Имо-ишоралар сири

3-қоида 
«Мен сизни ҳурмат қиламан» 
категорияси ишораларини
англаб олиш
Ҳурмат-эҳтиромни ифодаловчи имо- 
ишоралар унчалик кўп эмас. Сизга би-
рон ким қандай муносабатда эканлигини 
аниқлаш учун, у сиз билан қандай сўра-
шишига эътибор қаратинг. Қўл бериб 
сўрашиш – жуда қадимий анъана бўлиб, 
авваллари фақат таомил маъносинигина, 
келган инсон билан саломлашишнигина 
билдирмаган, балки инсонлар бир-бири-
нинг ҳузурига ғараз ниятларсиз, қурол- 
яроғсиз келганини ифодалаган. Ҳозирга 
келиб бу таомил бошқа маънолар билан 
кенгайган. Сизга ҳурмати бўлган инсон 
сиздан аввал ёки сиз билан бир пайтда 
қўл чўзади. У дарҳол қўлини қайтариб 
олишга ҳаракат қилмайди: ҳурмат-из-
затли қўл бериб сўрашиш узоқроқ да-
вом этади. Қўл чўзиб узатилган, зинҳор 
Ҳурмат – бутун умр 
қозонилиши лозим бўлган 
ўзаро инсоний муносабатлар 
омилларидан биридир. Инсоннинг 
ҳурмат-эҳтироми ростакам 
ёки ёлғондакам эканини аниқлаш 
осон кечмайди. У сизга чин 
кўнгилдан қўл чўзмоқдами 
ёки одатга айланган анъана 
юзасиданми?
Aim.Uz-Axborot Izlash Markazi

---

11
тирсак қисмидан букилмаган бўлиши ке-
рак. Шу тарзда инсон сизга ноқулайлик 
туғдирмаслиги даркор, сизни чўзилишга 
ёки эгилишга мажбур қилмаслиги ло-
зим. Аксинча, у сизга имкон қадар қулай 
шароит яратишга ҳаракат қилади. 
Ҳурмат-эҳтиром ишораси сифатида 
қуйидаги ҳолатни келтириш мумкин: эр-
как киши оммавий транспорт воситасидан 
тушаётган аёлга ёрдам учун қўл чўзмоқда. 
Бу ҳолат ҳам расмий хусусиятга эга бўли-
ши, фақатгина бу кишининг яхши муо-
мала қоидаларидан хабардор эканлигини 
билдириши мумкин. Агар бу чин ҳурмат 
ишораси бўлса, қўл чўзаётган киши сиз та-
рафга қарайди ва сизнинг қўлингизни ту-
тиб қолишга ҳаракат қилади.
Бошни эгиш – ҳурмат 
белгиси. Инсон бошини қандай 
эгаётганига эътибор қаратинг. 
Ҳурмат билан бош эгилса, 
қовоқлар пастга қаратилиши 
мумкин (бу қадимда ҳукмдор 
шахсларни қарши олиш 
анъанасидан қолган одат 
бўлиб, улар шу қадар улуғвор 
ва қудратли бўлганки, одамлар 
уларга қарашга журъат 
ҳам қилолмаганлар, шунинг 
учун қовоқларини пастга 
қаратганлар).
Aim.Uz-Axborot Izlash Markazi

---

12