Industrial iqtisodiyot

Modernizatsiyalash
– bu barcha voqea, hodisa va jarayonlarni, jumladan 
ishlab chiqarishni zamonaviy talabga moslab o’zgartirish, ya’ni zamonaviylashtirish 
va yashartirishdir. Modernizatsiya (franso’zcha modernisation, moderne – yangi, 
zamonaviy) jamiyat hayot faoliyatining barcha sohalarida kechadigan murakkab 
global jarayon bo’lib hisoblanadi.
Modernizatsiyalashning bosh maqsadi – amaldagi ishlab chiqarish apparatini 
fan-texnika taraqqiyoti talablariga muvofiqlashtirish, asbob-uskunalar va 
xodimlarning mehnat unumdorligini oshirish, ishlab chiqarilayotgan mahsulot 
hajmini ko’paytirish, ishlab chiqarilayotgan mahsulot sifati va raqobatbardoshligini 
oshirish, mehnat sharoitlarini maksimal darajada yaxshilash, ishlab chiqarish 
xarajatlarini kamaytirishdan iborat
7
. 
7
Махмудов Э., Рахмонова Ф. Модернизация – стратегический курс страны / Деловой партнер. 8-14 ноября, 
2012 г. 

---

Sanoat ishlab chiqarishini modernizatsiyalashning bir qator asosiy yo’nalishlari 
va instrumentlari mavjud. Ularni 6-chizmada ko’rish mumkin. 
Keyingi 20 yil ichida sanoat ishlab chiqarishini modernizatsiyalash tufayli 
sanoat korxonalarining bino va inshoatlari rekonstruktsiya qilindi. Eskirgan 
mashina-mexanizmlar, asbob – uskunalar, o’zatuvchi qurilmalar, agregat va 
apparatlar, transport vositalari va boshqa asosiy fondlar yangilari bilan almashtirildi. 
Mahalliy resurslarga asoslangan innavatsion texnologiyalar joriy etildi, 
tayyorlanayotgan mahsulotlarning nomenklaturasi va assortimenti kengaytirildi. 
Ekologik toza mahsulotlar ishlab chiqarish bo’yicha bir qator chora-tadbirlar amalga 
oshirildi. Ishlab chiqarish xarajatlarini kamaytirish va resurslarni tejash tizimi 
yo’zaga keldi. Sifatni boshqarish tizimi, standartlash va sertifikatlash muammolari 
oqilona hal etildi. Mustaqillik davrida ishlab chiqarishni modernizatsiyalash, texnik 
va texnologik jihatdan qayta qurishga bir necha trilion kapital mablag’ sarflandi. 
6-chizma. Ishlab chiqarishni modernizatsiyalashning asosiy yo’nalishlari va 
instrumentlari. 
Barqaror iqtisodiy rivojlanishni o’zluksiz ta’minlash uchun, ishlab chiqarishini 
zamonaviy talab va didga moslab yashartirish uchun sanoat ishlab chiqarishni 
modernizatsiyalash, texnik va texnologik qayta jihozlash ishlarini yanada 
jadallashtirish kerak bo’ladi. SHularni nazarda tutgan holda O’zbekiston xukumati 
2009-2014 yillarda ishlab chiqarishni modernizatsiya qilish, texnik va texnologik 
qayta jihozlash bo’yicha eng muhim loyihalarni amalga oshirish dasturini ishlab