KOMPYUTERNING MANTIQIY ISHLASH PRINSIPI
1) Mantiq fan sifatida shakillanishi kim bilan bo’g’liq? A yunon olimi Arastu (Aristotel) 2) Yunon olim Arastu qachon yashagan? A miloddan avvalgi IV asrda
Mantiq fanini shakillantira olgan Markaziy Osiyolik olim nomi?
Abu Nasr Forobiy
Hozirgi kunda mantiqning qanaqa yo’nalishlari mavjud?
3-ta: formal, dialektik va matematik
Formal mantiq bu … ?
static veqelikga oid bo’lib, tafakkur strukturasini fikrning aniq mazmuni va taraqqiyotidan chetlashgan holda, nisbatan mustaqil ravishda o’rganadi
Formal mantiq diqqat markazida nima yotadi? A muhokamani to’g’ri qurish bilan bog’liq qoida va mantiqiy amallar 7) Dialektik mantiq bu … ?
dinamik voqelikga oid bo’lib, tafakkurni uning mazmuni va shakli yaxlitligi hamda rivojlanishi orqali o’rganadi.
Matematik mantiq bu … ?
tafakkurni matematik usullar yordamida tadqiq etish.
Mantiq atamasi qanday ma’nolarni anglatadi ? A qadimgi yunoncha logikos – fikrlash ilmi, soz, fikr, mulohaza, nutq, aql
Tafakkur bu … ? A mantiqning o’rganish ob’ekti
Tafakkurning shakllari bu … ?
tushuncha, mulohaza va xulosa
Tafakkurning tushuncha shakli bu …?
ob’ekt va hodisaning asosiy xususiyatlari, umumiy va muhim belgilarni yaxlit holda ifodalovchi fikrlash shakli
Tafakkurning mulohaza shakli bu …? A ob’ekt va hodisalarning belgilari, xususiyatlari va ular o’rtasidagi munosabatlar haqida tasdiqlangan yoki rad etilgan fikrlash shakli 14) Tafakkurning xulosa shakli bu …? A tafakkurning bir yoki bir nechta hukmlardan yangi hukm, chiqarish mumkin bo’gan asosiy mantiqiy shakl. 15) Mulohaza bu - … ?
rost yoki yolg’onligi haqida fikr yuritish mumkin bo’lgan darak gap.
Mulohazalarni qanaqa shakllari mavjud?
2 ta: soda va murakkab
Sodda mulohaza bu - … ?
qismlarga ajratilmaydigan, biror shakl yoki usul bilan bog’lanmagan hamda faqat bitta holatni ifodalovchi mulohaza.
Murakkab mulohaza bu - … ?
soda mulohazalar ustida amallar bajarib hosil qilingan mulohazadir.
Mulohazalar qiymati nima bo’lishi mumkin?
rost yoki yolg’on (ha yoki yo’q, true yoki
false, T yoki F, 1 yoki 0)
Mantiqiy o;zgaruvchi bu - … ?
istalgan mulohazani anglatuvchi va rost yoki yolg’on qiymatni qabul qilishi mumkin
o’zgaruvchi
Mantiq algebrasi asoschisi kim? A Jorj Bul
Mantiq algebrasini hisoblash texnikasida qo’llash tadqiqotlarni kim o’tqazgan ? A Klod Shenon
Mantiqda matematik amallardan foydalanish g’oyasi kimga tegishli? A Jorj Bul
Qanaqa mantiqiy amallarni bilasiz? A konyunksiya, disyunksiya, inversiya, implikatsiya va ekviavalensiya.
Konyunksiya amali bu - … ?
Ikkita A va B soda mulohazalar bir paytda rost bo’lgandagina rost bo’ladigan yangi murakkab mulohaza.
Konyunksiya amali bu - … ? A mantiqiy ko’paytirish
Konyunksiya so’z ma’nosi ? A lotin tilida conjunctio - bog’layman 28) Konyunksiya amali qaysi belgilar yordamida aniqlanadi ?
A va B, A and B, A&B, A B, A B, A B
29) Disyunksiya amali bu - … ?
A Ikkita A va B soda mulohazalar kamida bittasi rost bo’lganda rost, qolgan holatlarda yo’lg’on bo’ladigan yangi murakkab mulohaza. 30) Disyunksiya amali bu - … ? A mantiqiy qo’shish
31) Disyunksiya so’z ma’nosi ?
A lotin tilida disjunctio – farqlayman, ajrataman 32) Disyunksiya amali qaysi belgilar yordamida aniqlanadi ?
A A yoki B, A or B, A+B, A B, A B 33) Inversiya amali bu - … ?
A A soda mulohazani qiymati rost bo’lganda yolg’on va aksincha yolg’on bo’lganda rost qiymatga o’zgartira oladigan mulohaza. 34) Inversiya amali bu - … ? A mantiqiy inkor 35) Inversiya so’z ma’nosi ? A lotin tilida inversion – to’ntaraman
36) Inversiya amali qaysi belgilar yordamida aniqlanadi?
A A emas, not A , A, Ā 37) Implikatsiya amali bu - … ?
A faqat A mulohaza rost va B mulohaza yolg’on bo’lgandagina yolg’on, qolgan holatlarda rost bo’ladigan yangi murakkab mulohaza.
Implikatsiya amali qaysi belgilar yordamida aniqlanadi?
A => B, A - > B
Ekvivaletsiya amali bu - … ?
A va B mulohazalar bir vaqtda rost yoki yolg’on bo’lgandagina rost, qolgan holatlarda yolg’on bo’ladigan yangi murakkab mulohaza. 40) Ekvivaletsiya amali qaysi belgilar yordamida aniqlanadi?
A A <=> B, A < - > B 41) Mantiqiy formula bu - …?
A ma’lum tartibda mantiqiy amallar bilan bog’langan soda mantiqiy mulohazalardan hosil qilingan murakkab mulohaza 42) Mantiqiy murakkab ifodalarda mantiqiy amallar bajarish ketma-ketligi?
A teng ko’chli amallar chapdan-o’ngga qarab 1) inversiya 2) qavslar 3) konyunksiya 4) dizyunksiya 5) implikatsiay 6) ekvivalentsiya 43) Mantiqiy formulalar nima yordamida izohlanadi? A rostlik jadvali
Rostlik jadvalida qanaqa belgilardan foydalaniladi? A mantiqiy amallar belgilari va 1 yoki 0
qiymatlar
Mulohazalar algebrasi bu - … ? A mulohazalar to’plami va undagi bajariladigan barcha mantiqiy amallar
Mantiqiy ifodaning rostlik jadvalini tuzish ketmaketligi?
1) o’zgaruvchilar soni 2) amallar soni 3) amallarni bajarilish tartibi 4) jadvaldagi ustunlar soni 5) jadvalni birinchi sarlavha satrini to’ldirish 6) jadvaldagi satrlar soni 7) o’zgaruvchilar ustunlari ikkilik raqamlar bilan to’ldiriladi 8) mantiqiy amallar ustunlari
bajarilib to’ldiriladi
Diskret (raqamli) qurilma bu - … ?
Ikkilik signallarni qayta ishlovchi qurilma
Mantiqiy element bu - … ?
Diskret qurilma ikkilik signallarni qayta ishlab ular ustidan muayyan mantiqiy amallarni bararish uchun mo’ljallangan element
Mantiqiy elementlarga asoslangan qurilmalar? A kompyuter, mobil texnika
Mantiqiy sxema bu - … ?
Diskret (raqamli) qurilmalarining ishlashini tavsiflovchi har qanday mantiqiy funksiyani
bajaradigan elektron qurilma
Mantiqiy sxema kirishidagi signal – bu …? A argument
Mantiqiy sxema chiqishidagi signal – bu …? A argumentning funksiyasi 53) Mantiqiy o’zgaruvchi bu…?
Faqat 0 yoki 1 qiymatni qabul qiluvchi element
Mantiqiy funksiya bu … ?
Faqat mantiqiy o’zgaruvchilarni qabul
qiluvchi funksiya
Konyunktor bu - …?
VA – mos tushish mantiqiy sxemasi 56) Dizyunktor bu - …?
A YOKI – yig’uvchi mantiqiy sxemasi 57) Invertor bu - …?
A EMAS – inkor qilish mantiqiy sxemasi
Do'stlaringiz bilan baham: |