Ҳиндистонда демократиянинг ривожланиш хусусиятлари

 

 

1.2. Demokratik siyosiy tizim shakllari va prinsiplari 

 

 

Siyosatshunoslik  fani  doirasida  bugungi  kunda  demokratik  davlat 

boshqaruvi,  demokratik  siyosiy  tizim  shakllari  va  prinsiplarini  ilmiy  tadqiq  etish 

davomida bir qator nazariy yondoshuvlar shakllanganligini kuzatish mumkin.  

Siyosiy tizim va siyosiy demokratik jamiyat siyosiy hayotida o‘zaro bog‘liq 

bo‘lgan  siyosiy  hodisalardir.  Ularni  bir-biridan  ajratib  bo‘lmaydi.  Siyosiy  tizim 

demokratiyaga  qanchalik  ta’sir  etsa,  demokratiya  ham  siyosiy  tizimning 

rivojlanishiga  shunchalik  kuchli  ta’sir  qiladi

1

.  Olim  Jozep  Shumpeter 

ta’kidlaganidek, “demokratiya siyosiy metod bo‘lib, siyosiy-huquqiy va ma’muriy 

qarorlar  qabul  qilishning  muayyan  bir  institusional  tashkiliy  jihati  hisoblanadi”

2

. 

Shuningdek,  olim  Robert  Dal  ham  o‘z  ilmiy  qarashlarida  demokratik  boshqaruv 

shaklini yoqlab chiqqan va uning ijobiy jihatlarini tizimli holda talqin etgan

3

.  

Hozirda  demokratiyaning  zamonaviy  modellari  mavjud  bo‘lib,  ilmiy 

adabiyotlarda  demokratiyaning  3  asosiy  zamonaviy  modeli  keltiriladi:  liberal, 

identitar, plyuralistik.