin.