Industrial iqtisodiyot

 
11.2. Sanoatda xomashyo bazasini kengaytirish uchun geologiya-kidiruv 
ishlari va tabiiy boyliklarni urganishning axamiyati. 
Mineral xom ashyo - konlardan qazib chiqariluvchi turli foydali qazilmalardir. 
O’zbekistonning yer qa’ri foydali qazilma turlariga juda boy. Hozirgacha 
saqlangan ko’xna konlar va ularning qoldiqlari O’zbekison hududida konchilik 
qadimdan rivojlanganidan dalolat beradi
13
. 
Hozirgi kungacha mamlakatda 3000 dan ortiq foydali qazilma koni aniqlangan 
bo’lib, ularning 1100 tasi qazib olishga tayyor, xususan olganda, ularning 50tasi asl, 
41tasi rangli, nodir radioaktiv va qora metallar, 187tasi yoqilg’i-energetika, 19tasi 
kon-kimyo, 45tasi konchilik xom ashyosi, shuningdeq qurilish materiallari, er osti 
suvlari va boshqa foydali qazilma konlaridan iborat
1
. 
O’zbekiston er osti boyliklari istiqboli juda ulkan. Respublika hududining faqat 
20-25% maydonida geologik qidiruv ishlari olib borilgan. 
O’zbekiston xududida sanoat ahamiyatiga ega 90 ga yaqin neftь konlari 
ochilgan bo’lib, ulardan 36 tasi neftь, 24 tasi neftь-gaz va gaz-neftь, 26 tasi neftь-
gaz kondensat konlari toifasiga kiradi. Mamalakatda neftь va gaz Farg’ona, 
Surxondaryo, Hisor, Buxoro, XIVa va Orol-Ustyurt regionlarida topilgan. 
Asl metallarga oltin, kumush, ruteniy, radiy palladiy, osmiy, iridiy va platinalar 
kiradi. O’zbekistonda shulardan faqat oltin va kumush toza holda qazib olinadi, 
boshqalari esa turli rudalardan ajratib olinadi. 
Aniqlangan oltin zahiralari bo’yicha O’zbekiston jahonda to’rtinchi, qazib 
olish darajasi bo’yicha to’qqizinchi o’rinda turadi. Bu erda oltinning 50 dan ortiq 
konlari qidirib topilgan. Uning asosiy zahiralari Markaziy Qizilqumdagi Muruntov