Informaciyalíq texnologiyalarí HÁm kommunikaciyalarín rawajlandíRÍw ministrligi

ÓZBEKISTAN RESPUBLIKASÍ
INFORMACIYALÍQ TEXNOLOGIYALARÍ HÁM KOMMUNIKACIYALARÍN RAWAJLANDÍRÍW MINISTRLIGI

MUXAMMED AL-XOREZMIY ATÍNDAG’Í

TASHKENT INFORMACIYALÍQ TEXNOLOGIYALARÍ UNIVERSITETI NÓKIS FILIALÍ

“TELEKOMMUNIKACIYA TEXNOLOGIYALARÍ HÁM KÁSIPLIK TÁLIM”

fakulteti

“KA’SIPLIK TA’LIM” bag’darı

3-kurs studenti Jaksilikov Islambektin'
“Metrologiya.Standartlastırıw hám sertifikatlastırıwg’a kirisiw”
páninen


ÓZ-BETINSHE JUMÍSÍ
Tema: Sertifikatlastırıw sxemalarınıń orınlaw basqıshları .
Tayarlag’an _____________ I.Jaksilikov


Qabıllag’an _____________ acc.S.Kaipnazarov
Nókis-2021
Sertifikatlastırıw sxemalarınıń orınlaw basqıshları.


Reje:

I. Kirisiw
II. Tiykarg’ı bólim
2.1 " Metrologiya tuwrısında" gi nızamnıń tiykarg’ı principlerı
2.2 Sertifikatlastırıw sxemaları orınlaw basqıshları
III. Juwmaqlaw
IV. Paydalanılg’an ádebiyatlar


I. Kirisiw
Metrologiya — ólshew usılları hám quralları haqqındag’ı pán bolıp, standartlastırıw jumısların orınlawda tiykar wazıypasın oteydi. Metrologiya - páni usınıs etken ol yamasa bul usıl standartlarda tiykar etip qabıl etiledi hám de ámeliyatqa nátiyjeni ámelde qollanıw etiledi.
Bul qóllanba qurılıs bag’darı boyınsha oqıytug’ın studentlerge qurılısda metrologiya, standartlastırıw hám sapa qadag’alawı boyınsha saboq beredi, hám de odan qurılıs salasında isleytug’ın bakalavr, magistr hám basqa qánigeler de paydalanıwları múmkin.
Joybarlanıp atırg’an apparattıń esaplaw sxemasın anıqlawtırıw hám waqtın esaplaw modelin túp jag’dayg’a maksimal dárejede jaqınlastırıw, apparatlardıń haqıyqıy jumısın tájiriybelik sınap kóriw arqalı ámelge asıriladı.
Tájiriybe nátiyjeleri apparattıń fizikalıq jag’dayı haqqında tolıq oyda sawlelendiriw payda etiw imkaniyatın beredi, bul bolsa óz gezeginde esaplaw nátiyjesin tańlawda jol qoyılatug’ın ápiwayılastırıwlardıń tıyanaqlı bolıwın támiyinleydi. Sonday etip, materiallardıń konstruksion ózgesheliklerin hám esaplaw modelin obiekttiń real jumıs penenjag’dayına qaysı dárejede sáykes keliwin tek tájiriybe jolı menen anıqlaw múmkin. Biraq eksperimental izertlewlerdiń áhmiyeti sonıń ózi menen shegaralanıp qalmaydı. Jańa qurılıs qurib bitkazilgach, yamasa ámeldegi qurılıs remontlanıp onıń apparatları kúshaytirilgandan keyin, ishootning júk kóteriw qábliyeti, yag’nıy onıń bekkemligi hám ústinligi sınaqtan ótkeriledi. Bul jóneliste alıp barılatug’ın tájiriybelik izertlewler de xalıq xojalıg’ında óziniń zárúrli ornına iye. Mısalı,jer silkiniwde ziyanlang’an ımaratlardı remontlagandan keyin, remont jumıslarınıń sapasına sınap kóriw jolı menen baha beriledi. Danıqlı arxitektura yodgoriiklarni saqlap qalıw hám olardı keleshek áwladlarg’a jetkiziw sheshiwshi orındı iyeleydi.
Sapa qadag’alawınıń tiykarın bolsa tájiriybe-sınap kóriw jumısları quraydı. Bunda qadag’alaw obiekti ónim yamasa texnologiyalıq process penenbolıwı múmkin. Standartlastırıw atqarılatug’ın islerdi málim nızam hám qag’ıydalar tiykarında tártipke salıp turatug’ın keń bir tarawdıń bolıp, xalıq xojalıg’ınıń túrli iskerlik tarawılarında óziniń anıq jónelis hám obiektlerine iye. Mısalı, qurılıs salasında konstruksiya hám imaratlardı esaplaw hám proektlestiriw metodları, material hám buyımlarg’a qoyılatug’ın talaplar, sınap kóriw usılları hám ólshew jumısları sıyaqlılar standartlastırıw obiektleri esaplanadı. Ornatılg’an standartlar tiykarında ámelge asırılg’an jumıslarda palapartishlik, nouyg'unlik hám tártipsizlik bolmaydı.