Индустриал иқтисодиётнинг умумий асослари 1-мавзу. «Индустриал иқтисодиёт» фанига кириш

1.2. «Саноат иқтисодиёти» фаннинг предмети ва бошқа фанлар билан боғлиқлиги
“Саноат иқтисодиёти“ фани бир қатор иқтисодий фанлар билан чамбарчас боғланган. Улар жумласига Экономикс, Иқтисодий назария, Макро ва Микроиқтисодиёт, Статистика, айниқса Иқтисодий статистика, Меҳнат иқтисоди, Маркетинг, Менежмент, Бухгалтерия ҳисоби ва аудит, Молия-кредит ва Бозор иқтисодиёти ва бошқа бир қатор фанлар киради.
“Саноат иқтисодиёти“ курси “Корхона иқтисоди“ фани билан чамбарчас боғлиқдир. Бундай боғлиқлик саноат ва унинг алоҳида тармоқларининг моддий-техника ва меҳнат салоҳиятидан тўла-тўкис фойдаланиш имкониятларини қидириб топиш учун меҳнат жамоасига иқтисодий таъсир кўрсатишнинг янгидан-янги усулларини топишда маҳорат ва ишнинг кўзини билишга ёрдам беради.
“Саноат иқтисодиёти“ фанининг предмети деганда жамиятнинг объектив иқтисодий қонунлари ва зарурий қоидаларининг шу соҳада намоён бўлиш шаклларини, саноат маҳсулоти ишлаб чиқариш жараёнида жонли ва буюмлашган меҳнатнинг энг оптимал харажатлари асосида энг яхши натижаларга эришишни таъминлаб берадиган шарт-шароитлар ва омилларни ўрганиш тушунилади.


1.3.«Саноат иқтисодиёти» фаннинг ўрганиш методологияси ва усуллари
Илм-фан методологияси дейилганда, уни билиш ва ўрганиш фаолиятининг шакллари ва усуллари мажмуаси тушунилади. Шу фан бўйича масалани ўртага ташлаш, тадқиқот мавзуси ва илмий назарияни шакллантириш, шунингдек, аниқланган натижанинг ҳақиқийлиги, яъни ўрганилаётган объектга мувофиқлиги жиҳатидан текшириш методологияни қўллашнинг энг муҳим томони ҳисобланади. Демак, методология – бу тадқиқот ёки билиш, англаш йўли, воқеликни амалий ва назарий ўзлаштириш усуллари мажмуасидир.
“Саноат иқтисодиёти“ фанининг назарий, методологик асосини саноатнинг вужудга келиши ва ривожланиш муаммолари бўйича ҳозирги назария, ўзбек эли ва хорижий мамлакатлар иқтисодчиларининг илмий асарлари, Ўзбекистон Давлатининг қонун-қоидалари, Республика Президентининг фармонлари ташкил этади.
“Саноат иқтисодиёти“ фани ва илмининг барча муаммоларини ўрганишда унга тарихий ёндашиш керак. Айниқса гуманитар фанлар масаласида энг ишонарли нарса – бу асосий тарихий боғланишни унутмасликдир. Ҳар бир масалага тарихдаги маълум ҳодиса қандай пайдо бўлганлиги, бу ҳодиса ўз ривожланишида қандай босқичлардан ўтганлиги нуқтаи назаридан қараб ана шу ривожланиш, тараққиёт қандай бўлиб рўй берганлигига эътибор қаратиш зарур.
“Саноат иқтисодиёти“ фанининг энг муҳим муаммоларини ўрганишда қуйидаги бир қатор аниқ усуллардан фойдаланилади. Булар жумласига мушоҳада, абстракт тафаккур, индукция ва дедукция, анализ ва синтез, монографик усул, статистик усуллар (сифат ва миқдор, индекс, гуруҳлаш, баланслик ва у билан боғлиқ бўлган норматив усул, эҳтимоллар), иқтисодий математик моделлаштириш, оптималлаштириш, мувозанатни аниқлаш, “Мозговая атака“, тажрибавий усуллар киради.

Назорат ва муҳокама учун саволлар

1. 
   “Саноат иқтисодиёти“ фани нима учун ўқитилади?
   
2. 
   Бу фаннинг объекти деганда нималарни тушунасиз?
   
3. 
   Ушбу фан ёрдами билан қандай қонунлар ва қонуниятлар ўрганилади?
   
4. 
   Ушбу курсни ўрганишда қандай усуллардан фойдаланилади?
   
5. 
   “Саноат иқтисодиёти“ фани қандай фанлар билан чамбарчас боғлиқ?