Infeksion jaroyonning yuzaga kelishi va rivojlanishida makroorganizm. Tashqi muxit va ijtimoiy sharoitlarning axamiyati

 
LABORATORIYA IShI 2 
 
A. Turli darajada suyultirish usuli bilan antibiotiklarning aktivligini aniqlash. 
B. Antibiotiklarni aktivligini aniqlash. 
C. Bu usulda suyuq muhitda titrlash uchun bir nechta probirkalar olinib, ozuqa muhiti qo’yib 
chiqiladi(34-rasm). Preparat necha marta suyultirilgan bo’lsa, shuncha probirka olinadi. 1-
probirkaga muayyan miqdordagi antibiotik eritmasini solib, aralashtiriladi va birinchi probirkadan 
bir miqdor aralashmani olib ikkinchi probirkaga solinadi. Yana aralashtirib, xuddi avvalgiday 
ikkinchisiga, uchinchisiga solib aralashtiriladi. Tarkibida antibiotik mavjud bo’lgan oxirgi 
probirkadan ham huddi o’shancha miqdor aralashma to’kib tashlanadi va shu tariqa barcha 
probirkalardagi suyuqlik miqdori bir xil qoladi. Probirkalardan bittasi control vazifasini bajargani 
uchun unga antibiotik solinmaydi. Ichida turli darajada suyultirilgan antibiotik bo’lgan 
probirkalarga test-kultura tortmasidan solinadi. Kontrol probirkaga ham test-kultura ekmasi 
solinadi. probirkalar yaxshilab chayqatiladi va 37 C haroratli termostatda 18-20 soat saqlanadi. 
Suyultirilayotgan antibiotik ko’paytmasi odatda 2 ga teng bo’ladi, buning uchun probirkalarga, 
masalan, 1 ml dan bulyon quyib chiqiladi 1-probirkaga 1ml antibiotik eritmasi solinadi va 1ml 
miqdordagi aralashma probirkadan probirkaga olib solinaveradi. Shunda preparat aktivligini 
bildiradigan aniqlik belgisi 50% ni tashkil etadi. Antibiotik yanada suyultirib aniqlik darajasini 
yanada oshirish mumkin.
Bundan tashqari suyultirish usuli qattiq ozuqa muhitida ham olib boriladi. Buning uchun avval 
ko’p darajali suyultirilgan antibiotik eritmasi tayyorlanadi, probirkaga suyuq agardan 4ml solinadi 
va 45-50 C gacha sovutiladi va antibiotic eritmasidan 1ml miqdorda har bir probirkaga qo’shiladi. 

146 

Probirkalar agar qotguncha saqlanadi va ilmoq yordamida qattiq ozuqa muhitining ustiga test-
kultura ekiladi. 
Preparatlarning bakterisid ta’sirini aniqlash maqsadida mikroorganizmlar o’sishi kuzatilmagan 
probirkalarning barchasidan namuna olib GPA ga qayta ekiladi. Mikrob hujayralari tarkibiga 
singib ketib hatto yangi ozuqa muhitida ham ularning o’sishiga qarshilik ko’rsatadigan chidamli 
antimikrob moddalar uchun tegishli neytralizatorlar qo’llaniladi.
A.