Industrial iqtisodiyot

7. Milliy va jahon baholari.
Alohida tovarning baynalmilal xarajatlari. 
Bunda jahon bozoridagi talab va taklif nisbati hisobga olinadi. 
8. Standart baholar.
Xaridor cho‘ntagidagi pulga qarab, ma’lum 
davrgacha o‘zgarmaydigan qat’iy standart narxlar qo‘llaniladi. 
9. Preyskurant baholar.
Bu baholar sotuvchi uchun mo‘ljal baho, 
xaridor uchun bildirishlik yoki ma’lumot baho hisoblanadi. 
Ishlab chiqargan mahsulotni sotish uchun muzokaralarga tayyorgarlik 
ko‘rish mobaynida tadbirkor eng avvalo, o‘zi uchun maqbul bo‘lgan baho 
ko‘rsatkichlarini aniqlashga harakat qiladi. Shu maqsadda u bahoni uchga 
ajratadi. Ya’ni maksimal (eng yuqori), minimal (eng past) va obyektiv baho. 
Maksimal baho - (sotuvchi nuqtai nazaridan) - bu muzokaralarni shu 
bahodan boshlash mumkin bo‘lgan ko‘rsatkichidir. 
Minimal baho - (qo‘shilishi mumkin bo‘lgan eng past baho) - bu tovar 
narxining shunday ko‘rsatkichiki, tadbirkor muzokaralar davomida undan 
tushmaslikka harakat qiladi. 
Obyektiv baho - bu tarkibida o‘rtacha sifat ko‘rsatkichlariga ega 
bo‘lgan u yoki bu tovarning o‘rtacha bahosidir. 
Bahoning iqtisodiyotdagi o‘rni beqiyos katta bo‘lganidan uning har bir 
turidan oqilona foydalanish tadbirkorlik uchun muhim ahamiyatga ega. Shu 
sababli korxonalar va firmalar narx, belgilashga katta e’tibor beradilar. Ular 
o‘zlarining narx strategiyasini ishlab chiqishda quyidagi maqsadlarni 
ko‘zlaydilar: 
- 
tovar sotishni ko‘paytirish; 
- 
ko‘proq foyda olish; 
- 
o‘rnini muayyan mavqeini saqlab qolish. 
Tovar sotishni ko‘paytirishdan uch natija kutiladi: a) tovar sotishni 
ko‘paytirish orqali bozorda o‘z hissasini oshirish, imkon bo‘lganda bozorni 
o‘z nazoratiga olish; b) har bir tovarni (tovar birligini) sotishdan tushadigan 
foydaning kamayishiga rozi bo‘lgan holda tovarlarni ko‘plab sotish orqali 
keladigan yalpi foydani oshirish; v) tovarni ko‘p sotish natijasida uning 
hajmiga nisbatan savdo-sotiq xarajatlarini qisqartirish. 
Bozordan raqiblarni surib chiqarib, o‘z mavqeini mustahkamlash uchun 
firmalar maxsus narx qo‘llaydilar, uni