Ilmiy maqola va tadqiqotlar



Download 7,37 Mb.
Pdf ko'rish
bet7/217
Sana30.12.2021
Hajmi7,37 Mb.
#192899
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   217
Bog'liq
2 5377612497010297357

YOZISH  QOIDALARI
Ta’lif:  belgili  bir  narsa  to‘g‘risida  bo‘lg‘an  fikrlar,  mu- 
hokamalar,  sezgilar,  tuyg‘ulami  tartibga  solib,  so‘z  bilan 
ifoda qilishga ta 'lifyo tasnif deyiladir.
Ta’lif yo tasnif atalg‘an adabiy yumush bilan maydong‘a 
chiqqan narsaga asar deyiladir.  Bir asami yozg‘anda zehni- 
mizning  yumushi  (xizmati)  turh  tuslarga  kiradi:  yozuvchi- 
adib boshda shul to‘g‘rida yozilaturg‘an bir narsani topadir. 
So‘ngra  shu  narsa  to‘g‘risidag‘i  o‘ylar,  tuyg‘ulami  oxtarib, 
topib yig‘adir. «Zehniy yumush»ning shu boiimiga ijod (bor 
etish  —  yarotish)  deyiladir.
«Ijodning birinchi natijasi asaming mavzu % ikinchi natijasi 
asaming mundarijasi bo‘ladir.  Ondan keyin yozg‘uchi mavzu’ 
to‘g‘risida yig‘ilg‘an  ma’lumotni  (asaming mundarijasini)  o‘z 
zehnida belgili bir tartibg‘a soladir. Bu esa asaming tartibi bo‘ladi.
14


Mana shu yumushlar bilan yozg‘uchi-adibning zehnida 
mavzu’ ham u to‘g‘rida ma’lumot belgili bir tilning so‘zlari, 
gaplari  bilan  ifoda  etihshi  kerakdir.  Shul  ifoda  etish  bilan 
asar  maydong‘a  keladir.  Yozg‘uchining  zehnida  yig‘ilg‘an 
mavzu’ ham u to‘g‘rida tartibga soling‘an ma’lumot, so‘zlar, 
gaplar bilan  ifoda  etilmaganga  asar sanalmaydir.
Bu  kun  Elbek,  Choipon,  Botu,  Qodiriy,  Sh.  Sulay- 
mon kabi o‘zbek adib-shoirlari bor.  Bulaming ifodalari, al- 
batta,  o‘zbekchadir.  Biroq, u adib-shoirlarimizning asarlari 
o‘qulg‘anda ifodalarining bir-biridan  o‘zgacharak bo‘lg‘ani 
ko‘runib turadir. Demak, bulardan har birining o‘ziga maxsus 
bir  ifoda  y o ‘suni  bor.  Mana  shul  ifoda  yo‘sunig‘a  uslub 
deyiladir.
Demak,  har  asarda  tekshirarlik  bir  narsa  bor:  mavzu’, 
mundarija,  tartib,  ifoda,  uslub.  Mana  emdi  bulami  bitta- 
dan  tekshiraylik.
MAVZU’
Adabiyotning  mavzui  butun  tabiat,  borhq  dunyosi,  in- 
sonning o‘z ichki-tashqi dunyosida sezib onglag‘anlaridir.
Bir  tomchi  suvdan  tengizgacha,  bir  uchqundan  buyuk 
bir  yongingacha,  kichkina  bir  yaproqdan  ulug‘  o‘rmon- 
largacha  nima  bor  esa,  hammasi  adib-yozg‘uchi  uchun 
mavzu’  boiarlik narsalardir.
Biroq  adib-yozg‘uchi  o‘z  asarining  tilagiga  (g‘oyasiga) 
ko‘ra mavzu’ tollaydir; qanday bir tilakni ko‘zda tutib, qanday 
bir  fikr  bermakchi  bo‘hb  asar  yozar  esa,  shunga  kuchlirak 
boylangan  bir  mavzu’ni  oladir.
Yozg‘uvchi-adib tomonidan tollab oling‘an mavzu’ asar- 
ning tilagi bilan munosabatsiz esa,  yozg‘uchi mavzu’ni tol- 
lashga yanglishg‘an boiadir.

Download 7,37 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   217




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish