Ilmiy ish asoslari

Matnli yoki iqtibosli konspekt manbani undan olingan iqtiboslarning kengaytirilgan qatorini izchil bayon etish yo‘li bilan tuziladi.

Erkin konspekt – manbaning mazmunini to‘liq aks etib, qayd etishning barcha uslublari bilan yaratiladi.Unda “o‘z” so‘zi bilan hikoya qilish, iqtiboslar, ko‘chirmalar va tezislar mavjud.

Mavzuli konspekt – manba mazmunini to‘liq hajmda emas, balki ma’lum mavzuning nuqtai nazaridan aks ettiradi. O‘z navbatida mavzuli konspektlar ikki turga bo‘linadi. Bular xronologik va shartli konspektlar

Ilmiy matn bilan ishlaganda tadqiqotchi o‘zida ansipasiyaga bo‘lgan qobiliyatini rivojlantirishi lozim. Ansipatsiya matnning davomini oldindan ko‘ra bilish mahoratidir. Ansipasiyani rivojlantirishga yordam beruvchi sodda va mahsuldor uslullar:

1. Jumladagi alohida unsurlarni “o‘chirib tashlash” va olingan ma’nodagi o‘zgarishlarning xarakterini aniqlash;

2. Jumla tarkibida bo‘lishi kerak bo‘lgan, lekin tushirib qoldirilgan unsurlarni tiklash.

Yuqorida bayon etilganlarning barchasi o‘rganib o‘qish jarayonida matnning kompressiya va qayd etish bilan u yoki bu darajada bog`liqdir, bu esa ilmiy manbani to‘g`ri talqin qilish imkoniyatini beradi.