Ilmiy maqola va tadqiqotlar

SEVARNING  YARAMASLIG‘I
Sevar  kechkina  bir  qiz  edi.  Akasi  Temuming  yaxshi 
so‘zlarini tinglamas edi. Bir kuni ikala qardosh boqqa chiqdilar.
93

---

Sevar  chechaklar  ustinda  uchub  yurgan  bir  kapalak(ni) 
ko‘rib,  olmoqchi bo‘ldi.  Temur qo‘ymadi.  Dedikim:
— Shu bechorani olib nima qilursan?  Shuning daxi ota- 
onasi  bordir.  Sen  buni  tutsang,  unlar  bolalaridan  ayrilib 
qolurlar. Sani qarg‘ab yig‘larlar. Yoziqdir20, olma shuni. Qo‘y, 
ozgina o‘ynab, uyiga ketsun.
Sevar  akasining  bu  yaxshi  so‘zlarini  tinglamadi.  Kapa- 
lakni olib,  qanotini uzdi.  Biroz o‘tgandan keyin u bechora- 
ni qo‘l-oyog‘i kesilgan  kishilarga o‘xshatib,  yerga tashladi.
Shu  yerdan  uchub  boraturg‘an  bir  qizil  ari  kapalakka 
ojirg‘an kabi bo‘lib, ustiga keldi va bir-iki aylandiqdan so‘ng 
qo‘ndi. Kapalakning u yon, bu yonini ko‘rarga boshladi. Sevar 
bu arini  daxi olmoqchi bo‘lib yugurdi.
Temur  dedikim:
— Endi bunga tegma,  ho!
Sevar  kulib  so‘rdi:
— Tegsam nima bo‘lur?
Temur: -  Tegsang parmog‘ingdan chaqib, seni ertagacha 
yig‘latar.
Sevar Temuming bu so‘zlarini ham tinglamadi. Yavoshgi- 
na21  qo‘lini uzatib  arini  olg‘ach  «A..  a..  onajon»  deb  qo‘lini 
tortdi.  Ari  bechora  Sevaming  kichkina  parmog‘ini  chaqib 
qochmish edi.  Parmog‘i  qizarib,  shisha boshladi.  Temur bir 
ip topib bechoraning parmog‘ini bo‘g‘umidan bog‘ladi. Sevar 
yig‘lab uyiga keldi. Onasi yotog‘iga yopib berdi.  Sevar uzanib 
yarim kechagacha ingradi. Ondan keyin uyqusi keldi. So‘ngra 
uxladi.  Erta bilan yotoqdan qalqib,  akasini ko‘rgach uyoldi:
— Akajonim!  Sening so‘zingni tinglamay yoziq etdim,  -  
dedi.
Temur  og‘irliq  bilan  shu javobni  berdi:
— Yaxshi so‘zni tinglamasdan yaramaslar yomon kunga 
tushgandan so‘ngra uyolib qolurlar.
TAMRIN:
Sevar  kimdir?  Qayerg‘a  ketdi?  Nima  qilmoqchi  bo‘ldi? 
Kapalakni  tutmasi  yaxshimi  bo‘ldi?  Qanday  zarar  k o ‘rdi? 
Akasi nima  dedi?