İnformasiya-kommunikasiya texnologiyalarının mahiyyəti və fənnin predmeti

23. Windows ƏS haqqında ümumi məlumat.
Windows əməliyyat sistemi bu gün fərdi kompüterlərdə ən çox istifadə edilən bir sistemdir. Sistemin çox yayılmasının səbəbi imkanlarının genişliyi və istifadəsi üçün rahat işləmə imkanı yaratması, yəni rahat qrafiki interfeysli, çoxməsələli əməliyyat sistemidir. Microsoft Windows 2000 Professional – stolüstü və mobil kompüterlər üçün nəzərdə tutulan baza əməliyyat sistemidir; Microsoft Windows Server – çoxməqsədli yeni nəsil şəbəkə əməliyyat sistemidir; Microsoft Windows Advanced Server –server əməliyyat sistemi olmaqla klasterli sistemlərin yaradılmasına və böyük tutumlu verilənlər bazasının səmərəli quraşdırılmasına imkan verir; Microsoft Windows Data Center Server – yeni, olduqca güclü server əməliyyat sistemidir.
24. Windows ƏS- nin təyinatı və əsas xüsusiyyətləri.
Windows əməliyyat sistemlərini əsasan iki qrupa bölmək olar: - Fərdi kompüterdə istifadə üçün; - Lokal və qlobal şəbəkədə istifadə üçün. Windows-un üstün cəhətləri: - proqramın xarici qurğulardan asılı olması; -əməli yaddaşın daha səmərəli istifadəsi. Windows-un çatışmayan çəhətləri: 1)Windows-un əsas mənfi cəhəti ondan ibarətdir ki, müsbət cəhətləri əldə etmək üçün aparat təminatına düşən yükü çoxaltmaq lazımdır.2) DOS-a nisbətən istənilən məsələnin həllinə vaxtı çox sərf etməsidir. 3)Windows əslində çoxməsələli sistem deyil: a) Bir məsələnin həlli üçün lazım olan proqram bütün Windows proqramlarından asılı olur; b) Əməli və disk yaddaşın böyük tutuma malik olmasına baxmayaraq, Windows 3-4 sayda proqramı eyni vaxtda həll edə bilmir; 4) İstənilən proqramın xarici qurğularla işləməsi birbaşa Windows-da həyata keçirilir, bəzi hallarda isə xarici qurğularla intensiv işləyən proqramlar üçün bu hal qəbuledilməzdir. Windows sisteminin əsas obyektləri: fayl, qovluq, qısayol.
25.Windows ƏS- nin pəncərələri ilə iş
Yeni qrafiki istifadəçi interfeysin əsasını yaxşı təşkil olunmuş pəncərələr sistemi təşkil edir. Pəncərə - monitorun ekranında haşiyələnmiş düzbucaqlı oblastdır,burada,sənədlər,məlumatlar yerləşir. əncərənin bir neçə tipi var: tətbiqi proqramlar pəncərəsi, sənəd pəncərəsi, dialoq pəncərəsi. 1)Tətbiqi proqramlar və sənədlər pəncərəsi İxtiyari tətbiqi proqramlar pəncərəsinin standart elementlərinə aĢağıdakılar daxildir: • İşçi sahə - burada yaradılan sənəd yerləşir.Bu sənəd həm ekranı tuta bilər, həm də nişan halına salına bilər; • Idarəedici (əsas) menyu; • Funksional təyinatına görə ,birləşdirilmiş qrup əmrlərdən ibarət əsas menyudan aşağıda yerləşən menyu; • Alətlər paneli; • Pəncərənin başlığı; • Sistem menyusunun pəncərəsi- bunun vasitəsi ilə pəncərələr ölçüsünü və onun yerini dəyişdirən əmrlərin çağrılması; • Sistem menyusunun əmrləri:bükmə,genişləndirmə,bağlama düymələri; • Sətrin vəziyyəti- tətbiqi proqramların işləməsi rejimi haqqında məlumatı əks etdirir. 2)DiALOQ PƏNCƏRƏSi. Bu pəncərə vasitəsi ilə əməliyyat sistemi və tətbiqi proqramın parametrləri sazlanır, həmçinin iş prosesi zamanı lazım olan məlumatlar ekrana çıxardılır.Bura daxildir: • Əmrlər düyməsi.Düzbucaqlı şəklində olur və onlar üzərində yazılmış əmrləri yerinə yetirmək üçündür; • Seçilmə düyməsi.Dairə şəklində olur və mümkün olan variantlardan birinin seçilməsinə şərait yaradır; • Çevricilər (bayraqlar)- Kvadrat formasında olub,istənilən rejimi qoşmaq və yaxud qoşmamaq üçün istifadə olunur; • Siyahılar sahəsi; • Mətn sahəsi – rəqəm verilənləri və ya mətnin daxil edilməsi ; • İlkin baxış pəncərəsi- burada obyekt – sənəd əks olunur. 3)Sənəd pəncərəsi tətbiqi proqramlar pəncərəsinin daxilində qurulur.Öz quruluşuna görə tətbiqi proqramlar pəncərəsini xatırladır.Bura daxildir: • Işçi sahə- burada tətbiqi proqramların köməyi ilə sənəd yaradılır; • Sənəd pəncərəsinin başlığı- burada onun adı əks olunur; • Sistem menyusunun düymələri .